- Bạn đọc gửi câu chuyện thật của bản thân hoặc người mình biết nếu được cho phép, không sáng tác hoặc lấy từ nguồn khác và hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật về bản quyền của mình.
- Nội dung về các vấn đề gia đình: vợ chồng, con cái, mẹ chồng-nàng dâu... TTOL bảo mật thông tin, biên tập nội dung nếu cần.
- Bạn được: độc giả hoặc chuyên gia lắng nghe, tư vấn, tháo gỡ.
- Mục này không có nhuận bút.
Bài kiểm tra Ngữ Văn khiến giáo viên “áp lực”, nhưng dân tình tranh cãi 1 chi tiết: Cóc hay cáo mới đúng?
Bài làm có nhiều lỗi chính tả, cách diễn đạt lủng củng nhưng có một chi tiết khiến nhiều người tranh cãi.
Một cô giáo dạy Văn ở Hà Nội mới đây chia sẻ bài Ngữ Văn đang chấm thi khiến mình thấy “áp lực”. Trong phần hình ảnh được chia sẻ, có thể thấy học sinh nọ làm sai khá nhiều các câu hỏi về xác định thể loại, hay những kiến thức cơ bản về tác phẩm. Bài làm cũng có nhiều lỗi chính tả, cách diễn đạt lủng củng.
Bài văn gây tranh cãi
Đặc biệt trong phần 2, câu hỏi 2, bài làm về Cội nguồn, học sinh này dẫn câu "Cóc chết ba năm quay đầu về núi" gây tranh cãi. Nhiều người cho rằng, câu thành ngữ này chính xác phải là "cáo" chứ không phải cóc, nhằm diễn tả ý nghĩa: Dù cho đi đâu thì quê hương cũng chính là nơi cuối cùng mà con người ta muốn trở về. Tuy nhiên, một số ý kiến lại phản bác, cóc mới là con vật chính xác được nói đến trong câu thành ngữ.
Vậy, cóc hay cáo mới đúng?
Về thắc mắc này, học giả An Chi đã từng giải thích:
"Từ điển thành ngữ Việt Nam của Viện Ngôn ngữ học do Nguyễn Như Ý chủ biên đã ghi nhận câu "Cóc ba năm lại quay đầu về núi" (lấy ở báo Tiền phong ngày1/7/1977). Hình thức gốc (và đúng) của câu này là "Cáo chết ba năm quay đầu về núi". Ta đâu có thể nào tự tiện đổi "cáo" thành "cóc" được, vì nếu có thể hoán vị một cách tùy tiện như thế thì biết đâu sẽ chẳng có người hứng chí mà tuyên bố rằng "con cáo là cậu ông trời" để làm một cuộc đổi đời vì xưa nay ai cũng biết rằng, cậu của ông ta chỉ là con… cóc trong ngôn ngữ dân gian mà thôi".
... Thực ra, môi trường sinh sống của cóc chủ yếu là đồng bằng và rừng rậm chứ không phải núi. Huống chi nếu cóc chết đi thì xác của nó sẽ phân hủy trong một thời gian ngắn chứ làm sao có chuyện đã chết ba năm rồi mà nó còn quay đầu về núi! Vậy ta phải quẳng cóc đi mà trả chỗ cho cáo".
Về câu "Cáo chết ba năm quay đầu về núi", theo học giả An Chi là:
"Câu này bắt nguồn ở thành ngữ tiếng Hán "hồ tử thú khâu" [狐死首丘] (cáo chết hướng [về] gò), thường nói tắt thành "thú khâu" 首丘 (= hướng về phía gò). "Hồ tử thú khâu" thực chất là một lối dụng điển vì thư tịch Trung Hoa xưa từng nói đến chuyện này.
Thiên "Đàn Cung" trong sách Lễ ký viết: "Người đời xưa có lời nói rằng cáo chết hướng về đúng gò; ấy là nhân vậy" (Cổ chi nhân hữu ngôn viết: Hồ tử chính khâu thú; nhân dã). Bài "Ai Dĩnh" trong phần "Cửu chương" của Sở từ có câu "Cáo chết ắt quay về phía gò" (Hồ tử tất thú khâu). Truyện Khấu Vinh trong Hậu Hán thư có câu "Không bằng cái tình của con cáo chết mà (còn biết) hướng về gò" (Bất thắng hồ tử thú khâu chi tình). Thiên "Thuyết lâm" trong sách Hoài Nam Tử có câu "Chim bay về quê, thỏ chạy về hang, cáo chết hướng gò" (Điểu phi phản hương, thố tẩu quy quật, hồ tử thú khâu). Chữ nghĩa rành rành như thế thì sao lại có thể tùy tiện mà đổi cáo thành "cóc" được?".
