Khi thành phố Hồ Chí Minh đưa ra chủ trương "không cho tiền người ăn xin" được hưởng ứng đông đảo - có lẽ cần kể lại những câu chuyện của nước Mỹ.
Ở đây, sau những nỗ lực bất thành trong việc tuyên truyền "không cho tiền người ăn xin", chính quyền nhiều địa phương đã ra luật "sắt đá": sẽ phạt tiền những ai cho tiền người ăn xin và vô gia cư. Thậm chí, không chỉ có tiền, ngay cả việc cho đồ ăn thức uống cũng được coi là một tội tại nhiều nơi trên nước Mỹ.
Lệnh cấm này tạo ra những trường hợp rất mâu thuẫn về mặt đạo đức: nhiều người có nguy cơ ngồi tù vì... làm từ thiện.
Trong vài năm qua, nước Mỹ liên tục chứng kiến những "vụ án" gây tranh cãi khi những người mang đồ ăn đến phát cho người vô gia cư bị bắt, bị phạt tiền nặng vì vi phạm luật cấm.
Hồi tháng 5, một cặp vợ chồng tại Florida, những người đã bỏ công việc quản lý để chuyên chú làm từ thiện, bịcảnh sát "ập tới bắt quả tang" khi đang phát hàng trăm suất ăn cho người vô gia cư tại một công viên. Ông bà Chico và Debbie Jimenez cùng 4 tình nguyện viên của họ đã nhận hóa đơn phạt lên tới hơn 2.000 USD, đồng thời bị cảnh cáo có thể ngồi tù nếu tái phạm.
Lý do mà phía chính quyền đưa ra là họ đã tốn hàng triệu USD để biến công viên thành nơi tụ tập của các gia đình, trẻ nhỏ và người yêu chó, nhưng việc làm của những người như gia đình Jimenez khiến cho người vô gia cư tập trung tại đây nhiều hơn. Vụ này gây tranh cãi lớn và lên cả sóng truyền hình NBC.
Cũng tại Florida, cách đây một tháng một nhà từ thiện 90 tuổi bị bắt vì "tội" cho người vô gia cư thức ăn. Ông Anorld Abbott đã từng bị bắt một lần, và ngay khi được thả ra, lại tiếp tục... phạm tội.
Florida không phải là bang duy nhất tại Mỹ có nhiều thành phố quy định về án phạt dành cho người "tiếp tay" cho người ăn xin. Đây là một điều luật phổ biến ở nhiều nơi tại Mỹ, và nó liên tục tạo ra những cuộc tranh cãi gay gắt. Thậm chí, ngay trong hệ thống chính quyền, cũng tồn tại những quan điểm trái ngược: hồi tháng 4/2014, một thẩm phán ở Alburquerque, New Mexico, đã tuyên trắng án cho một người đàn ông bị bắt vì "tội" cho người vô gia cư thức ăn, thậm chí còn bắt cảnh sát bồi thường vì bắt giữ ông này.
Câu chuyện đầy bối rối của nước Mỹ - một quốc gia có nguồn lực ngân sách mạnh và hệ thống an sinh xã hội ở mức cao - khi đối mặt với vấn đề kiểm soát người vô gia cư và ăn xin, rất đáng tham khảo khi giải quyết bài toán tại nước ta. Rõ ràng, chỉ một chủ trương mang tính "vận động" là không đủ.
Theo Lao Động