Ngân hàng bị hạ bậc: Đừng vội ồn ào phản đối

>>

Fitch - Tổchức xếp hạng tín nhiệm hàng đầu thế giới vừa công bố bảng xếp hạng tín nhiệmđối với 4 ngân hàng Việt Nam. 2 ngân hàng hàng đầu là Vietcombank và ACB cùng bịFitch hạ nửa bậc tín nhiệm, xuống D/E so với D trước đây. Trong khi đó, BIDV là"D/E", của Agribank là "E". 1 kết quả xếp hạng hoàn toàn không vui vẻ với cácngân hàng nên đã có ý kiến phản đối.

Hàng đầu Việt Nam và chuẩn thế giới

Ngân hàng BIDV, Agribank... là ngân hàng quốc doanh và đã luôn khẳng định làngân hàng hàng đầu Việt Nam. Vietcombank mới cổ phần hóa những với sự chi phốitrên 90% của nhà nước thì vẫn là ngân hàng quốc doanh và cũng là "ông lớn" trênthị trường. ACB là ngân hàng cổ phần lớn và mới "hoành tráng" khi có 6 danh hiệu bìnhchọn cho danh hiệu Ngân hàngtốt nhất Việt Nam cuối 2009...

Vì thế, có thể nói, cả 4 ngân hàng này đều là ngân hàng lớn ở Việt Nam và luônđược xem là người dẫn dắt trên thị trường.

Tuy nhiên, khi Ficth đánh giá theo các tiêu chuẩn mới nhất của Việt Nam và tiêuchuẩn quốc tế, các ngân hàng này lại được nhìn nhận với bộ mặt khác.

Cụ thể, Fitch đã hạ mức tín nhiệm của Vietcombank và ACB từ mức "D" (ngân hàngcó nhiều điểm yếu, do nguyên nhân bên trong hoặc bên ngoài) xuống "D/E" và loại2 ngân hàng này ra khỏi diện cần xem xét trong thời gian tới. Hãng này cũng xácnhận mức xếp hạng hỗ trợ của Vietcombank là "4" và của ACB là "5". Trong khi đó,mức tín nhiệm của BIDV là "D/E", của Agribank là "E"; và có cùng xác nhận mứcxếp hạng hỗ trợ là "4".

Vietcombank bị Fitch hạ nửa bậc xếp hàng

Giải thích về việc hạ mức tín nhiệm của các ngân hàng, Fitch nói rõ nguyên nhânlà do tăng trưởng tín dụng quá mạnh trong khi chất lượng tín dụng thấp. Trongkhi đó, ngân hàng lại đang gặp khó khăn trong việc đáp ứng yêu cầu về tỷ lệ antoàn vốn tối thiểu theo Thông tư 13 từ 1/10 tới.

Đối với ACB, số liệu của Fitch cho thấy, nửa đầu năm 2010 của ACB đã là 42%,trong khi kế hoạch năm là 54% điều này sẽ tạo sức ép đến thanh khoản và chấtlượng tín dụng.

Trong khi đó, tính đến cuối tháng 9/2010 hệ số CAR của ACB sẽ thấp hơn mức tốithiểu theo quy định mới 9% nói trên. Đáng nói, con số này đã giảm so với chínhACB năm 2008 là 12,4%. Thậm chí, cả khi ACB có kế hoạch tăng vốn thêm gần 1,6nghìn tỷ đồng và phát hành 3.000 tỷ đồng trái phiếu để tăng vốn, nhưng Fitchnhận định vẫn khó để duy trì theo đà tăng trưởng tín dụng và chi phí tín dụngcao...

Vietcombank, tốc độ tăng trưởng tín dụng lên tới 26% trong năm 2009 và nửa đầu2010 là xuống còn 12,7%, nhưng tính chung cả giai đoạn 2006 đến giữa 2010, mứctăng trưởng vẫn lên tới 118%, quá cao so với tiêu chuẩn quốc tế.

Fitch cho rằng, hệ số CAR của Vietcombank giữa năm 2010 là 8,45% so với 9% củaThông tư 13. Ngay cả khi Vietcombank hoàn thành đợt chào bán tăng vốn với hơn1,12 nghìn tỷ đồng trong tháng 8/2010 thì cũng khó để nâng hệ số CAR lên phù hợpvới quy định.

Thậm chí, Fitch còn cho rằng chất lượng tín dụng của Vietcombank sẽ còn tệ hơnkhi có những công bố rõ ràng về việc cho vay với Vinashin, tập đoàn nhà nước bênbờ phá sản, phải chia tách và tái cơ cấu.

Không nhận định đúng sai nào về xếp hạng của Ficht nhưng 1 chuyên gia từng làmviệc tại Ngân hàng Nhà nước cho rằng, có 2 điểm cần nói về bảng xếp hạng này.

Một là, các ngân hàng hàng đầu Việt Nam đã có một bộ mặt hoàn toàn khác khi soixét dưới các tiêu chuẩn quốc tế. Hai là, trong khi các ngân hàng hãy còn kêu cavà xin hoãn Thông tư 13 thì đó đã là một tiêu chí được đưa vào đánh giá như làmột đòi hỏi tất yếu của kinh doanh ngân hàng.

"Đang có khoảng cách lớn trong việc đáp ứng các tiêu chí tối thiểu ở trong nướcvà quốc tế của các ngân hàng Việt Nam, mà đánh giá của Fitch không phải là cảnhbáo đầu tiên", vị này cho hay.

Vin vào khó khăn và đặc thù

Ngay sau khi Fich công bố đánh giá, các ngân hàng Việt Nam đã có ý kiến đáp trả.

