Khủng hoảng tài chính Mỹ: “Ai” phải chịu trách nhiệm?

>>

Thế nhưng trong một nghiên cứumới nhất, chuyên gia kinh tế Ricardo Caballero chỉ ra còn đối tượng khác gópphần tạo ra đống hỗn độn trên thị trường tiền tệ của Mỹ và đến giờ vẫn chưa chịutrách nhiệm xứng đáng: nước ngoài.

Giáo sư Caballero, Trưởng khoakinh tế tại Đại học MIT, cho rằng: “Không còn nghi ngờ gì nữa, áp lực lên hệthống tài chính Mỹ (yếu tố góp phần tạo ra khủng hoảng tài chính) đến từ nướcngoài.

Nhà đầu tư nước ngoài tạo ranguồn cầu đối với những tài sản mà lĩnh vực tài chính Mỹ khó có thể tạo ra. Tấtcả những gì họ cần là tài sản có độ an toàn cao và việc nhiều nước khác đẩy mạnhmua loại tài sản đó khiến nước Mỹ trở nên thiếu an toàn”.

Kinh tế gia người Chilê này khôngphủ nhận trách nhiệm của những người điều tiết và ngành ngân hàng Mỹ. Thế nhưngông cho rằng các bên điều tra và nhà hoạch định chính sách đang tốn quá nhiềuthời gian chỉ trích phố Wall và không xem xét đầy đủ đến những yếu tố bất ổntrên toàn cầu đã là nguyên nhân quan trọng tạo ra khủng hoảng.

Nhiều nguyên nhân dẫn đến suy thoái kinh tế Mỹ

Ông nói: “Điều khiến tôi lo lắngchính là Quốc hội đang cố gắng tạo ra khung điều tiết mới nhưng lại không đặtcâu hỏi áp lực tạo ra những sản phẩm tài chính độc hại đến từ đâu? Nói đến giảipháp, việc chỉ xem xét đến hệ thống tài chính Mỹ không phải là hướng đi tốt”.

Nhiều chuyên gia kinh tế và nhàhoạch định chính sách tin rằng những gì ông Caballero nói có phần chính xác.Chuyên gia Alex Pollock thuộc Viện doanh nghiệp Mỹ cho rằng những nhà đầu tưnước ngoài đã mua trái phiếu của hai công ty cho vay thế chấp Fannie Mae vàFreddie Mac đã góp phần tạo ra bong bóng nhà đất.

Giáo sư René Stulz thuộc đại họcOhio, người đã nghiên cứu rất nhiều về khủng hoảng tài chính, có cùng quan điểmrằng chuyên gia Caballero đã chỉ ra chính xác một đối tượng góp phần gây rakhủng hoảng tài chính.

Ông nói: “Nhà đầu tư tìm đến loạihình công cụ đầu tư an toàn đã tạo ra lượng cầu lớn đối với sản phẩm mới, hệthống tài chính của chúng ta hoạt động khác với quá khứ và trở nên dễ chịu ảnhhưởng hơn, lúc đó chính nhiều người cũng không ý thức được điều đó”.

Tất nhiên không phải tất cả cácchuyên gia kinh tế đều đồng ý với nhận định trên. Họ có quan điểm như vậy bởiviệc nguồn tiền vào nước Mỹ nhiều không có nghĩa là có thể tránh được tình trạngthắt chặt tín dụng.

Chuyên gia kinh tế Anil Kashyapthuộc Đại học University of Chicago phản bác: “Phần lớn nguyên nhân của khủnghoảng tài chính bắt nguồn từ lựa chọn được đưa ra ở nội bộ nước Mỹ”.

Thế nhưng ông Caballero cho rằngđiều đó là sai lầm. Câu chuyện của ông không bắt đầu ở những tòa nhà cao hoặcđang phát triển ở Miami hay Las Vegas mà ở những tổ chức đầu tư hay văn phòngcủa Ngân hàng Trung ương tại Bắc Kinh hay Riyadh.

Ông Caballero nhấn mạnh nhiều nhàđầu tư quốc tế, đặc biệt là những người nào có trách nhiệm quản lý cho tốt dựtrữ của chính phủ, thường thích tài sản có độ an toàn cao - điều này biến kinhtế Mỹ vốn đang ổn định thành khu vực tranh giành.

Trung Quốc, với lượng dự trữkhổng lồ thu được từ Mỹ, mua ngày một nhiều trái phiếu Bộ Tài chính Mỹ. Hànhđộng này đẩy lợi tức trái phiếu xuống thấp, trái phiếu Bộ Tài chính trở nên kémhấp dẫn hơn đối với những nhà đầu tư nước ngoài khác.

Hậu quả, nhu cầu đối với nợ Mỹlợi tức cao hơn buộc chuyên gia tài chính phố Wall đưa ra loại chứng khoán mớimang lại thu nhập cố định, đáng chú ý nhất là CDOs. Phần lớn tiền thu được đãvào thị trường thế chấp.

Làm sao để ngăn một cuộc khủnghoảng tương tự tái diễn chính là điều mà chuyên gia Caballero nghĩ rằng cả thịtrường đang sai lầm. Ông tin rằng việc cải tổ hệ thống tài chính Mỹ chỉ có thểgiải quyết một phần vấn đề. Theo ông, chính các bên nước ngoài cũng cần phảithay đổi hành vi của mình.

Theo Minh Tuấn