Dạy thêm cũng là tham nhũng trong giáo dục?

Hội thảo “Chính sách và thực hành chống tham nhũng trong ngành giáo dục Việt Nam; con đường hướng tới kết quả và giám sát tiến trình”. (Ảnh: Phạm Thịnh)

Kết quả khảo sát của Công ty tư vấn quản lý vàchuyển đổi tổ chức (T&C Consulting) thực hiện dưới sự chủ trì của Thanh traChính phủ, tiến hành tháng 5/2010 mang tên “khảo sát thực trạng một số vấn đề vềcó nguy cơ tham nhũng trong lĩnh vực giáo dục“ tập trung vào việc khảo sát dạythêm, thu phí ngoài quy định đã khiến nhiều người phải giật mình.

Đối tượng khảo sát là 850 giáo viên và phụ huynh của 3 thành phố lớn là Hà Nội,TP. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng. Kết quả cho thấy, trong tuyển sinh đầu cấp, có 60%phụ huynh phải nhờ các nguồn trợ giúp khi xin cho con học trái tuyến và 33% giáoviên thừa nhận từng giúp đỡ cho con em người quen vào học trái tuyến. Khi vàotrường, phụ huynh dù đúng hay trái tuyến, thường phải chi nhiều khoản khác nhauđóng góp xây dựng trường, mua thiết bị lớp học, bồi dưỡng thầy cô lớp …

Trên 45% phụ huynh thừa nhận việc học thêm là gánh nặng tâm lý, thời gian và tàichính. 40-45% giáo viên thừa nhận việc dạy thêm của mình làm cho phụ huynh họcsinh cảm thấy yên tâm. Và đến 72% phụ huynh nghĩ rằng chỉ học chương trình chínhkhóa cho con là không đủ. Và đặc biệt, theo điều tra, trên 575 giáo viên chorằng, có những người không giỏi vẫn tự mình tổ chức dạy thêm.

Việc tuyển sinh đầu cấp là gánh nặng tâm lý cho 42% phụ huynh và gánh nặng thờigian cho 26% số phụ huynh. 70% số phụ huynh cho rằng bỏ thêm chi phí cho con vàotrường tốt là chuyện bình thường và người quen của họ đều làm thế.

Về việc học thêm - dạy thêm, khảo sát này cho biết tần suất tham gia học thêm44% là do nhà trường tổ chức; 49% do thầy cô dạy thêm riêng: 49% và do cơ quanngoài tổ chức là 36%. Có đến 82-85% phụ huynh thừa nhận việc dạy thêm là bìnhthường và mọi người quen đều cho con học thêm.

TS. Nguyễn Văn Thắng chuyên gia T&C Consulting trình bày các kết quả điều tra xã hội học về tham nhũng giáo dục

Dù nhận định các dạng tham nhũng được nghiên cứuở đây, về cơ bản là tham nhũng "nhỏ", nhưng nghiên cứu này cũng cho rằng, phạmvi của nó rộng lớn, gần như tới mọi gia đình và hậu quả xã hội là khá nặng nề.

Bà Nguyễn Thị Thanh Nga, chuyên gia giáo dục của tổ chức Unicef (Quỹ Nhi đồngLiên Hiệp Quốc) nhận định việc dạy thêm học thêm trở nên tràn lan đã ảnh hưởngđến tâm lý chung của cả giáo viên và học sinh và phụ huynh. Giáo viên ép họcsinh đi học thêm, vì thế dạy thêm đã trở thành hình thức trá hình của thamnhũng. Giáo dục là ngành đào tạo con người mà ngay từ môi trường giáo dục đã đểtình trạng này xảy ra là một điều hết sức nghiêm trọng, cần điều chỉnh càng sớmcàng tốt.

Bà Nga cũng cho rằng, nếu chỉ dựa vào tờ đơn tự nguyện xin học thêm mà kết luậnđó không phải là tham nhũng thì còn chưa đầy đủ. Phụ huynh nào cũng muốn conmình được đối xử tốt, và có kết quả tốt, nên không dám gửi đơn chống lại nhàtrường và cô giáo.

Để chấm dứt tình trạng này, bà Nga nhấn mạnh vào việc phải thay đổi nhận thứccủa các bậc phụ huynh. Bên cạnh đó Bộ GD&ĐT cần có các biện pháp thanh tra bàibản, xây dựng những bộ công cụ thiết yếu để thường xuyên kiểm tra giám sát. Đồngthời cần có chế độ lương phù hợp với giáo viên, có mức khen thưởng kỷ luật rõràng.

Hiện nay phụ huynh còn quá nặng về các chỉ số bề nổi của học tập; niềm tintrường điểm, học thêm giúp trẻ phát triển tốt hơn; niềm tin về đào tạo chínhthống bị lung lay ở một số khía cạnh và vòng luẩn quẩn của sự lan tỏa xã hội...

Từ góc độ giáo viên, hiện tượng này được cho là do sức ép về thu nhập; sự chấpnhận của xã hội đối với các hành vi "mờ": dạy thêm, thu thêm các khoản phí, giúpđỡ người quen vào trường; sức ép của đồng nghiệp đối với các hành vi "mờ".

Bà Nguyễn Thị Thanh Nga, chuyên gia giáo dục của tổ chức Unicef :"Dạy thêm đã trở thành hình thức trá hình của tham nhũng"

Ông Phạm Văn Tại, Phó Chánh Thanh tra Bộ GD&ĐT cho biết, Bộ GD&ĐT cũng quan tâmđến công tác tuyên truyền, phổ biến Luật Phòng chống tham nhũng cho cán bộ, giáoviên học sinh.

Một số lĩnh vực có nguy cơ phát sinh tham nhũng cao như: tuyển sinh, tuyển dụngnhà giáo, cán bộ quản lý, thành lập cơ sở giáo dục, cấp phép mở mã ngành đàotạo, phân bổ kinh phí, quản lý các nguồn thu, dạy thêm, học thêm... đã được chútrọng ban hành các văn bản quy định cụ thể.

Hiện nay Bộ GD&ĐT đang soạn thảo Nghị định trình Chính phủ về thực hiện chế độthâm niên đối với nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục; Quyết định trình Thủtướng Chính phủ về bảo lưu phụ cấp nhà giáo được điều động làm công tác quản lý.
 

Theo Phạm Thịnh
VTC News

TIN LIÊN QUAN