Vấn đề quá lớn “để sụp đổ” ngân hàng Mỹ

Ngân hàng càng lớn, sựsụp đổ của nó càng ảnh hưởng mạnh đến các ngân hàng khác. Ngân hàng lớnsụp, người ta khó vay tiền còn không có tín dụng, không có nền kinh tế.

Dự thảo kêu gọi đưa ra điềukiện bắt buộc về vốn và thanh khoản. Dự thảo buộc các ngân hàng đóng tiềnlập ra quỹ giải cứu 50 tỷ USD, ngoài ra là đưa ra kế hoạch chi tiết về việcmột ngân hàng sẽ bị đóng cửa như thế nào nếu ngân hàng đó gặp rắc rối.

Tuy nhiên, nhiều nhà hoạchđịnh chính sách và chuyên gia kinh tế cho rằng dự thảo trên không đưa rabiện pháp đủ mạnh để chấm dứt vấn đề các ngân hàng đã trở nên quá lớn đếnnỗi chính phủ buộc phải giải cứu khi ngân hàng đó gặp khó khăn. Một số ngườithậm chí còn phản bác rằng việc cải tổ ngành tài chính theo hướng trên sẽ cóthể khiến mọi chuyện tệ hại hơn.

Ông Simon Johnson, giáo sưthuộc đại học MIT nhận xét: “Nhiều chính trị gia phản đối quy mô quá lớn đểsụp đổ, thế nhưng chính những người phác ra dự thảo luật trên lại chưa thểhiện quan điểm rõ ràng. Dự thảo cải tổ ngành tài chính hiện nay hết sức hiệuquả với vấn đề này”.

Vấn đề quy mô của một ngânhàng lớn đến đâu là phù hợp cần phải được tính đến. Khi một ngân hàng lớngặp khó khăn, các nhà quản lý thường không muốn để ngân hàng đó sụp đổ. Vụsụp đổ ngân hàng sẽ khiến người gửi tiền khốn khổ.

Hơn thế nữa, các ngân hàngthường kiếm nguồn tài chính cho hoạt động của họ bằng việc vay tiền từ ngânhàng khác. Ngân hàng càng lớn thì sự sụp đổ của nó càng ảnh hưởng mạnh đếncác ngân hàng khác. Ngân hàng lớn sụp, nhiều người không thể vay được tiền.Không có tín dụng sẽ không có nền kinh tế.

Điều đó giải thích tại saochính phủ Mỹ quyết định giải cứu các ngân hàng ở thời điểm khủng hoảng tàichính căng thẳng nhất. Đây chính là nơi mà vấn đề trở nên trầm trọng hơn.

Một khi các ngân hàng biếtthế nào rồi chính phủ cũng sẽ cứu họ khi nợ xấu tăng cao hay tình hình tàichính đi xuống, họ sẽ dám thực hiện các hoạt động kinh doanh nhiều rủi rohơn. Như vậy, tất yếu số lượng các vụ sụp đổ ngân hàng sẽ nhiều hơn, chínhphủ tiếp tục tiêu tốn nhiều tiền giải cứu.

Dự thảo của ông Dodd được kỳvọng sẽ chấm dứt tất cả những điều này. Tuy nhiên, nhiều nhà hoạch địnhchính sách và chuyên gia kinh tế không đưa ra quan điểm tương tự như vậy.

Ngay cả thành viên của FED,cơ quan sẽ có thêm nhiều quyền lực điều tiết các ngân hàng và sản phẩm tàichính theo dự thảo của ông Dod, cũng hết sức nghi ngờ về khả năng dự thảo cóthể chấm dứt được vấn đề “quá lớn để tồn tại”.

Chủ tịch FED tại Richmond,ông Jeffrey Lacker trong bài phát biểu gần đây trên kênh truyền hình CNBCcho rằng dự thảo trên cũng chả có tác dụng gì để ngăn được vụ giải cứu tươnglai trong lĩnh vực tài chính.

Ông Rob Johnson, giám đốc dựán tài chính toàn cầu tại viện Roosevelt, nhận xét: “Khi nói chuyện vớinhững nhà điều tiết nước ngoài mới thấy quan chức Mỹ lạc hậu đến thế nàotrong việc đưa ra được giải pháp chấm dứt vấn đề. Trên phương diện này,người Anh đang đi trước người Mỹ”.

Theo cựu chuyên gia ngân hàngđầu tư Douglas Elliott, dự thảo cải tổ ngành tài chính của ông Dodd cho phépnhà điều tiết thị trường quyền tiếp quản và đóng cửa tổ chức tài chính lớntrước khi nhóm tổ chức đó trở thành một vấn đề lớn đối với nền kinh tế,nhưng thực tế lại không buộc họ phải làm như vậy.

Ông Elliott cho rằng dự thảođể ngỏ vấn đề khi nào nhà điều tiết thị trường nên thực thi quyền của họ.Năm 2008, ít nhà điều tiết dám đóng của một ngân hàng. Ông Elliott nói: “Nhàđiều tiết thị trường thường tìm kiếm giải pháp dễ dàng hơn, đó là giải cứu”.

Chuyên gia Alex Pollock củaViện doanh nghiệp Mỹ cho rằng ông Dodd có thể khiến mọi chuyện tệ hại hơn.Việc nhóm các ngân hàng phải đóng tiền cho quỹ giải cứu đồng nghĩa với việctự xếp nhóm ngân hàng này vào diện quá lớn để sụp đổ. Nhiều chuyên gia ngânhàng sẽ mặc định rằng chính phủ phải bảo trợ cho họ. Nhiều công ty và ngườidân sẽ tiếp tục rót tiền vào đây, ngân hàng vốn đã lớn lại càng phình to.

Chuyên gia Johnson và Elliottcho rằng hiện có ít bằng chứng cho thấy dự thảo của ông Dodd sẽ khiến mọichuyện tệ hại hơn. Theo hai chuyên gia này, nhóm ngân hàng lớn và có tầmquan trọng cao nhất tất yếu phải đóng tiền vào quỹ giải cứu và vì thế dựthảo của ông Dodd đã đi đúng hướng.

Bằng việc cho phép các nhàđiều tiết quyền “đánh sập” các ngân hàng lớn và lập ra quỹ 50 tỷ USD, khảnăng tiền thuế của dân bị dùng để cứu các ngân hàng giảm xuống. Ông Elliotcòn nói thêm rằng trọng tâm của dự thảo là các tập đoàn lớn, như vậy chưagiải quyết được đúng nguyên nhân gây ra vấn đề hiện nay tại Mỹ.

Vấn đề không chỉ ở việc cáctổ chức có quy mô quá lớn mà bởi tất cả các ngân hàng vay nợ quá nhiều. Nhìnchung, chuyên gia Elliot tin dự thảo nếu trở thành luật sẽ giúp thị trườngbớt rủi ro. Ông khẳng định: “Nếu người ta có “đập” Citigroup ra thành 10“mảnh” thì cả 10 ngân hàng đó cũng sẽ trở thành “con bạc khát nước” trên thịtrường thế chấp”.

Theo Ngọc Diệp

TIN LIÊN QUAN