Ông Nguyễn Trọng Mỹ, Kiều Mai, Từ Liêm có thâm niên trồng bưởi Diễn hơn 30 năm nay. Do bưởi thường xuyên mất mùa, năm được năm không nên ông quyết định phá vườn đã canh tác 30 năm để xây 20 phòng trọ cho thuê. Hiện ông chỉ giữ lại một sào bưởi để trông nom.
Bưởi Diễn trồng lâu năm nên cho quả ngon, ngọt. Năm nào ông Mỹ cũng bán được với giá 70.000 -80.000 đồng/quả. Nhưng khi hoạch toán kinh tế, lợi nhuận từ trồng bưởi vẫn thua xa thu nhập từ dãy phòng trọ cho sinh viên thuê. Vì thế, năm tới ông Mỹ tính chặt nốt vườn bưởi còn lại để xây phòng trọ.
“Cứ 2 gốc bưởi nếu được mùa, một năm thu được 4-5 triệu. Trong khi đó, chặt đi xây được 2 phòng trọ cho thuê, ngồi nhà chơi một tháng cũng thu được 4 triệu đồng. Đấy là tính với bưởi lâu năm ngon, ngọt, chứ bưởi nhạt, mất mùa thì khoảng cách còn xa hơn nhiều”, ông Mỹ nói. Cũng theo tính toán của ông Mỹ, mỗi năm ông Mỹ thu nhập gần 500 triệu đồng từ việc cho thuê phòng trọ trên đất canh tác trước đây, gấp gần 10 lần lợi nhuận trồng bưởi, dù việc xây nhà cho thuê cần vốn gấp trăm lần trồng bưởi. Để xây 20 phòng trọ, năm ngoái gia đình ông Mỹ đã phải thế chấp sổ đỏ nhà, vườn để vay vốn ngân hàng.
Là chủ 4 sào bưởi Diễn, tổng cộng 120 gốc, bà Nguyễn Thị Xuân cũng đang chán nản vì mất mùa. Vợ chồng bà cũng có ý định chặt bưởi để xây nhà, làm quán cho thuê kinh doanh. Nhưng tiếc giống bưởi ngon, trồng lâu năm nên vẫn chần chừ. Bà chia sẻ: “Bưởi trồng được 25 năm, đang độ ngon chặt đi thì tiếc, mà để lại thì chẳng lãi lời gì”. Hai vợ chồng bà Xuân ngày nào cũng ở đồng để chăm nom 4 sào bưởi. Trừ chi phí hơn chục triệu tiền phân, trung bình một năm gia đình chỉ thu được khoảng 200 triệu. “Trong khi nhà hàng xóm, với chừng ấy đất, người ta chặt bưởi xây nhà trọ cho thuê, ngồi chơi không một năm thu gần tỷ đồng”, bà tính.
Bà Xuân cho biết, 3 - 4 năm trước, cánh đồng bạt ngàn bưởi Diễn, cả làng ai cũng trồng. Thế nhưng gần đây, kinh tế thay đổi, nhiều người trong làng chặt bưởi đi làm đường, xây nhà trọ, mở quán, trồng hoa. Vườn bưởi lâu năm giờ chỉ đếm trên đầu ngón tay, hiện trong làng còn 1/5 nhà trồng bưởi. Cũng vì vậy mà 4 năm gần đây, giá thành bưởi Diễn khá ổn định, khách đến tận vườn để mua, người trồng không còn phải lo đầu ra. Tuy nhiên, nếu so với lợi nhuận xây nhà cho sinh viên thuê thì chẳng ăn nhằm gì. Bởi bưởi Diễn một năm thu hoạch một lần, giá lại không ổn định so với việc xây nhà trọ cho thuê, một năm tăng giá mấy lần, bởi vậy mà cánh đồng bưởi càng ngày càng thu hẹp.
Vườn bưởi ngày càng teo tóp nên giá bưởi Diễn gần đây liên tục tăng. Theo nhiều nhà vườn, thời điểm này, nhiều khách quen đã tới tận vườn để đặt trước. Giá bưởi lâu năm hiện trung bình 80.000 đồng/quả, bưởi 6-7 năm tuổi 60.000 - 70.000 đồng/quả, bưởi cành 50.000 - 60.000 đồng/quả. Riêng giá bưởi Tết được dự đoán sẽ ở mức 90.000 - 100.000 đồng/quả.