... Với những văn liệu đã thấy, ta khó có thể nói rằng câu "Cáo chết ba năm quay đầu về núi" không phải do tích Tàu, sách Tàu mà ra. Có điều là tiền nhân của người Việt đã thêm mắm thêm muối nên làm cho câu thành ngữ càng khó hiểu với hai tiếng "ba năm". "Hồ tử thú khâu" thì dịch thành "Cáo chết hướng (về) gò" là đủ rồi. Sao phải thêm "ba năm"? "Ba năm" là làm sao? Ba năm thì đã thịt nát xương tan tuyệt tích rồi còn đâu. Mà đây là lấy chuyện thực tế để ví von chứ đâu có phải chuyện vô hình, siêu nhiên mà hòng đem chuyện hồn của con cáo đã chết ra nói!
Lại nữa, "khâu" cũng đâu phải là "núi" mà là "gò" và chỉ là một hoán dụ để chỉ cái hang của con cáo mà thôi. Câu thành ngữ này dùng để chỉ những người yêu quê hương, không phải là những kẻ vong bản, những người tuy sống ở tha phương nhưng muốn lúc chết thì được chôn ở quê nhà".
Theo Phụ nữ mới
-
Giáo dục1 giờ trướcNăm nay, khoảng 133.000 học sinh tốt nghiệp lớp 9. Trong đó, hơn 110.000 em đăng ký thi vào lớp 10 công lập.
-
Giáo dục10 giờ trướcThanh tra Bộ GD&ĐT vừa kết luận 56.230 chứng chỉ IELTS của IDP được cấp vào năm 2022 là sai quy định.
-
Giáo dục17 giờ trướcSở GD&ĐT Hà Nội yêu cầu các đơn vị, nhà trường tuyệt đối không vận động học sinh không đăng ký thi tuyển sinh lớp 10 các trường THPT công lập năm học 2024 - 2025.
-
Giáo dục17 giờ trướcTheo Sở GD&ĐT Hà Nội, năm nay có 133.000 học sinh tốt nghiệp THCS, trong đó dự kiến có gần 110.000 thí sinh dự thi vào lớp 10 THPT công lập năm học 2024-2025.
-
Giáo dục23 giờ trướcTính đến 17h ngày 7/5, Hà Nội có 103.000 thí sinh đăng ký dự thi tốt nghiệp THPT năm 2024, chiếm khoảng 92% tổng số học sinh.
-
Giáo dục1 ngày trướcThay vì giảng bài theo sách giáo khoa như thường lệ, thầy giáo quyết định cho các học sinh xem chương trình Lễ kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ được phát sóng trực tiếp tái hiện lịch sử.
-
Giáo dục1 ngày trướcĐa số các địa phương tổ chức bế giảng năm học 2023 - 2024 trước ngày 31/5 và cho học sinh nghỉ hè bắt đầu từ 1/6.
-
Giáo dục1 ngày trướcDù sự việc "sách tham khảo khiêu dâm" tại một ngôi trường ở TP.HCM đã khép lại, nhưng câu hỏi được nhiều người tiếp tục đặt ra lại là: "Những loại sách nào thì thực sự phù hợp với học sinh?".
-
Giáo dục2 ngày trướcHai vợ chồng được cho là phụ huynh học sinh ngang nhiên đi vào trường học ở Huế, dùng nhiều ngôn từ xúc phạm giáo viên của nhà trường.
-
Giáo dục2 ngày trướcBộ GD&ĐT quy định, các trường đại học không yêu cầu, thoả thuận với thí sinh cam kết hoặc xác nhận nhập học sớm dưới bất kỳ hình thức nào.
-
Giáo dục2 ngày trướcLịch thi lớp 10 năm học 2024-2025 bắt đầu từ cuối tháng 5. Phần lớn các tỉnh thành cho thi lớp 10 trong tuần đầu tiên và giữa tháng 6.
-
Giáo dục3 ngày trướcViệc một trường quốc tế phát sách có nội dung nhạy cảm cho học sinh đọc khiến nhiều người lo ngại, đây có thể trở thành "độc dược" cho tinh thần học sinh.
-
Giáo dục4 ngày trướcTrần Minh An (từng là thủ khoa lớp 10 chuyên Văn của 3 trường THPT chuyên ở Hà Nội) đã chia sẻ bí quyết để có thể giữ bình tĩnh trong phòng thi và cách ôn thi hiệu quả.