Cứu lấy "ngón xuân nồng" khi gặp sự cố

Từ khi biết đứngtrên đôi chân, bàn tay giúp con người khám phá môi trường chung quanh, giúp tiếpcận sự vật trong đời sống hằng ngày, giúp giải quyết những công việc tinh tếbằng sự khéo léo, tỉ mỉ của các ngón tay. Tổn thương bàn tay do đó cũng tăngnhiều hơn. Cho đến nay, đây là loại ca nhập viện cấp cứu phổ biến nhất.

Những tai nạn nàygây ra nhiều vấn đề cho bệnh nhân bao gồm: nhiễm trùng, tổn thương dây chằng,tổn thương gân cơ, biến dạng ngón tay, biến dạng bàn tay, cứng khớp liên đốtngón tay, sẹo xấu... Trị liệu thì tốn kém, mất thời gian, mà dự hậu lâu dài ảnhhưởng chức năng bàn tay có thể xảy ra.

Nguyênnhân: thiên hình vạn trạng

Tai nạn thường xảyra nhất là ở bếp do sử dụng nhiều dao, kéo. Vì thế khi làm bếp đừng xao lãngthiếu tập trung lúc dùng dụng cụ sắc bén. Nhiều tai nạn sinh hoạt khác như kẹtngón tay vào bản lề cửa sổ, cửa cái, cửa xe, các ngăn kéo; giập ngón tay khiđóng đinh; bị kim đâm, bị phỏng; đứt ngón tay do bị chém v.v... Có những tai nạnthương tâm xảy ra nơi người lao động không chuyên, bị giập cả mười ngón như khiép nước mía bằng máy. Máy cắt cỏ, máy cưa, dao phát cỏ… cũng là nguồn gây tainạn.

Ảnh minh họa

Tai nạn lao độngthường xảy ra nơi cơ xưởng, nhà máy, các máy thủ công hay bán thủ công cho ngườilao động không chuyên, chưa được huấn luyện đầy đủ hay làm việc quá sức. Tai nạnthể thao cũng có thể xảy ra khi biểu diễn đao, kiếm. Tổn thương tay cũng có thểdo thú nuôi như chó, mèo cắn. Phỏng bàn tay, ngón tay xảy ra khi khinh suất bưngnồi, lẩu, chảo quá nóng.

Các cháu nhỏ haykẹt tay vào cửa sổ, cửa cái, cửa hàng rào, cửa xe hơi; đôi khi chẳng những giậpmà còn cụt cả lóng tay. Ngay cả người lớn cũng có thể bị kẹt tay vào cửa lùa xehơi khi vô ý. Tóm lại, cần chú ý các loại vật dụng có bản lề (cửa sổ, cửa cái,cửa xe…) đều có thể gây tổn thương tay. Cửa ngăn kéo, cửa sổ có thể là nguyênnhân gãy xương bàn, xương ngón tay nhất là khi được làm bằng gỗ nặng, khó kiểmsoát khi sử dụng.

Làm thếnào để phòng ngừa?

Cẩn thậnvới dao và những gì sắc bén: dùng dao theo nguyên tắckhông cắt hướng về trong, phòng khi trượt tay cũng không cắt vào da thịt mình.Lưu ý người Việt ta quen cắt lưỡi dao hướng ra ngoài, trong khi người phương Tâythì ngược lại. Nguyên tắc nữa là không phải lúc nào cũng sử dụng đến dao. Khôngcắt thịt đông, tách xúc xích khi đang đông cứng mà để vào lò vi ba hay chờ rãđông trước. Không lượm ly tách bể bằng tay mà quét gom lại bằng chổi vào mángdọn. Không bao giờ dùng ngón tay để sửa máy xay hay máy nghiền mà dùng trợ cụnhư kềm chẳng hạn. Nên nhớ các lưỡi dao xay hay nghiền rất sắc có thể làm đứttay ngay cả khi chúng không hoạt động.

Cấm các cháu nhỏđụng tới dao, kéo, lưỡi cưa, các vật dụng sắc bén chạy bằng điện. Giữ các vậtdụng sắc bén, nhất là dụng cụ có dùng điện ngoài tầm với các cháu. Không cho cáccháu nhỏ chơi gần các cửa có bản lề, nên chặn cửa bằng chốt để tránh cửa đónglại khi các cháu chơi gần đó. Không cho trẻ chơi với các ngăn kéo bàn tủ, khôngcho các cháu chơi ở nơi để trợ cụ làm vườn như cuốc, dao, phảng, vật sắc nhọn.

Không khiêng xáchvật nặng quá sức: khi tập cử tạ, khi cầm đĩa kim loại nặng quá sức cầm nắm củangón tay. Khi bị kim gãy, xương gãy, vật lạ ghim trong bàn, ngón tay phải đibệnh viện chụp X-quang kiểm tra ngay. Bác sĩ sẽ quyết định nên làm gì để điềutrị.

Lưu ý tổn thươngmạch máu, đứt gân ngón tay, đứt thần kinh ngón và bàn tay thường xảy ra nhưnghay bị bỏ qua cho đến khi thấy rõ thương tật mới đến bệnh viện.

Tôn trọngnguyên tắc an toàn lao động: nên lưu ý nghỉ ngơi giữagiờ để thư giãn trước khi quá mệt. Chú ý nơi ngắt điện an toàn phòng khi cầnngắt điện cấp cứu. Khi làm việc mệt, tránh dùng dụng cụ chạy bằng điện và sắcbén. Nếu tay bị tổn thương bởi máy ép nước mía, điều trị rất mất thời gian vàrất khó phục hồi chức năng. Dù là người thạo việc cũng phải hết sức cẩn thận,không ráng nhét xác mía vào máy khiến sự giật cục của cán quay có thể cuốn bàntay vào máy cán. Cũng không nên trực tiếp cho tay nhét thịt làm chả lụa vào máyxay.

Cơ may cứulấy bàn tay – ngón tay

Đem đến bệnh viện Chấn thương chỉnh hình TP.HCM haybệnh viện có chuyên khoa chấn thương chỉnh hình gần nhất. Thời gian vàng cứu bàntay, ngón tay đứt lìa là dưới sáu tiếng đồng hồ. Càng đến bệnh viện sớm, bệnhnhân càng có nhiều cơ may.

Theo SGTT