“Biển Đông dậy sóng” qua góc nhìn chuyên gia

Giáo sư Carl Thayer, Học viện Quốc phòng Australia:

Bắc Kinh đang theo đuổi chiến lược ngoại giao nâng cấp nhằm tăngcường tuyên bố chủ quyền Biển Đông, chiến lược này luôn luôn môtả Trung Quốc như là nạn nhân của các nước khác.

Nay mọi chỉ trích đang được Trung Quốc đổ về Hà Nội và Manila,trong khi Trung Quốc tuyên bố chỉ làm công việc "thực hiện" chủquyền thông qua các hoạt động bình thường.

Hiện tại các tàu hải giám dân sự, chứ không phải tàu hảiquân, tham gia các vụ mới rồi. Các tàu này nhằm vào tàu khảosát dầu khí không có vũ trang của các quốc gia khác. Tuy nhiêntheo Philippines thì hồi tháng Hai tàu tuần tra của Trung Quốcđã bắn cảnh cáo tàu cá của nước này.

Nếu như Trung Quốc tiếp tục khẳng định chủ quyền một cách hunghăng như hiện nay thì hậu quả sẽ là Hà Nội và Manila điều tàuhải quân có vũ trang hộ tống tàu thăm dò. Việt Nam thực tế đãtăng số tàu hộ tống tàu thăm dò Bình Minh 02 sau vụ rắc rốihôm 26/05.

Điều này làm tăng quan ngại và tăng nguy cơ xung đột vũ trangtrong khu vực, tuy nhiên tôi vẫn cho rằng  khả năng xảy ra đụngđộ hải quân là thấp.  (BBC, 8/6/2011)

Nguyên Tổng Lãnh sự Việt Nam tại Quảng Đông Dương Danh Dy:

Vụ tàu hải giám Trung Quốc cắt cáp thăm dò của tàu Bình Minh 2 trongvùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam không những là nghiêm trọng nhất mànó còn đánh dấu một bước leo thang mới của Trung Quốc trong việc bànhtrướng ra Biển Đông...

Nếu Việt Nam cũng như các nước trong khu vực hay các nước lớn trên thếgiới không biểu thị thái độ đúng mức thì chắc chắn nhà cầm quyền BắcKinh sẽ còn đi những bước mới nữa.

Nhân dân Việt Nam không thể nào im lặng trước những việc làm ngang ngượccủa Trung Quốc như vậy được. Nếu Trung Quốc còn có  những hành độngngang ngược, ngang trái, leo thang hơn nữa, thì tôi dám chắc rằng nhữngcuộc tuần hành, thể hiện ý chí của nhân dân Việt Nam sẽ còn mạnh mẽ hơnnữa.  (VOA, 8/6/2011)

Tiến sỹ Trần Công Trục, nguyên Trưởng ban Biên giới Chínhphủ:

Những phát biểu chính thức của Nhà nước và các vị lãnh đạoBộ Quốc phòng là hết sức hợp lý và đúng đắn trước hànhđộng xâm phạm lần này của Trung Quốc trong vùng đặc quyền kinhtế và thềm lục địa Việt Nam.

Những gì xảy ra với tàu thăm dò Việt Nam hoàn toàn không ởtrong vùng tranh chấp, mà Trung Quốc lại ngang nhiên tuyên bố đâylà vùng tranh chấp.

Vậy cho nên tôi cho rằng các tuyên bố vừa rồi hết sức hợp lý,đủ mức cần thiết để nói cho Trung Quốc và quốc tế biết làViệt Nam có hoàn toàn đầy đủ cơ sở để bảo vệ chủ quyền. Thêmnữa, trong sự kiện vừa rồi Việt Nam đã hết sức kiềm chế vớichủ trương giải quyết hòa bình mọi tranh chấp, để không xảy rađụng độ, châm ngòi lửa ảnh hưởng tới hòa bình và ổn địnhtrong khu vực.

