Hàng trăm tỉ đồng “bỏ hoang” sau vụ án Rusalka

Dự án Rusalka (tiếng Nga có nghĩa là Nàng tiên cá) do Công ty Đầu tư và Pháttriển du lịch Rus-Invest-Tur (RIT) làm chủ đầu tư trên diện tích đất ven bờbiển TP Nha Trang, Khánh Hoà, rộng 43,8 ha.

Theo giấy phép kinh doanh, RIT là công ty liên doanh 100% nước ngoài của 3pháp nhân quốc tịch Nga gồm Elaitrox, Luzhniky-DHL và DHL Cargo.

Dự án được cấp phép đầu tư năm 2000 với tổng số vốn dự kiến 15 triệu USD doNguyễn Đức Chi là Chủ tịch HĐQT, khi hoàn thành đây là sẽ là khu nghỉ dưỡng5 sao cao cấp với hệ thống khách sạn, sân golf 9 chỗ cùng các dịch vụ hộinghị…

Tuy nhiên, sau khi Nguyễn Đức Chi bị cơ quan CSĐT truy tố về tội “Lừa đảochiếm đoạn tài sản” trong một vụ án, toàn bộ diện tích đất cấp cho dự ánRusalka như: các dãy nhà A,B,C, nhà văn phòng, nhà làm việc, đón tiếp... đãbị kê biên để phục vụ điều tra.

Đồng thời trên cơ sở đề nghị của CQĐT (Bộ Công an), Bộ Kế hoạch và Đầu tư đãcó quyết định rút giấy phép đầu tư đối với RIT và UBND tỉnh Khánh Hòa raquyết định thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp cho dự án này.Vì vậy dự án Rusalka đang triển khai dở dang buộc phải dừng lại.

Một số hạng mục Rusalka đang bị bỏ hoang gây lãng phí

Liên quan đến vụ án này, sau đó toà án cấp sơ thẩm và phúc thẩm lại tiếp tụckê biên toàn bộ dự án Rusalka (để đảm bảo cho việc thi hành án). Điều đángnói ở đây là trong khi tài sản mà Nguyễn Đức Chi phải thi hành án là trên 2tỉ đồng nhưng “tòa” lại kê biên toàn bộ dự án Rusalka mà RIT đã đầu tư trên131 tỉ đồng.

Ai tiếp nhận Rusalka?

Như một động thái sửa lỗi thiếu sót của cấp tòa phúc thẩm, ngày 1/4/2010 (gần5 năm sau khi vụ án xẩy ra), Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao có quyết địnhgiám đốc thẩm số 07/2010/HS-GĐT, theo đó huỷ bỏ việc kê biên tài sản của dựán Rusalka đồng thời đình chỉ vụ án về phần này.

Tuy nhiên, trong bản án không hề đề cập đến việc ai sẽ là người có quyềntiếp nhận số tài sản hợp pháp vừa được giải tỏa ở Rusalka, bởi chủ sở hữuhợp pháp là Công ty RIT thì đã không còn tồn tại (do dự án Rusalka đã bị BộKế hoạch - Đầu tư rút giấy phép và chấm dứt hoạt động từ năm 2006).

Nhiều ý kiến cho rằng, việc duy trì các quyết định thu hồi nói trên xuấtphát từ đề nghị của Cơ quan CSĐT nhằm phục vụ cho vụ án “lừa đảo...” nhưngnay vụ án đã được chứng minh không có hành vi “lừa đảo...” thì các quyếtđịnh đó cũng không có lý do gì để tồn tại.

Chưa nói, căn cứ pháp lý của việc chấm dứt hoạt động đối với dự án Rusalkacòn nhiều điều chưa ổn. Theo khoản 4, điều 65 Luật Đầu tư, dự án đầu tư cóthể bị chấm dứt trong trường hợp “do vi phạm pháp luật”.

Chủ thể vi phạm pháp luật ở đây chỉ có thể được hiểu là chủ dự án đầu tư,tức Công ty RIT mà RIT thì không có hành vi vi phạm pháp luật nào cả. Hơnnữa, khoản 5, điều 42, Luật Doanh nghiệp quy định: khi nhân danh công ty đểthực hiện hành vi vi phạm pháp luật thì cá nhân đó phải chịu trách nhiệm.Như vậy, liệu có oan khi buộc RIT phải gánh chịu trách nhiệm thay cho hànhvi vi phạm (nếu có) của cá nhân Nguyễn Đức Chi?

Mổ xẻ trường hợp dự án Rusalka để thấy rằng việc áp dụng các biện pháp trongvụ án hình sự mà người bị truy cứu là doanh nhân, giám đốc... rất có thể sẽlàm cho doanh nghiệp của họ bị tổn thương nặng nề. Đây là vấn đề rất đángđược xem xét nhằm tránh những thiệt hại gây ra cho doanh nghiệp và xã hội.