Xúc xích "thừa" phụ gia có thể gây ung thư

Chiều 29/11, Ban Bảo vệ Người tiêu dùng – Cục Quản lý cạnh tranh Bộ Công thương, Viện Dinh dưỡng phối hợp cùng các đơn vị tổ chức hội thảo “Xúc xích – thực phẩm an toàn với sức khỏe người Việt”.

Theo PGS.TS Nguyễn Thị Lâm – Viện trưởng Viện Dinh dưỡng, xúc xích là một loại thực phẩm chế biến từ thịt bằng phương pháp dồi (nhồi thịt và dồn vào một bì) kết hợp với các loại nguyên liệu khác như muối, gia vị, phụ gia... đây cũng là một trong những món ăn lâu đời nhất mà con người đã tạo ra trong quá trình lưu trữ thực phẩm.

Về khía cạnh dinh dưỡng, xúc xích cũng là sản phẩm có hàm lượng tương đối khá. Tuy nhiên, gần đây, rất nhiều những thông tin trái chiều về các sản phẩm xúc xích không đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, ảnh hưởng đến sức khỏe người sử dụng.

Nhiều người đang đặt ra câu hỏi về thời hạn sử dụng của một sản phẩm xúc xích lên tới 6 tháng, liệu trong thành phần có chất gì đặc biệt hay không, ảnh hưởng đến sức khỏe người sử dụng hay không?

TS Lâm cho biết, thông thường, thành phần trong xúc xích cơ bản như sau: Thịt mỡ heo/gà/bò, Muối, Nitrit, Nước, Protein đậu nành và sữa, Đường, Hương liệu, Polyphosphate (E 450), Bột ngọt (E 621), Mùi khói, Axít ascorbic (E 300), Màu thực phẩm (E 120).

Phụ gia thông thường trong xúc xích bao gồm: chất tạo màu tổng hợp Erythrosine, chất tạo vị và chống oxy hóa Acid ascorbic  (vitamin C), chất sát khuẩn Natrinitrite (muối diêm) và bột ngọt. Liều lượng sử dụng chất phụ gia theo quy định từ 0,4 - 0,6% trên trọng lượng chất khô.

Sử dụng phụ gia trong xúc xích có tác dụng giữ được chất lượng toàn vẹn của thực phẩm cho tới khi sử dụng, kéo dài thời gian sử dụng của thực phẩm, tăng cường giá trị dinh dưỡng, hình thành và cải thiện tính chất chức năng của sản phẩm, đem lại sự thuận tiện cho quá trình chế biến.

Tuy nhiên, hiện nay không ít nhà sản xuất đã lạm dụng các loại chất này nhằm tạo màu bắt mắt cho sản phẩm và tăng thời gian bảo quản, gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe người tiêu dùng.

Cụ thể, theo bà Lâm, Acid ascorbic là chất chống oxy hóa chất béo, có thể làm giảm giá trị dinh dưỡng, thay đổi cấu trúc thịt và sinh ra độc tố. Muối diêm có tác dụng sát khuẩn trong bảo quản và giữ màu cho thịt cá, tuy nhiên khi đi vào cơ thể với liều lượng vượt quy định sẽ phá vỡ kết cấu hồng cầu, gây ra hiện tượng thiếu máu và ảnh hưởng tới hệ thần kinh.

Bên cạnh đó, trong quá trình thủy phân, muối diêm tạo ra chất nitrosamine. Đây là tác nhân gây ung thư và dẫn đến nhiều triệu chứng ngộ độc cấp tính như nhức đầu, buồn nôn, chóng mặt, tiêu chảy. Nếu không điều trị kịp thời, người tiêu dùng có thể dẫn đến tử vong.

Chính vì vậy việc nhiều cơ sở sản xuất kinh doanh mặt hàng xúc xích không đạt tiêu chuẩn, ỷ lại sử dụng quá nhiều các chất phụ gia nhằm tăng thời hạn sử dụng của sản phẩm, nguyên liệu đầu vào không rõ nguồn gốc xuất xứ đã tạo nên các sản phẩm kém chất lượng.

Liên quan đến thông tin xúc xích tiệt trùng trong thời gian sử dụng xuất hiện dòi, bọ và chảy nước, Thạc sĩ Lâm Bá Nhĩ, Trưởng phòng kiểm tra chất lượng sản phẩm Công ty Vissan cho biết, hầu hết hãng sản xuất hiện nay đều có quy trình sản xuất xúc xích tiệt trùng theo công nghệ Nhật Bản, luôn tuân thủ chặt chẽ và kiểm soát gắt gao trong các công đoạn, đảm bảo điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm.

Do đó, phần lớn nguyên nhân khiến xúc xích tiệt trùng bị hỏng là do bao bì không còn nguyên vẹn, không đảm bảo giữ kín sản phẩm.

Lỗi này thường xảy ra trong quá trình lưu thông, phân phối, với nguyên nhân khách quan. Bao bì của xúc xích tiệt trùng được làm bằng màng phim dành cho thực phẩm, mỏng manh hơn so với các dạng bao bì làm bằng kim loại hoặc nhựa.

"Các tác động cơ học như sự va đập mạnh hoặc vật sắc nhọn, côn trùng cắn có thể khiến bao bì xúc xích tiệt trùng trầy xước hoặc thủng, làm cho sản phẩm bị hỏng trước hạn sử dụng”, ông Nhĩ nói.

Ngoài lỗi trong quá trình lưu thông phân phối, việc bảo quản xúc xích tiệt trùng không đúng cách cũng là nguyên nhân khiến thực phẩm chóng hỏng trước thời hạn.

Theo các chuyên gia, trước khi lựa chọn các sản phẩm xúc xích, người tiêu dùng nên quan sát kỹ bao bì, nhãn mác và hạn sử dụng. Khách hàng chỉ nên mua xúc xích khi còn nguyên vỏ bọc, không rách hay thủng.