Vinmec: mổ tim hở không cần morphin giảm đau

Ngày 19/4/2018 trong Hội nghị gây mê giảm đau thế giới lần 43 tại New York (Mỹ), Vinmec là bệnh viện đầu tiên trên thế giới công bố các ca phẫu thuật tim hở có sự hỗ trợ của kỹ thuật gây tê mặt phẳng cơ dựng sống (ESP) thành công.  

Báo cáo đề cập đến khả năng giảm hoàn toàn đau trong và sau mổ không dùng morphin liều cao, thời gian phục hồi nhanh do bác sĩ Hồ Thị Xuân Nga - Trung tâm tim mạch Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park (TP.HCM) trình bày tại hội nghị đã thu hút sự chú ý đặc biệt của giới ngoại khoa và gây mê hồi sức. 

Xóa những cơn đau “không thở nổi” cho người bệnh 

Mổ tim hở là phẫu thuật rất phổ biến, điều trị nhiều bệnh tim mạch hiện nay. Khi phẫu thuật, bệnh nhân thường phải mở lồng ngực bằng cách cắt dọc xương ức hoặc mở cạnh lồng ngực. Để giảm đau, cách thông thường là kết hợp morphin liều cao và các loại thuốc giảm đau. Tuy nhiên, thường người bệnh vẫn không hoàn toàn hết cảm giác đau. Sau mổ, họ phải chịu đựng những cơn đau dữ dội từ vết mổ, vị trí cưa xương ức, vị trí dẫn lưu và khu vực lưng cao. Đau sau mổ tim còn có thể ảnh hưởng đến các nội tạng, các biến chứng sau phẫu thuật. 

Bác sĩ Hồ Thị Xuân Nga báo cáo các ca mổ tim hở đầu tiên không dùng morphin giảm đau tại Hội nghị gây mê giảm đau thế giới lần 43 tại New York (Mỹ) cuối tháng 4 vừa qua.

Bên cạnh đó, việc sử dụng morphin giảm đau còn có thể gây tác dụng phụ như: thời gian phục hồi và lưu viện lâu, người bệnh buồn nôn, nôn, ngứa, suy hô hấp, bị phụ thuộc, từ đó gây nên hội chứng tăng cảm giác đau và đau mạn tính sau mổ. 

Để khắc phục các điểm trên, các bác sĩ Vinmec đã áp dụng kỹ thuật gây tê giảm đau vùng hoàn toàn mới: luồn catheter vào dưới cơ dựng sống bên cạnh cột sống từ sau lưng (ESP) để ngăn chặn tín hiệu đau trước khi được truyền tới cột sống. Kỹ thuật này rất an toàn, đem lại hiệu quả giảm đau cao. Khi áp dụng ESP, Vinmec đã mang lại trải nghiệm mổ không đau cho hàng trăm người bệnh phẫu thuật tim hơn suốt 1 năm qua. 

GS. Ki Jinn Chin - Bệnh viện Tây Toronto, Canada (bìa trái) chúc mừng thành công của bác sĩ Hồ Thị Xuân Nga và Bệnh viện Vinmec tại Hội thảo.

Bà Trần Thị Ngọc Diệp (50 tuổi, ở TPHCM) bị mắc nhiều bệnh tim phức tạp: hẹp van 2 lá sau sửa van, suy tim độ III, rung nhĩ, tăng áp lực động mạch phổi nặng, vừa được mổ tại bệnh viện Vinmec Central Park đầu tháng 4/2018, có sử dụng ESP.

Năm 2008, bà đã từng phẫu thuật sửa van 2 lá. Ký ức những cơn đau “không thở nổi” lần trước mổ vẫn còn rất rõ nên 1 ngày sau ca mổ tại Vinmec Central Park với kỹ thuật ESP, khi vẫn đang được hồi sức tích cực, bà còn băn khoăn: “Vì sao tôi mổ mà không thấy đau?”. Sáu ngày sau ca đại phẫu, bà Diệp đã được xuất viện. 

Mở ra triển vọng mới 

Chỉ vỏn vẹn 6 ngày nằm viện với một bệnh nhân suy tim nặng, mổ lần 2 với nhiều nguy cơ tiềm ẩn, cảm giác mổ không đau là điều hơn cả mong đợi đối với người bệnh và các bác sĩ điều trị. Hàng trăm bệnh nhân mổ tim hở tại Vinmec từ đầu năm 2017 đến nay đều vượt qua ca đại phẫu một cách nhẹ nhàng khi không bị đau, rút ngắn thời gian đặt nội khí quản, có thể vận động sớm, rút ngắn thời gian nằm viện như vậy.  

Không bị đau trong ca mổ tim hở lần 2 tại Vinmec, bà Trần Thị Ngọc Diệp (bìa phải) đã vượt qua cuộc đại phẫu dễ dàng và nhanh phục hồi sức khỏe.

Kết quả tích cực tại Vinmec đã mở ra triển vọng áp dụng phương pháp gây tê này trong nhiều phẫu thuật, nên được đông đảo bác sĩ Việt Nam và thế giới rất quan tâm.  

Đứng sau thành tựu này của Vinmec Central Park là những trăn trở và không ngừng sáng tạo của GS.Philippe Macaire - Giám đốc Trung tâm Gây mê giảm đau, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City. Sau khi GS.Ki Jinn Chin - Bệnh viện Tây Toronto (Canada) công bố thực hiện ESP trên thi thể năm 2016, GS.Macaire đã nâng tầm khi tìm ra cơ chế tác dụng, hoàn chỉnh từ liều tiêm cho đến kỹ thuật tiêm truyền ở mức an toàn nhất, để phương pháp này được thực sự áp dụng trong điều trị thực tế và đem lại hiệu quả cao.   

Với định hướng trở thành bệnh viện đầu tiên không sử dụng morphin, Vinmec tuân thủ hoàn toàn các chương trình đào tạo chuẩn thế giới về tăng cường hồi phục sau phẫu thuật (ERAS). Với thành công trong phẫu thuật tim hở khi sử dụng ESP, Vinmec đã có bước tiến xa vượt bậc khi kiểm soát đau trong các đại phẫu mà không cần sử dụng morphin. 

Để có thể nâng cao hơn nữa hiệu quả của ESP, Vinmec đang hợp tác với Đại học Montpellier Pháp xây dựng chương trình đào tạo sau đại học về các kỹ thuật gây tê giảm đau vùng tiên tiến.

Minh Tuấn