Ra nước ngoài mua doanh nghiệp

Thông điệp này được nhiều chuyên gia đưa ra tại Diễn đàn mua bán, sáp nhập VNnăm 2010 do Bộ Kế hoạch - đầu tư, báo Đầu Tư và Công ty Avalue VN phối hợp tổchức ngày 25-5.

Lớn mua bé

Theo thống kê của Công ty Avalue, năm ngoái đã có 230 thương vụ mua bán, sápnhập diễn ra ở VN, tăng ổn định về số lượng nhưng về giá trị lại giảm nhẹ so vớimức 1,1 tỉ USD của năm 2008. Quy mô các thương vụ này cũng được đánh giá là nhỏ.

Đồng ý với quan điểm này, ông Andy Ho, giám đốc đầu tư Tập đoàn VinaCapital, chorằng các vụ mua bán, sáp nhập ở VN thực tế xảy ra không như dự báo.

Đa số thươngvụ được thống kê cũng chưa phải là mua bán, sáp nhập đúng nghĩa, thực chất chỉlà những khoản đầu tư vào các DN chưa niêm yết. Cũng rất ít trường hợp mua cổphần để nắm quyền chi phối công ty. Một số vụ sáp nhập điển hình lại mang hơihướng “sắp xếp nội bộ” trong một tập đoàn như của Tập đoàn Kinh Đô hay Tập đoànĐầu tư Sài Gòn...

Số vụ công ty nước ngoài mua cổ phần của DN VN chiếm 40% số giao dịch và cũngtương đương số vụ DN trong nước mua lại nhau.

Xu hướng DN nước ngoài mua trọn phần góp vốn của đối tác trong nước trong côngty liên doanh để chuyển thành công ty 100% vốn nước ngoài vẫn đáng lưu ý. Chẳnghạn Unilever trở thành công ty 100% vốn nước ngoài sau khi mua lại 33,33% cổphần của Tập đoàn Sản xuất hóa chất VN (Vinachem) trong liên doanh. Hay Tập đoànMotul (Pháp) mua 70% cổ phần còn lại tại Công ty cổ phần Hóa chất và dầu nhờn (Vilube).

Năm vừa qua, các hoạt động mua bán, sáp nhập trong ngành dầu khí cũng được xemlà điển hình. Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Ngọc Sự, phó tổng giám đốc Tậpđoàn Dầu khí VN (Petrovietnam), cho biết để phát triển mạng lưới xăng dầu, saukhi sáp nhập Công ty Petec về tập đoàn, Petrovietnam sẽ mua thêm một số công tyxăng dầu khác.

Tại diễn đàn, nhiều chuyên gia cho rằng sau hai năm chịu đựng tác động của khủnghoảng kinh tế toàn cầu, nhiều DN sẽ suy yếu đến mức phải đi đến quyết định bánhoặc sáp nhập DN khiến hoạt động này trong năm 2010 sẽ sôi động hơn.

Vươn ra nước ngoài

Tiến ra thị trường nước ngoài bằng cách mua lại công ty sở tại là chuyện khá mớimẻ nhưng đang trở thành xu hướng. Petrovietnam mua Công ty Shell ở Lào, Tập đoànViễn thông quân đội (Viettel) mua cổ phần để nắm quyền chi phối Công ty viễnthông Haiti (Natcom), Công ty cổ phần đầu tư và phát triển IDCC (do Ngân hàngBIDV và Công ty Phương Nam góp vốn) mua lại một ngân hàng tư nhân ở Campuchia...là những ví dụ được đề cập trong xu hướng này.

Ông Nguyễn Ngọc Sự khẳng định hoạt động mua bán, sáp nhập sẽ là một biện phápđược tập đoàn này sử dụng tích cực để nhanh chóng đưa Petrovietnam thành một tậpđoàn lớn tại khu vực và trên thế giới. “Sau thương vụ mua Shell thành công ở Lào,Petrovietnam đang tiếp tục đàm phán để tăng cường sự hiện diện ở những thịtrường trước nay tập đoàn đã “cắm” được như Malaysia, Nga và các nước châu Phi”- ông Sự nói.

Tiến sĩ Christopher Kummer, chủ tịch Viện Nghiên cứu mua bán, sáp nhập và liênkết, cho rằng các DN trong nước nên tăng cường hoạt động mua bán, sáp nhập ranước ngoài, đặc biệt là trong ngành công nghiệp có lợi thế phát triển.

Nhưng ông Christopher Kummer khuyên: “Để mua bán, sáp nhập thành công, việc đầutiên phải làm là xây dựng chiến lược và chỉ thực hiện khi đối tượng phù hợp vớichiến lược của mình. Tuy mua bán, sáp nhập không phải là cỗ máy in tiền nhưng làphương cách hay để phát triển công ty”.

Theo Lê Nguyên Minh