Thứ trưởng Bộ XD nói về tín dụng BĐS: "Già néo, khéo đứt dây"

Thứ trưởng Bộ Xây dựng, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam Nguyễn Trần Namcho rằng, ngành ngân hàng cần có những động thái tích cực hơn để hỗ trợ thịtrường bất động sản.

Ông Nam cho rằng việc hạn chế cho vay như nhau đối với toànbộ khu vực bất động sản là chưa hợp lý. Nên có sự phân định một cách rõ ràng hơncác ngành và lĩnh vực thuộc bất động sản để thấy rằng, không phải tất cả là phisản xuất.

- Xin ông cho biết nhận định của mình về tình hình của thị trường bất động sảnsau 4 tháng Chính phủ thi hành chính sách thắt chặt tín dụng?

- Có thể thấy thị trường bất động sản thời gian qua trở nên trầm lắng, giao dịchđóng băng ở nhiều phân khúc như căn hộ cao cấp, biệt thự, văn phòng cho thuê...

Các doanh nghiệp, nhà đầu tư liên tục tổ chức khuyến mãi, giảm giá hoặc đưa ranhiều hình thức hỗ trợ, tiếp thị rất hấp dẫn... nhưng vẫn chưa cải thiện đượctình hình. Nếu tình trạng này tiếp tục kéo dài sẽ tạo thêm nhiều áp lực khôngchỉ cho các doanh nghiệp, các nhà đầu tư bất động sản mà còn tác động tiêu cựctới các ngành sản xuất liên quan, kể cả tài chính, ngân hàng.

- Việc thắt chặt tín dụng quá mức đang đẩy các doanh nghiệp vào cảnh đói vốntriền miên, khiến cho không ít dự án đang triển khai bị đình trệ. Ông nhận địnhvề thực tế này như thế nào?

- Mạnh tay thắt tín dụng, các ngân hàng có thể giảm nhanh dư nợ cho vay bất độngsản, song cũng đồng nghĩa với việc tăng tỷ lệ nợ xấu, nợ khó đòi đối với cáckhoản vay trước đó. Đáng nói hơn, nhiều công trình, dự án đang triển khai bỗngbị ngừng cho vay, dẫn tới chậm tiến độ và ảnh hưởng tới tính thanh khoản. Hệ quảnhãn tiền là hàng hóa phải dừng lại ở dạng bán thành phẩm, không giao được chokhách hàng.

Nguyên do bởi vốn tự có của các doanh nghiệp thuộc lĩnh vực nàykhông nhiều. Đa số phụ thuộc vào nguồn tín dụng từ ngân hàng. Trong khi đó, theoquy định pháp luật về nhà ở, dự án thì phải xây xong móng mới được huy động tàichính. Nếu không tiếp tục được “bơm” thêm vốn, công trình sẽ lửng lơ, dự ánkhông được hoàn thiện và không có sản phẩm để bán và doanh nghiệp không thể thuhồi vốn, trong khi nợ cũ vẫn tồn đọng...

Thứ trưởng Bộ Xây dựngNguyễn Trần Nam: “Các doanh nghiệp đang rất cần sự trợ giúp của nhà nước, của hệ thống nhà băng để cùng nhau khơi thông hoạt động của thị trường bất động sản”

- Ngoài việc ảnh hưởng tới các doanh nghiệp xây dựng, những ngành “ăn theo” xâydựng như xi-măng, sắt thép, gạch ngói… sẽ bị ảnh hưởng như thế nào bởi chínhsách thắt chặt tín dụng bất động sản, thưa ông?

- Bất động sản và xây dựng là ngành tiêu thụ, đầu ra của các ngành công nghiệp,sản xuất vật liệu như xi-măng, sắt thép, gạch ngói, thiết bị sứ vệ sinh... Đâyđang là lĩnh vực sử dụng nhiều lao động, vốn được khuyến khích với nhiều kỳ vọngtăng trưởng nhưng có thể cũng sẽ bị đình trệ nếu thiếu đầu ra. Khi thị trườngvật liệu bị ngưng trệ tức là giảm mạnh nhu cầu chuyên chở, ngay lập tức sẽ tácđộng tiêu cực tới ngành giao thông vận tải. Đó là chưa nói tới vấn đề thiếu việclàm, dư thừa lao động...

Tóm lại, nếu coi bất động sản là lĩnh vực phi sản xuấtvà ngừng cho vay toàn bộ hoạt động của lĩnh vực này một cách không chọn lọc vàthiếu linh hoạt sẽ gây nhiều tổn thất cho doanh nghiệp, thiệt hại cho các ngànhsản xuất trực tiếp và bất ổn cho hệ thống tài chính ngân hàng.

- Phải chăng chính việc quy toàn bộ các hoạt động liên quan tới bất động sản làphi sản xuất và hạn chế cho vay trên diện rộng đã gây ra tình trạng này, thưaông?