Trả lời báo chí, ông Phạm Quang Dũng  - Phó Tổng giám đốc Vietcombank cho rằng,cơ quan này không có mặt ở Việt Nam, không có điều kiện sâu sát thực tế của ViệtNam cũng như hoạt động của các ngân hàng. Vì vậy, đánh giá của Fitch chưa thậtchính xác và không phù hợp với thực tiễn".

Ông Dũng còn cho biết, trước khi Fitch công bố báo cáo này, Vietcombank đã liênhệ để trao đổi và giải thích nhưng nhưng họ không hiểu. Vietcombank đã lườngtrước kết quả này. Tuy nhiên, các ngân hàng nước ngoài có quan hệ đối tác vớiVietcombank sẽ không vì vậy mà đánh giá khác, bởi họ đều có mặt tại Việt Nam vàhiểu rõ tình hình nội tại của Vietcombank, hiểu hơn nhiều so với Fitch.

Trong khi đó phía ACB mới chỉ cho biết sẽ có rà soát lại các tiêu chí để giảithích rõ hơn. Còn BIDV và Agribank chưa có bất cứ phản ứng nào.

Tuy nhiên, trong một nhận định khác, bà Nguyễn Thu Hà, Phó Tổng giám đốcVietcombank lại cho rằng, những đánh giá của Fitch được đưa ra trên cơ sở phântích theo những tiêu chí của cơ quan xếp hạng tín nhiệm có uy tín trên thế giới.

Cũng theo bà Hà, việc Fitch hạ mức tín nhiệm cũng phản ánh một phần khó khăn củacác ngân hàng sau những ảnh hưởng từ cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu.

Tuy nhiên, Vietcombank đang có những nỗ lực khắc phục nhưng hạn chế này dù gặpphải những khó khăn khăn trong yêu cầu tăng vốn điều lệ. Hiện tại, Vietcombankđã và đang nỗ lực để cơ cấu lại các nguồn vốn nhằm đảm bảo yêu cầu về tỷ lệ antoàn vốn tối thiểu mới. Và từ năm 2010 là Vietcombank đã bắt đầu điều chỉnh việcphân loại nợ xấu theo hướng tiếp cận các chuẩn mực quốc tế, theo đó để nâng caochất lượng quản trị và cải thiện chất lượng tín dụng.

Thực tế khó khăn và đặc thù của Việt Nam cũng được ông Dũng nêu ra trong lờigiải thích của mình. Cụ thể, thừa nhận hệ số CAR mức 8,45% là do những khó khănkhiến việc tăng vốn thời gian qua bị kéo dài. Trong khi đó, độ tăng trưởng tíndụng lên đến 26% trong năm 2009 do đây là năm Chính phủ triển khai chương trìnhkích cầu, tất cả các ngân hàng Việt Nam đều đẩy mạnh cho vay. Toàn bộ hệ thốngtăng trưởng gần 40%, trong khi Vietcombank chỉ là 26%.

Tuy nhiên, ông Dũng cho rằng, hạng mức tín nhiệm của Vietcombank sẽ được cảithiện vào cuối năm nay, khi ngân hàng này tăng vốn thêm 33% và xử lý các vấn đềtài chính.

Việc xếp hạng của Fitch gợi nhớ lại bảng xếp hạng ngân hàng Việt Nam được 1 côngty tư nhân trong nước công bố hồi đầu năm 2010. Bảng xếp hạng đó, mới chỉ côngbố sơ bộ đã bị phản đối mạnh từ các ngân hàng khiến cho việc công bố chi tiếttiếp theo phải hủy bỏ. Tuy nhiên, với Fitch, dù các ngân hàng Việt Nam có tiếpcận và giải thích nhưng đều không được chấp nhận và họ vẫn công bố đánh giá củamình.

Khó có sự so sánh giữa tổ chức xếp hạng trong nước và Fitch - hàng đầu thế giới.Tuy nhiên, có 1 điểm đáng chú ý, cả 2 bảng xếp hạng này đều dựa trên những thôngtin do chính các ngân hàng công bố công khai. Và cách phản ứng của các ngân hàngđều có điểm chung là: chưa hiểu hết nội tình, chưa tiếp cận đủ thông tin hay cónhững khó khăn đặc thù của Việt Nam...

Tuy nhiên, trước việc ngày càng có nhiều bảng xếp hạng và đánh giá về doanhnghiệp Việt Nam, các chuyên gia kinh tế vẫn cho rằng, chúng ta nên phản ứng bìnhtĩnh và nhìn lại mình. Bởi vì, dù đúng hay chưa thì những đánh giá này trước hếtđều phản ánh một điều là: thế giới đang nhìn chúng ta như thế và những gì chúngta thể hiện đã mang lại cho họ những cảm nhận đề đi đến kết luận đó. Mỗi đánhgiá đều nhắc chúng ta nhìn lại mình vì: trong mắt mọingười chúng ta thế nào.

Điều này trở nên cực kỳ quan trọng đối với các ngân hàng vì điều cần thiết nhấtlà tạo đuợc niềm tin trong khách hàng và uy tín với đối tác. Vì thế, điều quantrọng không phải là ồn ào phản đối hay biện minh lý do mà phải chứng minh điềuđó trên thực tế. Đơn giản, cạnh tranh và hội nhập buộc chúng ta phải đi theotiêu chí chung. Sân chơi chung không có ưu đãi cho những khó khăn đặc thù nhưcách giải thích trên đây.

TheoVietstock