Phát hiện tài liệu về nhật thực lâu đời nhất trong văn bản Hindu 6.000 năm tuổi

Mặt trăng đi qua phía trước mặt trời trong nhật thực được nhìn thấy từ Sân bay quốc tế Cleveland Hopkins năm 2024 tại Cleveland, Ohio. (Ảnh: Kirby Lee)

Khi các nhà thiên văn học nghiên cứu một văn bản Hindu cổ có tên là Rig Veda, họ phát hiện ra rằng nó có đề cập đến một lần nhật thực toàn phần xảy ra cách đây khoảng 6.000 năm - khiến nó trở thành văn bản cổ nhất được biết đến đề cập đến nhật thực.

Rig Veda, bộ sưu tập các câu nói và thánh ca từ nhiều trường phái tôn giáo và triết học khác nhau, được biên soạn vào khoảng năm 1500 trước Công nguyên Giống như hầu hết các văn bản tôn giáo, nó đề cập đến các sự kiện lịch sử.

Hầu hết đều là đương thời với thời điểm nó được viết, nhưng một số lại kéo dài xa hơn nhiều. Ví dụ, nhiều đoạn trong Rig Veda đề cập đến vị trí mặt trời mọc trong thời điểm xuân phân. Một tài liệu tham khảo mô tả xuân phân xảy ra ở chòm sao Orion, và một tài liệu khác lại mô tả nó xảy ra ở chòm sao Pleiades.

Những mô tả này cho phép các nhà thiên văn học xác định niên đại của những tài liệu tham khảo đó, vì khi Trái Đất quay quanh trục của nó, nó lắc lư như một con quay, thay đổi vị trí tương đối của các sự kiện thiên văn quan trọng. Hiện tại, xuân phân nằm trong chòm sao Pisces.

Nó nằm trong chòm sao Orion vào khoảng năm 4500 trước Công nguyên và trong chòm sao Pleiades vào khoảng năm 2230 trước Công nguyên, nghĩa là Rig Veda đã ghi lại một số ký ức về các sự kiện sớm hơn nhiều so với quá trình biên soạn của nó.

Ngôn ngữ của Rig Veda mang tính biểu tượng và ngụ ngôn cao, khiến việc phân biệt câu chuyện nào là thần thoại và câu chuyện nào là lịch sử trở nên khó khăn. Tuy nhiên, hai nhà thiên văn học — Mayank Vahia của Viện nghiên cứu cơ bản Tata ở Mumbai, Ấn Độ và Mitsuru Soma của Đài quan sát thiên văn quốc gia Nhật Bản — cho rằng họ đã tìm thấy tài liệu tham khảo về một lần nhật thực cổ đại. Họ đã báo cáo những phát hiện của mình trên Tạp chí Lịch sử và Di sản Thiên văn.

Những đoạn văn hoa mỹ mô tả mặt trời như bị "xuyên thủng" bởi bóng tối và u ám và cho rằng những sinh vật xấu xa đã khiến "ma thuật biến mất" của mặt trời.

Các nhà thiên văn học lưu ý rằng, những đoạn văn này không đề cập đến câu chuyện về Rahu và Ketu, một thần thoại Hindu gần đây hơn về nhật thực, cho thấy những đoạn văn này đã được mô tả trước khi những câu chuyện đó được tạo ra.

Các nhà thiên văn học phát hiện ra rằng, chỉ có hai ngày có thể phù hợp với các tiêu chí này: ngày 22 tháng 10 năm 4202 trước Công nguyên và ngày 19 tháng 10 năm 3811 trước Công nguyên.

Cả hai ngày này đều sớm hơn những người nắm giữ kỷ lục hiện tại về đề cập sớm nhất về nhật thực bao gồm một tấm bia đất sét, được khai quật ở Syria, ghi lại nhật thực vào năm 1375 trước Công nguyên hoặc năm 1223 trước Công nguyên, và một bản khắc trên đá ở Ireland có thể đề cập đến nhật thực vào năm 3340 trước Công nguyên.

Thế giới

Cảnh báo nhật thực toàn phần ngày 8/4 có thể gây ra nhiều vụ tai nạn xe hơi chết người

Theo Tienphong