- Tôi cho rằng việc hạn chế cho vay như nhau đối với toàn bộ khu vực bất động sảnlà chưa hợp lý. Nên có sự phân định một cách rõ ràng hơn các ngành và lĩnh vựcthuộc bất động sản để thấy rằng, không phải tất cả là phi sản xuất.

Chẳng hạn,việc cho vay để phát triển các khu công nghiệp, để tạo lập nhà xưởng, lắp đặtmáy móc thiết bị lẽ ra rất cần được khuyến khích vì sẽ tạo thêm được nhiều việclàm. Tương tự, cho vay để xây dựng cơ quan, văn phòng, trung tâm thương mại haycho vay cá nhân để xây dựng và sửa chữa nhà ở... cũng rất cần thiết để phục vụđời sống và an sinh xã hội.

Tuy nhiên, đây không phải những lĩnh vực chiếm tỷtrọng lớn. Đáng kể nhất là các khoản vay phục vụ công tác đền bù, giải phóng mặtbằng hay để nộp tiền đất thì đúng là rất cần phải siết lại. Bởi hiện quỹ đấttrống vẫn còn nhiều, chưa cần thiết mở rộng thêm. Dễ thấy tình trạng bỏ hoanghóa, lãng phí đất đai vẫn diễn ra ở nhiều nơi.

- Thực thi chính sách tiền tệ chặt chẽ, thận trọng để kiềm chế lạm phát đã đượcxác định là mục tiêu dài hạn, vậy giải pháp ở đây là gì để bất động sản vẫn"sống" được?

- Các ngân hàng cần tăng cường cho vay ở phía người tiêu dùng, tức là tăng thêmsức mua. Đây cũng là hình thức đảo nợ, việc tăng dư nợ cho vay tiêu dùng sẽkhiến doanh nghiệp nhanh thu hồi vốn để có tiền tiếp tục trả nợ ngân hàng. Bêncạnh đó, nên duy trì việc cho vay, với lãi suất ổn định đối với một số doanhnghiệp, dự án, công trình theo các tiêu chí định sẵn.

Chẳng hạn, các dự án đạttỷ lệ hoàn thành từ 75 đến 80% hoàn toàn có thể cho vay. Tương tự, ngân hàng cóthể ưu tiên hơn cho các dự án có quy mô nhỏ và vừa với mức giá thấp và dễ dàngtiêu thụ hay các doanh nghiệp có uy tín, có tỷ lệ nợ xấu thấp và sản phẩm cótính thanh khoản cao trên thị trường...

- Vậy còn các dự án bất động sản đang triển khai thì sao, loại nào có thể đượcvay và loại nào không?

- Những gì không tạo thêm giá trị gia tăng, không thúc đẩy việc tiêu thụ các loạinguyên vật liệu hay sử dụng lao động... thì không được cho vay. Đặc biệt, tuyệtđối không cho vay đối với những dự án bất động sản cao cấp, xa xỉ và chưa cầnthiết tại thời điểm này. Tránh việc doanh nghiệp vay tiền để đền bù, giải phóngmặt bằng, vừa nhằm chiếm đất để dành, vừa đầu cơ chờ tăng giá...

- Kích cầu bất động sản trong bối cảnh hiện nay có tiềm ẩn vấn đề gì không, thưaông?

- Với cho vay tiêu dùng theo kỳ hạn dài, người dân thông thường sẽ phải thế chấpvà trông vào thu nhập để trả nợ nên khả năng thanh khoản sẽ tốt hơn, chắc chắnhơn. Vòng quay đảo nợ sẽ được nhân lên. Dư nợ và lượng cho vay thêm có thể tăngchút ít, nhưng tỷ lệ nợ xấu, nợ đọng và nợ khó đòi chắc chắn sẽ ít hơn, thậm chílà không có. Điều này rất khác với cho doanh nghiệp vay, thường đòi hỏi số vốnlớn, rủi ro nợ khó đòi cũng lớn tương ứng, nhất là các khoản vay ngắn hạn.

- Nhiều chuyên gia cho rằng, do bất động sản có độ trễ lớn nên dù thời gian tớitín dụng có được nới ra chút ít thì thị trường cũng khó có thể hồi phục trở lạitrong năm nay. Ý kiến ông như thế nào?

- Khó có thể lạc quan khi dòng vốn trên thị trường không được lưu thông, không thuhồi được nợ và tỷ lệ nợ xấu vẫn còn ở mức cao như hiện nay. Hiện nay, nguồn vốntrong dân cũng đang bị co cụm do các nhà đầu tư, khách hàng còn đang kỳ vọng giábất động sản có thể sẽ tiếp tục sụt giảm hơn nữa. Vì thế trong lúc này, cácdoanh nghiệp đang rất cần sự trợ giúp của nhà nước, của hệ thống nhà băng đểcùng nhau khơi thông hoạt động của thị trường bất động sản.

- Xin cảm ơn ông!

Theo An Trung
Doanh nhân