Rối loạn tình dục do ức chế

Sau một thời gian dài luôn cảm thấy mệt mỏi, mất hứng thú và đôi lúc đau đớn khi quan hệ với chồng, chị N.T.H.N (30 tuổi, ngụ quận 9 - TPHCM) mới tìm đến bệnh viện để tư vấn. Chị H.N cho biết: “Ban đầu, tôi không nghĩ là rối loạn tình dục bởi mình cũng còn trẻ, sức khỏe tốt. Tôi cứ nghĩ là do hôm ấy mình mệt mỏi nên chiều chồng không nổi nhưng rồi có hôm nghỉ cả ngày ở nhà, không làm gì vẫn thấy không còn hứng thú, khi quan hệ còn cảm thấy khó chịu”.

Người trẻ cũng gặp “trục trặc”

Qua tư vấn, các chuyên gia mới tìm ra nguyên nhân chính: Suốt nửa năm nay, anh chị khá vất vả canh ngày rụng trứng, sinh hoạt tình dục… theo lịch để sinh đứa con trai “nối dõi tông đường” theo sự hối thúc của cha mẹ chồng.

Hành trình kiếm con khiến chị khá căng thẳng trong mỗi lần gần gũi chồng, cộng thêm tâm lý mệt mỏi vì bị mẹ chồng nói gần nói xa sau hơn một năm lấy nhau mà chưa có con. Nhiều sự ức chế cộng dồn khiến chị gặp phải một số bất ổn như rối loạn giấc ngủ và rối loạn tình dục.

Theo BS Dương Phương Mai, Trưởng Khoa Kế hoạch hóa gia đình BV Từ Dũ: Rối loạn tình dục vốn thường gặp ở lứa tuổi trên 40, khi các nội tiết tố ở cả nam lẫn nữ bắt đầu suy giảm. Tuy nhiên, ngày nay do nhiều thay đổi trong điều kiện môi trường, xã hội, nhiều người trẻ cũng mắc rối loạn tình dục, thường là do căng thẳng trong cuộc sống gia đình, công việc hoặc một chấn động tâm lý nào đó. “Thường gặp nhất là ở những phụ nữ đã có gia đình, công việc căng thẳng và phải gánh vác hết việc nhà. Họ bị stress do quá tải cộng với cảm giác mất tự tin do không có thời gian chăm sóc bản thân.

Cũng có nhiều trường hợp cả vợ chồng chỉ mới hơn 30 tuổi cùng đến để nhờ tư vấn, họ quá mệt mỏi với chuyện cơm áo gạo tiền, con nhỏ nên dù đang trong độ tuổi sinh đẻ vẫn gặp phải rối loạn tình dục. Ngoài ra, còn có các trường hợp dưới 30 tuổi cũng  gặp “trục trặc”. Đấy thường là các cô gái trẻ gặp phải bất ổn tâm lý sau phá thai, từng bị chấn thương trong quan hệ tình dục hay bị bạo hành, đôi khi cũng có nguyên nhân từ công việc, học tập căng thẳng” – BS Mai cho biết.

Ảnh hưởng đến nội tiết tố

ThS-BS Nguyễn Ngọc Quang, Giám đốc Trung tâm Giám định Pháp y tâm thần TPHCM, cho biết: “Ở giai đoạn dậy thì và bước vào tuổi sinh đẻ, cơ thể có sự phát triển rất mạnh ở vùng não trung gian để tiết ra các nội tiết tố hướng sinh dục như estrogen, testosterone. Tuy nhiên, stress sẽ tạo ra sự thay đổi các nội tiết tố này và dẫn đến rối loạn tình dục. Stress có thể được sinh ra do yếu tố xã hội, môi trường, công tác, học tập, áp lực cuộc sống gia tăng…

Các bệnh nhân gặp stress, dù là stress cấp hay stress trường diễn, đến tư vấn tại các đơn vị tâm lý – tâm thần thường gặp một loạt rối loạn, thường là rối loạn lo âu, rối loạn giấc ngủ và cả rối loạn tình dục ở ngay độ tuổi vốn có hoạt động tình dục mạnh mẽ, cho dù theo lý thuyết, rối loạn tình dục chỉ hay gặp ở người trung niên, khoảng 40-50 tuổi trở lên”.

Cơ chế ảnh hưởng của stress bắt đầu từ sự ảnh hưởng đến vùng não trung gian, cơ thể đáp ứng sinh lý với stress thông qua hệ thần kinh, nội tiết, miễn dịch… Sang chấn tâm lý quá mạnh hay stress kéo dài sẽ phá vỡ hoạt động bình thường của hệ thống này, ảnh hưởng sức khỏe về nhiều mặt, trong đó có các tác động xấu đến việc tiết ra các nội tiết tố hướng sinh dục. 

Theo BS Dương Phương Mai, do rối loạn tình dục ở độ tuổi sinh đẻ có đặc điểm là thường xuất phát từ nguyên nhân tâm lý nên có xu hướng gặp nhiều hơn ở nữ giới. “Trong quan hệ nam nữ, nữ giới thường dễ bị ảnh hưởng bởi các yếu tố tâm lý hơn. Bên cạnh đó, do lối sống, cách tổ chức gia đình hiện nay của người Việt Nam, trong nhiều gia đình, phụ nữ phải đảm đương toàn bộ việc nhà dù vẫn đi làm kiếm tiền như chồng, dẫn đến stress kéo dài.

Để phòng ngừa rối loạn tình dục, cách tốt nhất là tạo một cuộc sống hòa hợp, hài hòa. Nếu gặp phải các vấn đề về rối loạn tình dục trong độ tuổi sinh đẻ, ngoài việc đi tư vấn tâm lý, các cặp vợ chồng cũng nên tìm đến các đơn vị sản phụ khoa, nam khoa để có sự hỗ trợ ngoài tâm lý vì cũng có thể rối loạn tình dục xuất phát từ những nguyên nhân khác” - BS Mai lưu ý.