Sự ra đi của một vị tướng GRU (Kỳ 5)

>> Lấy chuột bắt mèo (Kỳ 4)

>> Vết trượt của lòng tham và hư danh (Kỳ 3)

>> Siêu điệp viên không hoàn hảo (kỳ 1, 2)

Robert Hanssen

Nhằm tránh án tử hình, Hanssen đã tích cực hợp tác với FBI, cuối cùng chỉ phải chịu mức án tù chung thân, nhưng không được hưởng ân xá. Đổi lại, vợ con của Hanssen hàng năm vẫn nhận được 38.000 USD tiền lương hưu của Hanssen. Hiện Hanssen đang bóc lịch tới cuối đời, tại nhà tù liên bang Supermax ở Florence, thuộc bang Colorado (Mỹ).

Theo FBI, Hanssen bắt đầu hoạt động gián điệp cho Liên Xô trước đây và sau này là Nga từ năm 1985. Tổng cộng Hanssen đã bán 6.000 trang tài liệu cơ mật và thu về 1,4 triệu USD, gồm tiền mặt và kim cương. Tuy nhiên, trên thực tế năm 1979, Hanssen đã có màn ra mắt ấn tượng với KGB. Đó là khi Hanssen được điều chuyển về làm việc tại văn phòng FBI ở New York. Bằng cách báo cho cơ quan đại diện thương mại Liên Xô ở Mỹ rằng, một quan chức của họ đã phản bội, làm việc cho tình báo Mỹ với các mật danh: "Buorbon", "Tophat", "Donald" và "Roam", Hanssen đã giúp cơ quan an ninh Liên Xô lật tẩy bộ mặt thật của một viên tướng Tình báo quân độ Liên Xô (GRU).

Việc này đã dẫn đến việc điệp viên Dmitri Fedorovich Polyakov bị triệu hồi từ Ấn Độ về nước để điều tra. Tuy nhiên, không hiểu vì sao sau đó viên tướng GRU này đã thoát khỏi kiếp nạn (có thông tin cho rằng Polyakov thoát tội là do có sự tác động từ bên trên). Hồ sơ vụ việc bị xếp vào ngăn kéo và Polyakov "hạ cánh" an toàn, về hưu, vui cảnh điền viên với con cháu. Năm năm sau, bất ngờ manh mối xuất hiện. Cơ quan an ninh Liên Xô có đủ bằng chứng kết tội Polyakov làm gián điệp. Cái bẫy bắt "chuột chũi" được giăng ra.

Ngày 4/7/1985, Polyakov nhận được giấy mời tới dự một buổi lễ kỉ niệm của GRU. Polyakov rất lo lắng, nhất là khi được con trai (cũng là một nhân viên GRU) kể về việc phát hiện thấy một người lạ mặt nấp ở góc đường theo dõi nhà họ suốt mấy ngày qua. Tuy vậy, Polyakov vẫn quyết định đi và đã bị bắt ngay tại trụ sở GRU trong bộ quân phục đeo đầy huy chương. Gần 3 năm sau, án tử hình viên tướng GRU phản bội tổ quốc được thực thi.

Một trong những bí mật khác được coi là "động trời" mà Hanssen cung cấp cho KGB là việc FBI và Cơ quan An ninh Quốc gia Mỹ (NSA) xây dựng đường hầm dưới Đại sứ quán Liên Xô ở Oasinhtơn, phục vụ cho việc nghe trộm những cuộc điện thoại đi, đến và những cuộc nói chuyện trong Đại sứ quán Liên Xô. Để có nó cùng các trang thiết bị tình báo hiện đại đi kèm, FBI và NSA đã phải bỏ ra cả trăm triệu USD. Hệ thống đường hầm này hoàn thành trước khi trụ sở Đại sứ quán Liên Xô ở Oasinhtơn xây dựng xong.

Cùng với những chiếc máy thu sóng âm thanh siêu nhỏ, được bí mật đưa và gắn ở khắp nơi, trong tường trụ sở Đại sứ quán Liên Xô ở Oasinhtơn, người Mỹ hi vọng sẽ "nằm lòng" đối phương. Bởi máy móc dưới đường hầm có thể thu được tất sóng điện phát ra từ Đại sứ quán Liên Xô. Không chỉ có vậy, người Mỹ lắp hàng loạt micro-phone siêu nhỏ dưới các bồn vệ sinh trong các toilet của Đại sứ quán Liên Xô nhằm thu nhận kể cả các cuộc nói chuyện trong toilet của người Liên Xô. Nội dung câu chuyện được chuyển hóa thành sóng âm, truyền ra ngoài qua đường ống dẫn nước, sau đó được người Mỹ thu lại, phân tích và phục hồi nguyên dạng về giọng nói của con người.

Nhờ sự tiết lộ của Hanssen, người Liên Xô đã khiến công trình đắt giá và đầy tham vọng của FBI cùng NSA trở thành vô tác dụng. Bởi những thông tin mà họ thu được qua kênh đường hầm bí mật đều thuộc dạng vô bổ. Tội "gây tổn hại to lớn cho an ninh quốc gia" mà FBI cáo buộc Hanssen chính là đề cập tới việc điệp viên này đã tiết lộ bí mật về đường hầm dưới Đại sứ quán Liên Xô ở Oasinhtơn. Nhưng đó mới chỉ là một phần, Hanssen còn bán cho KGB bí mật khác, "động trời" hơn nhiều.

Đón đọc kỳ 6: Chiến công trị giá hàng tỷ USD.

Theo