Trung Quốc lập đoàn rầm rộ dự hội nghị an ninh

Đối thoại Shangri-La (TheShangri-La Dialogue) còn được gọi là Hội nghị thượng đỉnh an ninh châu ÁIISS (ISS Asia Security Summit) ra đời từ năm 2002, nhằm tạo diễn đàn chocác bộ trưởng quốc phòng châu Á - Thái Bình Dương đối thoại, xây dựng lòngtin và thúc đẩy hợp tác an ninh. Đối thoại Shangri-La tại Singapore từ ngày3 đến 5/6 tới được kỳ vọng sẽ là cơ hội để nâng cao sự minh bạch các chínhsách quốc phòng và hiện đại hóa quân sự trong khu vực.

Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Lương Quang Liệt (phải) sẽ gặp lại người đồng cấp sắp mãn nhiệm của Mỹ Robert Gates tại Singapore. Ảnh: Foreign Policy.

Hội nghị thường niên quytụ các quan chức hàng đầu về quốc phòng của 28 nước trong trong khu vực,gồm Việt Nam, Mỹ, Trung Quốc, Anh, Australia, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ,cùng đại diện của NATO và Nga, là nhân tố quan trọng trong việc đìnhhình các vấn đề an ninh đang nổi lên ở châu Á - Thái Bình Dương. Bêncạnh vấn đề chung, các nước còn tổ chức các cuộc họp song phương bên lề.

Bộ trưởng Quốc phòng TrungQuốc Lương Quang Liệt sẽ lần đầu tiên tham dự diễn đàn Đối thoại Shangri-La,dẫn đầu một đoàn đại biểu được đánh giá là "hùng hậu" của Trung Quốc và phátbiểu về hợp tác an ninh quốc tế của nước này. Ngay trước đó, tướng Lương cóchuyến thăm chính thức Philippines để thảo luận với giới chức nước chủ nhàxung quanh các cáo buộc máy bay chiến đấu và tàu hải giám Trung Quốc đã xâmphạm Philippines hôm 15/5.

Tổng giám đốc Viện nghiên cứuchiến lược quốc tế (IISS) John Chipman cho biết, mối quan tâm của Trung Quốcđối với hội nghị thường niên về an ninh tại Singapore này được thể hiện ngaytừ tháng 3, khi Bắc Kinh công bố Sách trắng quốc phòng có nhắc đến “tầm quantrọng của Đối thoại Shangri-La đối với hợp tác quốc phòng khu vực”.

Trong khi đó, đại diện chophái đoàn Mỹ dự Đối thoại Shangri-la là Bộ trưởng Quốc phòng Robert Gatesvới sự tháp tùng của tư lệnh Bộ chỉ huy Thái Bình Dương Robert Willard. Đâysẽ là lần cuối ông Gates xuất hiện tại diễn đàn quốc tế trên cương vị ngườiđứng đầu Lầu Năm Góc, trước khi cơ quan này có ông chủ mới. Ông Gates vàtướng Lương được dự đoán sẽ có thảo luận song phương bên lề hội nghị, nhằmcải thiện hợp tác và đối thoại giữa hai quân đội.

Đối thoại Shangri-La là diễnđàn an ninh cấp cao uy tín, giải quyết được hàng loạt vấn đề tranh chấp vàxây dựng các liên minh an ninh. Các phiên họp của hội nghị năm nay sẽ tậptrung vào những vấn đề an ninh đang nổi lên, các học thuyết quân sự mới,ngân sách quốc phòng các nước, tranh chấp chủ quyền, sự phát triển vũ khíhạt nhân, vấn đề an ninh hàng hải hay các lợi ích về an ninh của Trung Quốc.Chủ đề liên quan đến Biển Đông cũng được dự đoán sẽ nhắc đến nhiều trongchương trình nghị sự.

Đối thoại Shangri-La 2011diễn ra trong bối cảnh an ninh và quân sự tại châu Á - Thái Bình Dương vừatrải qua một số biến động. Tiến sĩ Tim Huwley, giám đốc điều hành ISS-Asia,nhận định sự cạnh tranh về quân sự giữa các bên có thể gây ra sự bất ổntrong khu vực này. Tài liệu thường niên The Military Balance của chi nhánhIISS tại Singapore cũng nhấn mạnh đến sự chuyển dịch về sức mạnh quân sự từphương Tây sang châu Á.

Trong khi khủng hoảng kinh tếđang làm giảm mức chi tiêu quân sự tại Mỹ và châu Âu, thì tại châu Á với tốcđộ tăng trưởng kinh tế ổn định đã giúp ngân sách quốc phòng không bị ảnhhưởng. Điển hình là trong những tháng gần đây, giới truyền thông liên tụcđưa về những phát triển của quân đội Trung Quốc, như việc công bố tàu sânbay đầu tiên Shi Lang, máy bay chiến đấu tàng hình J-20 cùng các chươngtrình về tên lửa chống hạm và tàu ngầm.

Theo tiến sĩ Huwley, bối cảnhchiến lược tại châu Á hiện nay với sự nghi ngờ ngày càng sâu sắc giữa cácnước và một loạt các cuộc xung đột tiềm tàng có thể tạo lý do để các nước mởrộng năng lực quân sự của mình. Trong số này ông nhắc đến mối lo ngại về sựphát triển sức mạnh và thái độ gây hấn của Trung Quốc.

Chuyên gia này cũng nhậnđịnh, chương trình hiện đại hoá quân đội tại châu Á nguy hiểm ở chỗ nóthường phản ánh những nỗ lực không được công bố, dẫn đến gây mất ổn định chocác chiến lược và học thuyết quốc phòng. Ông cho rằng việc Trung Quốc nângcao sức mạnh quân sự có liên quan đến tranh chấp chủ quyền với các lánggiềng tại Biển Đông.

Ngược lại, một số nước ĐôngNam Á nâng cấp sức mạnh quốc phòng cũng không chỉ vì các lý do được công bốcông khai là hiện đại hoá quân đội, mà còn là vì họ muốn răn đe chủ nghĩaphiêu lưu của Trung Quốc, tiến sĩ Huwley bình luận thêm.

Theo Đình Nguyễn
Vnexpress