Xu hướng lãi suất Mỹ: Chỉ có đường lên

Ngay cả khi triển vọngkinh tế Mỹ đã trở nên sáng sủa hơn, người tiêu dùng nước này cũng phảiđối mặt với một gánh nặng khác: lãi suất sẽ tăng lên trong khoảng thờigian dài sắp tới.

Sự thay đổi này chắc chắn sẽgây sốc cho người tiêu dùng Mỹ vốn đã quen mua sắm với các khoản vay chi phíthấp trong 30 năm qua.

Bill Gross thuộc hãng đầu tưPimco cho rằng: “Người dân Mỹ buộc phải chấp nhận cú sốc này. Họ đã hưởngthụ sự sung sướng khi lãi suất giảm nhưng giờ đây phải đối mặt với điềungược lại”.

Tác động của mặt bằng lãisuất cao hơn có lẽ sẽ thể hiện rõ ràng nhất trên thị trường nhà đất, vốn chỉmới bắt đầu hồi phục: lãi suất cố định vay thế chấp kỳ hạn 30 năm đã tăng0,5 điểm phần trăm kể từ tháng 12 năm ngoái.

Cùng với việc bán ra tráiphiếu, Fed đã đình chỉ chương trình cứu trợ khẩn cấp mua lại các khoản nợthế chấp trị giá 1,25 nghìn tỷ USD. Hai động thái này gây áp lực lớn đẩy lãisuất tăng lên.

Giáo sư Christopher J. Mayer,trường kinh doanh Columbia, cho rằng lãi suất khó có thể giảm xuống mức thấphơn hiện nay và nếu tăng cao hơn nữa thì nó đe dọa sẽ dập tắt sự phục hồicủa thị trường nhà đất.

Theo giáo sư, mỗi điểm phầntrăm tăng của lãi suất sẽ đẩy giá nhà lên thêm 19% nữa.

Lãi suất cao cũng sẽ làmngười tiêu dùng chịu thiệt hại khi dùng thẻ tín dụng. Gần đây Fed đã thôngbáo lãi suất trung bình của thẻ tín dụng đã lên tới 14,26% trong tháng 2, sovới mức 12,03% vào quý IV năm 2008 - sự tăng vọt này làm cho một hộ gia đìnhđiển hình ở Mỹ phải bỏ ra thêm 200 USD mỗi năm.

Nhiều khả năng các ngân hàngsẽ còn nâng con số đó lên 16 - 17% bởi số vụ vỡ nợ trong hình thức cho vaynày đang tăng dần.

Tương tự, các khoản vay muaxe cũng trở nên đắt đỏ hơn nhiều: lãi suất của các công ty tài chính ô tôdành cho khách hàng tăng lên 4,72% trong tháng 2, so với 3,26% tháng 12 nămngoái theo số liệu của Fed.

Chính phủ cũng sẽ phải trảnhiều hơn để được vay vốn, cơ quan quản lý ngân sách ước tính lãi suất tráiphiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm sẽ duy trì ở mức 3,9% đến hết năm nay, sau đótăng lên 4,5% rồi 5% vào năm 2011 và 2012.

Trong khi đó, xu hướng tránhthị trường trái phiếu của các nhà đầu tư, cùng với việc Washington dừng cácchương trình hỗ trợ nhằm giữ lãi suất thấp trong thời gian khủng hoảng khiếncho đà tăng của biến số kinh tế này càng được củng cố.

Ngoài ra, còn một nhân tốkhác là khả năng chính phủ phát hành thêm nợ mới để tài trợ cho thâm hụtngân sách cũng góp phần đẩy lãi suất lên cao.

Tất cả những nguyên nhân đókhiến trái phiếu chính phủ ngày càng mất giá và lợi suất trái phiếu kỳ hạn10 năm dễ dàng vượt qua ngưỡng cản tâm lý 4% ngay khi bộ Tài chính cho đấugiá thêm 82 tỷ USD nợ mới.

Con số này đã tăng gấp đôi sovới lãi suất chính phủ phải trả năm 2008, sau sự sụp đổ của Lehman Brothersvà khủng hoảng tín dụng nổ ra.

Mặc dù vẫn thấp hơn so vớimức trung bình trong lịch sử, song đợt gia tăng lợi tức trái phiếu hiện nayđã phá vỡ xu thế giảm liên tục kể từ năm 1981 - khi lãi suất trái phiếu kỳhạn 10 năm đạt đỉnh 16%.

Kể từ thời điểm đó, lãi suấtdần dần giảm xuống, châm ngòi cho 3 thập kỷ bùng nổ của hoạt động tín dụng.Trong khoảng thời gian ấy, người tiêu dùng Mỹ vay ngày càng nhiều nhưng lạicố gắng hạn chế số tiền họ phải bỏ ra để trả nợ.

Trên thực tế, tổng nợ của cáchộ gia đình hiện nay đã gấp 9 lần năm 1981 - bằng hai lần tốc độ gia tăngcủa thu nhập khả dụng cùng kỳ - song tỷ lệ tiền họ trích ra từ thu nhập đểtrả nợ  chỉ tăng khiêm tốn: từ 10,7% lên 12,6%.

Tuy đã giảm trong 2 năm trởlại đây do ảnh hưởng từ suy thoái, nhưng con số 13,5 nghìn tỷ USD nợ của cáchộ gia đình vẫn nhiều hơn 2,5 nghìn tỷ USD so với thu nhập của họ,

Jim Caron, chiến lược gia vềlãi suất của Morgan Stanley nhận xét: “Chúng ta đã quá ảo tưởng với ý nghĩrằng lãi suất sẽ mãi mãi ở mức một con số. Cùng với đó, một thế hệ ngườitiêu dùng và nhà đầu tư đã quen ỷ lại vào lãi suất thấp”.

Với những người trẻ tuổi hômnay, có thể họ chỉ  phải cân nhắc khoản vay thế chấp 30 năm và trả lãi 5%/nămnhưng hãy tưởng tượng vào một thời điểm như tháng 10/1981, con số đó là18,2%/năm. Điều đó có nghĩa là số tiền phải trả hàng tháng lên đến 1.523 USD,so với chỉ 556 USD hiện nay cho khoản vay 100.000 USD.

Chẳng ai muốn lãi suất quaytrở lại như thời điểm đó. Nhưng dù vậy, câu hỏi cho phố Wall bây giờ khôngphải là liệu lãi suất có tăng hay không - mà là nó sẽ tăng bao nhiêu?

Theo Hoàng Sơn

TIN LIÊN QUAN