Mấy ngày nay, việc một nhóm học sinh ở Trường THCS Xuân Thiên (Thanh Hóa) dùng que thép, nan hoa, kim tiêm nghi có dính máu HIV đâm vào các bạn cùng trường khiến nhiều phụ huynh và học sinh lo lắng, liệu những học sinh này có bị lây nhiễm HIV?

Đánh giá về nguy cơ lây nhiễm HIV/AIDS qua hành vi của các học sinh này, ThS.BS. Hoàng Đình Cảnh, Phó Cục trưởng Cục Phòng, chống HIV/AIDS cho biết, khả năng lây nhiễm HIV từ người này sang người khác phụ thuộc vào nhiều yếu tố của phơi nhiễm.

Nguy cơ lây nhiễm HIV cao gặp ở những trường hợp sau: máu của người nhiễm HIV có nồng độ vi rút cao, tiếp xúc với số lượng máu nhiều, bị đâm sâu trong cơ, thời gian từ khi vật sắc nhọn đâm vào người nhiễm HIV sang người khác ngắn vì HIV rất dễ bị tiêu diệt khi ra khỏi cơ thể người.

Kết quả một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng, xác suất lây nhiễm HIV khi bị đâm kim tiêm của người nhiễm HIV là 0,3%. Tức là, 1.000 người bị phơi nhiễm theo cách đó thì có khoảng 3 người bị lây nhiễm HIV. Trong khi đó kim tiêm có độ rỗng và lượng máu chứa trong kim tiêm sẽ nhiều hơn trên vật sắc nhọn không có nòng thì xác suất này có thể còn thấp hơn rất nhiều.

Cũng vì là các em châm chọc nhau một cách ngẫu nhiên nên không phải 43 em đó đều bị phơi nhiễm với HIV từ em học sinh bị nhiễm HIV, thực tế em học sinh bị nhiễm HIV cũng chỉ bị châm chọc có 2 lần và qua quần bò nên khó dính máu nếu có bị tổn thương.

“Hơn nữa, em học sinh nhiễm HIV này đã và đang được điều trị bằng thuốc kháng vi rút và sức khỏe rất tốt. Việc điều trị bằng thuốc kháng vi rút cũng ức chế và tải lượng vi rút thấp làm nguy cơ lây nhiễm HIV cũng giảm”, BS Cảnh nói.

Ngay sau khi sự việc xảy ra, Bộ Y tế đã chỉ đạo Cục Phòng, chống HIV/AIDS phối hợp với Sở Y tế Thanh Hóa và các cơ quan hữu quan kiểm tra vụ việc và kịp thời có giải pháp. Ngành y tế tỉnh Thanh Hóa đã vào cuộc, cử các thầy thuốc có kinh nghiệm để khám, tư vấn, đánh giá nguy cơ cho 38 em bị châm chọc theo yêu cầu của nhà trường và phụ huynh. Tất cả học sinh nói trên đã được các Bác sỹ chuyên khoa khám sàng lọc, tư vấn, đánh giá nguy cơ rất cẩn thận và khẳng định không có nguy cơ phơi nhiễm HIV/AIDS nên không cần thiết phải dùng thuốc điều trị dự phòng bằng thuốc kháng vi rút (ARV).

Tuy nhiên, với những phụ huynh còn lo lắng, phân vân về nguy cơ lây nhiễm, thì cơ quan chuyên môn phòng, chống HIV/AIDS của tỉnh đã tư vấn để ổn định tâm lý và tiếp tục phối hợp với chính quyền huyện triển khai các hoạt động để đảm bảo không xảy ra việc kỳ thị phân biệt đối xử với HIV/AIDS.

“Cơ quan chuyên môn về HIV/AIDS đã đánh giá nguy cơ dựa trên vật dụng đâm, chọc, các vết thương của cháu học sinh bị nhiễm, tình trạng điều trị ARV của cháu học sinh nhiễm HIV và đặc biệt là các vết đâm chọc của từng học sinh khác cũng như yếu tố nguy cơ khác và khẳng định không có nguy cơ nên không có trường hợp nào phải dùng thuốc kháng vi rút để dự phòng phơi nhiễm”, BS Cảnh cho biết.

Hiện tại, nhà trường cũng đã giám sát để không để xảy ra sự việc tương tự. Việc các em học sinh trêu đùa nhau là do bột phát, nghịch ngợm tuổi học trò. Cũng không nên kỳ thị người có HIV/AIDS vì HIV không lây qua các tiếp xúc thông thường như ăn uống chung, học chung, sống chung, làm việc chung, muỗi đốt v.v…nên không cần thiết phải tách biệt hay cấm đoán. Vì thế, đến nay chưa có bất cứ báo cáo nào trên thế giới là trẻ em bị lây nhiễm HIV do học chung, sống chung.

Ông Cảnh cũng khuyến cáo, khi gặp những tình huống có nguy cơ cao, bị vật nhọn dính máu của người có HIV/AIDS đâm phải, gây tổn thương da, chảy máu thì phải xối ngay vết thương dưới vòi nước, để vết thương tự chảy máu trong một thời gian ngắn, không nặn bóp vết thương, rồi rửa kỹ bằng xà phòng và nước sạch.

Sau đó đưa trẻ đến cơ sở y tế, nên đến phòng khám ngoại trú điều trị HIV gần nhất, hoặc Trung tâm y tế huyện hay Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS để các y bác sỹ đánh giá nguy cơ, tư vấn và xử trí kịp thời. Nếu xác định có nguy cơ, trẻ sẽ được điều trị dự phòng bằng thuốc ARV trong vòng 4 tuần. Việc điều trị dự phòng bằng thuốc ARV cần tiến hành sớm ngay sau khi bị tổn thương đâm gây chảy máu trong vòng 4-6 giờ và không quá 72 giờ. Sau 72 giờ, việc điều trị là không có tác dụng dự phòng. Như vậy, chỉ điều trị dự phòng nhiễm HIV bằng thuốc ARV khi xác định có nguy cơ và phải dùng thuốc đúng phác đồ và trước 72 giờ.

Nhưng như đã phân tích ở trên, khả năng lây nhiễm HIV từ người này sang người khác phụ thuộc vào nhiều yếu tố của phơi nhiễm. Vì thế, các bậc cha mẹ cần chủ động trang bị cho mình các kiến thức phòng, chống HIV/AIDS để tự bảo vệ cho chính mình, con cái và người thân và khi có bất kỳ sự việc gì xảy ra cũng đủ kiến thức để phân tích, không hoảng loạn hay lo lắng quá mức cần thiết.

Theo Dân trí