Thu thuế kinh doanh online: 'Săn' tài khoản có doanh thu... cá mập

Thống kê ban đầu của Cục thuế TPHCM cho thấy trên địa bàn TPHCM hiện có 13.469 tài khoản Facebook có hoạt động kinh doanh hàng hoá, dịch vụ. Cục thuế đã chuyển danh sách này cho các chi cục thuế địa phương để vận động kê khai đăng ký thuế.

Bà Lê Thị Thu Hương, Phó Cục trưởng Cục Thuế TPHCM cho biết, qua phần mềm hỗ trợ, tính đến thời điểm hiện nay, đã lọc ra 13.469 tài khoản Facebook, website trên địa bàn thành phố có hoạt động kinh doanh hàng hoá, dịch vụ.

Để tiến hành các bước tiến tới thu thuế kinh doanh qua mạng internet, Cục thuế TPHCM, Sở Công thương, Sở Thông tin và Truyền thông TPHCM đã chuyển danh sách 13.469 tài khoản Facebook, website này đến các chi cục thuế thuộc 24 quận, huyện.

"Việc thu thuế kinh doanh online qua Facebook, YouTube, Zalo… cũng là trách nhiệm mà ngành thuế phải thực hiện. Việc áp dụng thu thuế đối với hoạt động kinh doanh trên mạng là nhằm tạo công bằng cho tất cả đối tượng kinh doanh", bà Lê Thị Thu Hương, Phó Cục trưởng Cục Thuế TPHCM nói.

Hiện đã lọc ra 13.469 tài khoản Facebook, website trên địa bàn thành phố có hoạt động kinh doanh hàng hoá, dịch vụ

Bà Hương cho biết, trong đợt kiểm tra này, cơ quan thuế chưa đặt mục tiêu số thu cụ thể đối với hình thức bán hàng online mà chủ yếu nắm thông tin và vận động các chủ tài khoản hợp tác.

Cơ quan thuế chủ yếu tập trung vào những Facebook có hoạt động kinh doanh thường xuyên và có doanh thu lớn. Đối với người có doanh thu trên 100 triệu đồng/năm sẽ thực hiện đóng thuế môn bài, thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân. Trong trường hợp doanh thu dưới 100 triệu đồng sẽ chỉ đóng thuế môn bài.

Trong số 13.469 tài khoản Facebook, website có phát sinh hoạt động kinh doanh, ngoài một số chủ tài khoản (cá nhân, hộ kinh doanh) đã đăng ký kinh doanh và kê khai thuế thì vẫn còn rất nhiều chủ tài khoản chưa đăng ký kinh doanh cũng được mời đến cơ quan thuế làm việc. Các chi cục thuế sẽ tiến hành tiếp xúc các chủ tài khoản này để tìm hiểu kỹ hoạt động kinh doanh cũng như phương án kinh doanh có lâu dài hay không, trên cơ sở đó vận động họ kê khai đăng ký thuế.

Chi Cục thuế quận Phú Nhuận cho biết, do số lượng các trang bán hàng qua mạng rất lớn nên cần có thời gian thu thập bổ sung thông tin, rà soát dữ liệu. Sau đó, chi cục sẽ lần lượt mời các chủ trang bán hàng qua mạng đến cơ quan thuế để hướng dẫn kê khai tính thuế.

Theo khảo sát của PV, hiện đã có nhiều chi cục thuế gửi văn bản mời chủ tài khoản Facebook đến kê khai thuế nhưng đa số người được mời không... xuất đầu lộ diện. Mặc dù có nhiều người sẵn sàng đứng ra thực hiện nghĩa vụ thuế nhưng cũng không ít chủ tài khoản facebook cho rằng, việc trình diện cơ quan thuế chẳng khác nào "lạy ông tui ở bụi này".

Đối với những trường hợp trên, Cục thuế TPHCM cho biết sẽ phối hợp với các cơ quan ban ngành thực hiện kiểm tra tại nơi cư trú và xử phạt hành chính hành vi không đăng ký, kê khai nộp thuế.

Khó chế tài nếu... né thuế

TS Bùi Quang Tín, chuyên gia kinh tế cho rằng, đánh thuế kinh doanh qua Facebook cũng giống như cách đánh thuế của kinh doanh offline có đăng ký kinh doanh. Nếu là cá nhân, thuế suất thuế thu nhập cá nhân đối với thu nhập từ kinh doanh được áp dụng theo biểu thuế lũy tiến từng phần từ 5% đến 35% dựa vào từng khoản thu nhập tính thuế.

Còn đối với doanh nghiệp thì tùy theo loại hình kinh doanh, doanh nghiệp đó sẽ có chịu sự điều chỉnh của các loại thuế khác như thuế giá trị gia tăng, xuất khẩu, nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt...

"Đánh thuế kinh doanh qua Facebook gần như tương đồng với đánh thuế qua hoạt động kinh doanh truyền thống. Tuy nhiên, để đảm bảo minh bạch và tránh thất thu thuế thì phải yêu cầu họ thanh toán qua ngân hàng và cơ quan thuế phải có thông tin thêm từ phía ngân hàng về các giao dịch này", TS Bùi Quang Tín nói.

Rất khó để "tóm" các khoản thu từ tài khoản kinh doanh qua mạng xã hội

Trao đổi với PV, Phó Giám đốc Kinh doanh của Công ty Kiểm toán Đông Nam cho rằng, do Việt Nam vẫn có thói quen dùng tiền mặt là chủ yếu nên rất khó quản lý doanh thu và thu nhập của cá nhân kinh doanh thông qua mạng xã hội.

Thêm một "ca khó" nữa cho ngành thuế là rất nhiều người bán hàng online nhưng giao hàng offline nên nhà nước kiểm soát dòng tiền thuế không hề đơn giản. "Chỉ có thể thu thuế khoán trên mỗi tài khoản facebook chứ khó có thể xác định được thu nhập cụ thể. Do đó, khả năng thu thuế kinh doanh qua Facebook tùy thuộc vào mức độ thật thà khai báo của người kinh doanh", Phó Giám đốc Kinh doanh công ty Kiểm toán Đông Nam nói.

Luật sư Đào Nguyễn Hương Duyên cũng cho rằng, nếu căn cứ theo Luật Doanh nghiệp, Luật Quản lý Thuế thì có thể cấm kinh doanh đối với những chủ tài khoản Facebook "chây ì" nghĩa vụ thuế. Tuy nhiên, nếu "hành xử" kiểu cấm kinh doanh qua mạng vì không đóng thuế cũng khó vì tài khoản Facebook đăng ký miễn phí. Cấm tài khoản này thì người ta đăng ký tài khoản khác.

"Việc đánh thuế kinh doanh online cần sự tự nguyện của chủ tài khoản. Các hình thức chế tài đối với hoạt động này cần có thời gian, lộ trình và sự phối hợp của nhiều cơ quan, ban ngành", luật sư Đào Nguyễn Hương Duyên nói.