Phì đại tiền liệt tuyến ở nam giới

Phì đại tiền liệt tuyến là bệnh lý thường gặp ở nam giới khi mấp mé tuổi về hưu (ảnh minh họa)

Đáng tiếc

Thống kê của nhiều nước khác, bên mình tuy chưa có nhưng kết quả chắc cũng tương tự: Không dưới 3/4 đàn ông từ tuổi 50 vẫn tìm mọi cách thoái thác việc tầm soát bệnh tiền liệt tuyến. Gần 80% né thầy thuốc vì mắc cỡ và sợ đau; hơn 70% sợ thầy thuốc phăng thêm bệnh khác; tối thiểu 60% sợ... lên bàn mổ!

Điểm cần bàn là 90% số đối tượng được thăm dò đều ít nhiều hiểu về nguy hại của ung thư tiền liệt tuyến! Một số rất đông thậm chí vẫn tưởng phì đại tiền liệt tuyến là ung thư. Nhưng đa số vẫn tránh khám bệnh, cứ như chưa biết thì chưa bệnh!

Đáng lo

Đáng tiếc vì phần lớn trường hợp phì đại tiền liệt tuyến chỉ là hậu quả của viêm tuyến tiền liệt hay bướu lành tính. Tỷ lệ ung thư tiền liệt tuyến rất thấp nếu so với tổng số người có trục trặc tuyến tiền liệt. Tuy vậy, biện pháp tầm soát, ngay cả khi chưa có dấu hiệu rối loạn chức năng tiểu tiện, là tối cần thiết vì: Ung thư tiền liệt tuyến là bệnh có thể được điều trị hiệu quả với tỷ lệ rất cao, nếu như được phát hiện sớm. Ngay cả trong trường hợp lành tính, bệnh vẫn cần được theo dõi định kỳ, nhất là khi thầy thuốc đã phát hiện bệnh khác đi kèm với ảnh hưởng trên chức năng và cấu trúc của tiền liệt tuyến, chẳng hại sỏi trên đường tiết niệu, viêm thận, lao bàng quang... Thao tác khám bệnh với phương tiện kỹ thuật hiện đại không gây khó chịu cũng không lâu hơn vài phút.

Đáng biết

Cần lưu ý một số kiến thức xoay quanh bệnh lý tuyến tiền liệt:

- Rối loạn chức năng tiểu tiện không hẳn lúc nào cũng liên quan đến tuyến tiền liệt. Trái lại, nhiều trường hợp phì đại tiền liệt tuyến biểu lộ với dấu hiệu khiến bệnh nhân cũng như thầy thuốc dễ bị đánh lừa, chẳng hạn như đau rát vùng thắt lưng lan dọc mặt sau hạ chi, đau khi giao hợp, khi đại tiện, hoặc mơ hồ hơn nhiều, chỉ tê lạnh lòng bàn chân... Do đó, đừng đợi đến tiểu són, tiểu ra máu... mới khám tiền liệt tuyến. Trái lại, nên khám định kỳ, nếu được 6 tháng một lần càng hay.

- Không nhất thiết phải cắt bỏ tiền liệt tuyến nếu nguyên nhân không phải là ung bướu ác tính, hoặc nếu khối u lành tính tuy có lớn về kích thước nhưng không đe dọa sinh mạng người bệnh. Đại đa số trường hợp phì đại tiền liệt tuyến có thể điều trị hiệu quả bằng thuốc, như xưa nay với dược phẩm đặc hiệu thuộc nhóm chẹn alpha, hay với men kháng viêm.

Đáng vui

May cho người bệnh là không thiếu dược liệu thiên nhiên có khả năng vừa chặn đứng tình trạng phì đại của tuyền tiền liệt, đồng thời cải thiện chức năng tiểu tiện và chống bội nhiễm đường tiết niệu như dầu hạt bí rợ, dầu dừa nước, kim châm, phấn hoa, bồ công anh, trinh nữ hoàng cung, giảo cổ lam...

Bên cạnh đó, có thể giảm thiểu mức độ phì đại tiền liệt tuyến nếu lưu ý: Giảm rượu, bia, hay nếu uống thì đừng quên dùng trà dược thảo có tính lợi tiểu nhẹ như râu bắp, râu mèo, atiso, rau má vài ngày sau bữa nhậu; Tăng lượng nước uống trong ngày nhưng đừng uống nước quá lạnh; Phòng ngừa lạnh hai bàn chân vì ngồi phòng máy lạnh nhiều giờ liên tục, mang vớ ẩm ướt, dầm chân trong nước quá lâu...; Đừng nín tiểu quá thường vì công việc; Tránh mặc quần quá bó, ngồi ghế quá chật, yên xe quá hẹp.

Nhưng vẫn... đáng buồn

Phì đại tiền liệt tuyến là bệnh lý thường gặp ở nam giới khi mấp mé tuổi về hưu với khuynh hướng nhanh chân khi tuổi đời càng gần 70. Nhưng điều đó không có nghĩa đành bó tay chịu trận. Trái lại, có hai điểm chắc chắn: Bệnh không ghê gớm như nhiều người hiểu lầm. Bệnh có thể chữa không quá khó, qua đó cây thuốc chọn lọc là một trong các biện pháp khả thi và nên được ưu tiên chú trọng, thay vì chỉ tập trung vào hóa chất tổng hợp.

Vấn đề chỉ ở chỗ bệnh nhân cần chủ động và thầy thuốc cần linh động. Đừng biến điều đáng tiếc thành chuyện đáng buồn.

Theo BS Lương Lễ Hoàng