Hiện tượng say nóng mùa khô

Mùa khô ánh nắng chói chang,nhiệt độ ngoài trời tăng cao khiến chúng ta dễ bị say nắng, say nóng với cáctriệu chứng khó chịu, mệt mỏi, nhức đầu, ngất...

Nếu không sơ cấp cứu kịp thời,đúng cách, có thể dẫn đến tổn thương thần kinh

Giải cơn say

Theo Tây y, say nắng xảy ra dogắng sức, cơ thể suy kiệt nhưng phải phơi mình dưới ánh nắng mặt trời trong thờigian dài. Còn say nóng là những trường hợp làm việc, họp mặt ở chỗ có nhiệt độnóng bức quá lâu. Say nắng thường nặng hơn say nóng, dễ làm thương tổn thầnkinh. Cách tốt nhất để giải cơn say nắng là hạ nhiệt từ từ.

Ở trẻ em, khi thấy thân nhiệt lêncao, cần cởi bỏ tã giấy và lau mát các vùng nách, trán, bẹn, đến khi nhiệt độhạ. Người lớn khi bị say nắng nên đưa ngay vào chỗ mát, thoáng gió, cởi bớt quầnáo, chườm mát vùng trán, nách. Nếu có điều kiện, hãy ngâm người vào bồn nướcmát, hoặc đắp chăn ướt hạ nhiệt. Khi bệnh nhân tỉnh nên cho uống nước mát có phachút muối để bù lượng điện giải đã mất đi thông qua mồ hôi. Nếu thấy bệnh nhânkhông uống nước được, nôn liên tục, sốt không giảm, đau ngực, khó thở, đau bụngnên gọi cấp cứu 115.

Theo y học cổ truyền, say nắng,say nóng thuộc diện "trúng thử". Để điều trị, cần nhanh chóng đưa người bệnh vàonơi râm mát, thoáng gió, tránh đông người, nới lỏng đồ mặc trên người. Để giúpbệnh nhân phục hồi nhanh chóng, lương y Đinh Công Bảy - Hội Dược học TP.HCM,hướng dẫn: bấm mạnh vào một số huyệt mang tính kích thích như sau:

Huyệt nhân trung: 1/3 phía trênrãnh nhân trung của môi trên.

Huyệt dũng tuyền: bấm mạnh vàochỗ hõm lòng bàn chân trái và phải.

Huyệt hợp cốc: hõm giữa ngón cáivà ngón trỏ, bấm cả tay trái và tay phải.

Huyệt thái dương: cách đuôi mắtkhoảng 2cm, bấm cả hai bên.

Huyệt bách hội: day mạnh vùngđỉnh đầu, chóp cao nhất.

Sau khi bấm huyệt, tiến hành laumát vùng trán, nách. Trường hợp bệnh nhân không tỉnh, nên đưa đi cấp cứu ngay.

Phòng tránh

Nên ăn nhiều thức ăn mát như các loại hoa quả để phòng tránh say nắng

Bác sĩ Lê Thanh Chiến - Giám đốcbệnh viện Cấp cứu Trưng Vương TP.HCM, cho biết: Tai biến sản nhiệt thường xảy ratrong mùa nắng nóng, tùy mức độ mà có những biểu hiện khác nhau, ảnh hưởng khôngtốt đến sức khỏe. Cách tốt nhất là phòng tránh. Cụ thể, khi làm việc trong môitrường quá nóng (hầm, lò...), cần có dụng cụ bảo hộ lao động để giảm nhiệt, hạnchế ra ngoài trời khi nhiệt độ tăng cao... Mùa nắng nóng, điểm đến vui chơithường là các bãi biển. Khách du lịch thường đến bãi biển vào lúc nắng đã lêncao, cơ thể mỏi mệt, "tranh thủ” tắm, dầm nước lâu... nên dễ bị say nắng. Nênchú ý uống bù nước, đội nón mũ, tránh hoạt động quá sức.

Thời tiết nóng, nên dùng thứcăn loãng, dễ tiêu. Các loại canh có nhiều nước, được chế biến đơn giản và cótác dụng làm mát như: canh cua, hến, thịt nạc nấu chua... rất thích hợp chomùa hè. Tránh dùng các món chiên giòn, quay, nướng, các món chứa nhiều giavị có tính cay nóng (buộc hệ tiêu hóa làm việc nặng nhọc, khiến cơ thể maumệt). Chú ý dùng nhiều hoa quả tươi, có chứa nhiều vitamine C như: dưa hấu,cam, thanh long, táo, cà chua... Ngoài ăn trực tiếp, dùng các loại hoa quảnày ép lấy nước uống hoặc làm sinh tố cũng rất tốt.

Nên ăn nhiều thức ăn mát như cácloại rau củ quả giàu kali (rau má, cà chua, mồng tơi, rau đay, diếp cá, xà láchxoong...). Hạn chế ăn các loại hoa quả có chứa nhiều đường như mít, vải, nhãn,xoài... Đông y còn có một số nước mát giải nhiệt, lợi tiểu như nước sắn dây,nước đậu ván, nước vối, atisô. Nước mía phòng các chứng bệnh viêm nhiệt, miệngkhô... Song cần tìm "địa chỉ” đáng tin cậy, vì quá trình xay ép dễ nhiễm khuẩn,gây bệnh tiêu chảy - một trong những bệnh thường xuất hiện vào mùa nắng nóng.

Theo Cát Tường