Xuất khẩu khoai mì trộn... cát

Khoaimì xắt lát lên ngôi?

Sẽ không ngoa khi chorằng, cây khoai mì đang lên ngôi so với các loại nông sản khác ở Quảng Ngãi.Diện tích khoai mì từ chỗ “da beo”, đứng chen lẫn với cây mía, nay đã ngấpnghé 10.000 hecta.

Ngoài 2 nhà máy chế biếntinh bột khoai mì ở Tịnh Phong và Sơn Hải tiêu thụ khoai mì “bất kể giờ giấc”,thời gian gần đây người trồng khoai mì còn có một cửa tiêu thụ riêng rất đặcbiệt, đó là khoai mì xắt lát phơi khô xuất khẩu.

Ở lĩnh vực này, những đầumối thu mua tư nhân “so găng” quyết liệt với các nhà máy chế biến khoai mìtrong việc thu mua nguyên liệu. Tính riêng tháng 7/2010, nhà máy chế biếnmua 1.800 đồng/kg khoai mì tươi có độ bột 30% và trừ 5% tạp chất thì nhữngđầu mối thu mua tư nhân cũng mua 1.800 đồng/kg khoai mì tươi mà không quantâm đến tỷ lệ bột hoặc tạp chất, thủ tục lại đơn giản, gọn nhẹ.

Phải chăng thị trườngkhoai mì xắt lát phơi khô thực sự hút hàng đến vậy?

Khoaimì trộn cát mà nhiều người… khoái

Phải chăng nhu cầu nhiênliệu ngày càng cao trong khi các mỏ dầu ngày một cạn kiệt và loại nhiên liệusinh học mới chế biến từ khoai mì được tìm thấy thời gian gần đây khiếnkhoai mì đột nhiên lên ngôi?

Vấn đề là người ta khôngchỉ mua và bán khoai mì!

Hiện nay, các khu côngnghiệp, làng nghề nằm dọc sông Trà được coi là “bãi đỗ” lý tưởng của côngtrường “khoai mì trộn cát”.

Cho khoai mì - cát vào bao bằng những chiếc xẻng chuyên dụng (Ảnh: Quỳnh Như)

Tại các công trường này,khoai mì tập kết từ các huyện miền núi về được xắt thành lát bởi các máy cắthoạt động hết công suất mỗi đêm. Người làm thuê tại các “công trường” nàygần như phải thức suốt đêm để trải số khoai mì lát vừa xắt ra để phơi. Nhiềubãi đất rộng vài hecta phủ kín khoai mì đã xắt lát chỉ qua một đêm.

Khi khoai mì bắt đầu khô,những người đàn bà làm thuê tại các bãi phơi khoai mì này có nhiệm vụ vunkhoai mì thành luống, sau đó cát được đổ vào giữa những luống này. Họ dùngxẻng để trộn đều khoai mì với… cát, sau đó dùng một loại xẻng chuyên dụngxúc “hỗn hợp” cát - khoai mì nói trên đổ vào bao rồi đưa lên xe tải.

Mỗi bao tải, nếu chỉ đểđựng khoai mì lát phơi khô sẽ chỉ có trọng lượng chừng 45- 50kg/bao. Nhưngkhi cho cát vào, bao khoai mì này sẽ vọt lên một tạ (100 kg), trong đó, cátchiếm 80%, chỉ có 20% là khoai mì.

Chị Châu, một người làmthuê cho chủ vựa khoai mì lát ở Tịnh Ấn Tây, cho biết: “Vì nước ngoài họchấp nhận cách trộn cát như thế nên các đầu nậu cho trộn vô tư. Vô cảng QuyNhơn, trước khi xuống tàu xuất khẩu, dù có trừ đến 50% tạp chất thì vẫn cólãi vì cát chiếm tới… 80% mà!”

Cảnhgiác với chiêu thức mới

Quả thật, đây là kiểucách làm ăn hết sức lạ lùng! Càng lạ hơn khi đối tác chẳng những không phảnứng mà còn có vẻ cổ xuý cho cách làm ăn kỳ lạ ấy. Nếu không, con số 10 điểmchuyên thực hiện công đoạn “khoai mì trộn cát” trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãihiện nay làm sao tồn tại được?

Theo ước tính của ngườiviết, mỗi điểm làm khoai mì trộn cát này có 3 xe tải (tải trọng 15 tấn/xe)đến đổ cát, vị chi có 45 tấn cát được trộn và xuất đi cùng với khoai mì látmỗi ngày. Nếu đem con số này nhân với 10 điểm trộn trên, tính ra chỉ cóchừng… 400 - 500 tấn cát/ngày được xuất đi.

Chuyện gì đang xảy rađằng sau những bao tải khoai mì lát trộn cát? Câu trả lời cho kiểu làm ăn lạđời nói trên phải chăng liên quan đến lệnh cấm xuất khẩu cát xây dựng do Thủtướng Chính phủ vừa ban hành?

Dưới danh nghĩa xuất khẩukhoai mì lát, có thể thấy 80% cát trong các bao tải kia sẽ không phải chịumức thuế 17%, bởi thuế suất xuất khẩu khoai mì lát- nông sản - là 0%. Vàdưới sự chở che của khoai mì lát, phải chăng cát xây dựng vẫn ung dung“chảy” qua cửa khẩu, bất chấp lệnh cấm của Thủ tướng Chính phủ?

Hy vọng các cơ quanhữu quan thấy… giật mình!

Theo Quỳnh Như
Sài Gòn Tiếp Thị