Những điều cần làm theo tôi là phải tiếp tục tiến hành cáchoạt động chính đáng trên vùng biển chủ quyền của Việt Nam.Song song cần tiếp tục đấu tranh nếu có vi phạm theo đúng thủtục luật pháp và thực tiễn quốc tế, sử dụng các công cụluật pháp để thể hiện quyền của mình.
(BBC 8/6/2011)

Tiến sĩ Dương Danh Huy - một trong các sáng lập viên của QuỹNghiên cứu Biển Đông:

Trước khi giới học giả Trung Quốc và các nhà hoạch định chính sách TrungQuốc có một quan điểm hợp lý, hợp pháp và công bằng hơn, bùng phát xungđột sẽ không chỉ là nguy cơ mà còn là hệ quả tất nhiên.

"Quy tắc ứng xử Biển Đông" đã có hạn chế ngay từ đầu. Thứ nhất, nókhông có tính ràng buộc pháp lý. Thứ nhì, nó không xác định tranh chấpbao gồm những gì. Thứ ba, nó thiếu tính cụ thể...

Về cơ sở để tranh cãi giữa các bên, gần đây Việt Nam, Malaysia,Indonesia và Philippines dựa nhiều vào (công ước biển) UNCLOS, còn TrungQuốc thì dựa vào cách khẳng định bằng ngôn ngữ và hành động rằng chủquyền là "của Trung Quốc" và tỏ ra mập mờ về cơ sở.   (BBC,11/6/2011)

GSTS Vladimir N.Kolotov, Trưởng khoa Lịch sử Viễn Đông - ĐHQGSt.Petersburg (Nga): 

Việc Biển Đông gia tăng căng thẳng gần đây hoàn toàn không đem lại lợiích nào cho các quốc gia trong khu vực và cho chính Trung Quốc, tác nhânchính gây ra tình hình này. Việc Trung Quốc tiếp tục gây sức ép đối vớiViệt Nam, Philippines và một số các nước láng giềng khác là đang pháhoại ổn định, an ninh cho khu vực.  

Điều mà ai cũng thấy rõ đó là mưu đồ kiểm soát toàn bộ biển Đông củaTrung Quốc và những chuyện xảy ra vừa qua chỉ là sự khởi đầu. Tuy nhiêncần thấy rằng việc Trung Quốc chèn ép các nước ASEAN nói chung và ViệtNam nói riêng tất yếu sẽ dẫn đến việc hình thành các liên minh hợp tácgiữa các quốc gia ASEAN với nhau và giữa ASEAN với các bên thứ ba nhưMỹ, Nga... và điều này sẽ chỉ càng bất lợi cho Trung Quốc.

Với những động thái vừa qua, Trung Quốc đã và đang tự đánh mất uy tín vànhững thành tựu mà họ đã cất công gây dựng hơn 10 năm qua đối với ASEAN,đặc biệt là sau cuộc khủng hoảng kinh tế trong khu vực diễn ra vào cuốinhững năm 1990. ASEAN sẽ phải dè chừng hơn, thận trọng hơn trước mỗibước đi của Trung Quốc. Trong hoàn cảnh hiện tại khi mà Trung Quốc côngkhai gây sức ép tới các quốc gia ASEAN như vậy, các bên sẽ tìm kiếm liênminh của mình...

Trước mắt có thể Mỹ sẽ không can dự trực tiếp vào Biển Đông. Nhưng nếutình hình an ninh trở nên bất ổn thì đó sẽ là một mối đe dọa nghiêmtrọng đến liên minh của Mỹ với Hàn Quốc, Nhật Bản và con đường vận tảihuyết mạch qua Biển Đông.

Mưu đồ của TQ đã rất rõ ràng: đó là kiểm soát tài nguyên ở Biển Đông vàkiểm soát tuyến đường giao thông hàng hải quan trọng bậc nhất của thếgiới này.  (Thanh Niên Online, 11/6/2001)

TIN LIÊN QUAN