Xử lý đại dịch cúm A/H1N1: WHO cần minh bạch hơn

Sau năm tháng điều tra, ngày4-6 tại Paris (Pháp), Ủy ban Xã hội-Y tế và Gia đình thuộc Hội đồng Nghịviện châu Âu đã công bố báo cáo với tựa đề Xử lý đại dịch cúm A/H1N1: Cầnminh bạch hơn. Tác giả báo cáo là nghị sĩ Anh Paul Flynn. Ngày 24-6, Hộiđồng châu Âu sẽ tranh luận báo cáo này.

Báo cáo chỉ trích Tổ chức Ytế Thế giới (WHO) đánh giá quá đáng mức độ nghiêm trọng của dịch cúm A/H1N1,gây sợ hãi không cần thiết ở châu Âu, làm lãng phí lớn tiền bạc của dân vàlàm giàu cho các công ty dược phẩm.

Theo báo cáo, WHO đã thay đổiđịnh nghĩa đại dịch trước khi công bố cúm A/H1N1 là đại dịch. Theo địnhnghĩa cũ, gọi là đại dịch khi xuất hiện một virus không có kháng thể, có khảnăng lây lan nhanh, đã lan nhiễm toàn cầu, gây tử vong lớn.

Biếm họa của báo Bồ Đào Nha EXPRESSO (chữ trong ảnh: H1N1 Flu=Cúm A/H1N1; Drug Co’s=Công ty dược)

Ngày 4-5-2009, WHO đưa rađịnh nghĩa mới: Đại dịch xuất hiện khi có nhiều ca tử vong hơn bệnh bìnhthường, lây lan toàn cầu, virus tấn công không có kháng thể, mức tử vong cóthể nhẹ hoặc trầm trọng và mức này có thể thay đổi. Căn cứ theo đó, ngày11-6-2009, WHO tuyên bố cúm A/H1N1 là đại dịch.

Báo cáo đặt nghi vấn về quátrình hoạt động của Ủy ban Tư vấn WHO khi quyết định công bố đại dịch cúmA/H1N1, các mối quan hệ công-tư và tình trạng xung đột lợi ích giữa Ủy banTư vấn và WHO. Báo cáo cho rằng có khả năng các công ty dược phẩm đã ảnhhưởng trực tiếp đến quyết định cảnh báo đại dịch cúm A/H1N1 và các khuyếnnghị đối phó đại dịch.

Báo cáo băn khoăn trước tháiđộ kiên quyết không công bố danh tính Ủy ban Tư vấn của WHO và kêu gọi WHOminh bạch hơn.

Theo báo cáo, các biện phápđối phó cúm A/H1N1 của WHO không cân xứng chủ yếu do nhận định sai. Báo cáochỉ trích WHO gây rủi ro cho sức khỏe cộng đồng bằng các khuyến cáo tiêm vắcxin mà không quan tâm tới nguy cơ từ vắc xin đối với sức khỏe, đặc biệt đốivới thai phụ, trẻ em, người già.

Báo cáo cũng đặt câu hỏi vềkhả năng thẩm định của chính phủ và các cơ quan y tế các nước châu Âu trướctuyên bố đại dịch cúm của WHO.

Báo cáo đề nghị các cơ quan ytế công cộng ở mọi cấp của châu Âu kiểm điểm nghiêm túc một số điểm cơ bảnvề ảnh hưởng có thể có của các công ty dược phẩm, minh bạch hồ sơ của Ủy banTư vấn và quá trình hoạt động, quá trình thông tin đại dịch đến các chínhphủ và vai trò của báo chí.

Báo cáo yêu cầu WHO, các cơquan y tế châu Âu, Hội đồng Nghị viện châu Âu, chính phủ các nước châu Âu vàcác công ty dược phẩm chia sẻ thông tin về đại dịch cúm A/H1N1 một cách minhbạch.

Trong ngày 4-6, tạp chí ykhoa British Medical Journal của Anh cũng đã công bố báo cáo điều trahợp tác với Cơ quan Báo chí điều tra (Anh). Theo báo cáo, ba bác sĩFrederick Hayden (Đại học Virginia, Mỹ), Arnold Monto (Đại học Michigan, Mỹ)và Karl Nicholson (Đại học Y hoàng gia Leicester, Anh) có chân trong Ủy banTư vấn của WHO đã từng nhận phí tư vấn từ hai công ty dược Roche Holdings AG(sản xuất thuốc trị cúm Tamiflu) và GlaxoSmithKline PLC (sản xuất thuốc trịcúm Relenza).

Ba bác sĩ này cho biết đãtrình bày quan hệ của mình với WHO trước khi nhận việc.