Mối tình gây tranh cãi nhất thời Trung Hoa Dân Quốc, nữ sinh đem lòng yêu thầy giáo hơn 8 tuổi, giờ con gái họ là nhà văn người Việt nào cũng thuộc tên

Trung Hoa Dân Quốc là một thời kỳ hỗn loạn chính trị và chiến tranh. Các cường quốc nước ngoài lần lượt đến Trung Quốc để chia sẻ lợi ích, các thế lực trong nước tranh giành quyền lực, còn người dân thì sống trong cảnh khốn cùng. Mặc dù vậy, Trung Hoa Dân Quốc có một vị trí vô cùng đặc biệt trong lịch sử Trung Quốc. Đây là nước cộng hòa dân chủ đầu tiên chấm dứt sự thống trị của triều đại phong kiến ​​kéo dài 2.000 năm của Trung Quốc, trong môi trường như vậy, ý tưởng cũ và mới đã va chạm dữ dội, nảy sinh nhiều câu chuyện kỳ ​​thú.

Thời đó, quan điểm về tình yêu rất phức tạp, tư tưởng phong kiến ​​“lệnh cha mẹ, chữ bà mối” còn tồn tại, nhưng khẩu hiệu “tình yêu tự do, hôn nhân bình đẳng” cũng vang lên ở các thành phố lớn. Có thể nói, quan niệm về tình yêu ở Trung Hoa Dân Quốc rất đa dạng và đặc thù. 

Trong thời kỳ này, mối quan hệ thầy trò vốn không được mọi người chấp nhận, dưới cái gọi là ràng buộc về mặt đạo đức, các bên nảy sinh quan hệ thầy trò thường bị dư luận lên án gay gắt. Dẫu vậy, thời kỳ này có một câu chuyện tình thầy - trò vô cùng nổi tiếng, nữ chính tên là Viên Hành Thứ, quê ở Giang Tô nhưng lớn lên ở Bắc Kinh, có thể coi là một cô gái Bắc Kinh chính hiệu. Nam chính tên là Trần Trí Bình, chỉ là một giáo viên bình thường.

Viên Hành Thứ sinh ra trong một gia đình khoa bảng vào năm 1916, cha cô, Viên Lệ Hành, là chủ tịch đầu tiên của Ngân hàng Truyền thông Trung Quốc, và mẹ là Trương Trọng Phần được giáo dục tiên tiến và cũng là một trí thức cao cấp. Bắt đầu từ ông cố của Viên Hành Thứ, gia đình họ Viên đã vào các vị trí chính thức từ các kỳ thi triều đình cho đến thế hệ thứ 3 là cha mẹ cô, hầu hết đều sinh ra trong Học viện Hán Lâm và có nền tảng gia đình sâu sắc. Trong một môi trường gia đình như vậy, Viên Hành Thứ đã được giáo dục tốt từ khi còn là một đứa trẻ, và vào học tại trường trung học nữ sinh Lưỡng Cát - Bắc Kinh năm 13 tuổi. Tại đây, cô gặp một giáo viên trẻ và chồng tương lai của cô.

Viên Hành Thứ sinh ra trong gia đình “danh gia vọng tộc”, ngoài bố mẹ, chú cô Viên Lệ Triết là thầy dạy học của vua Phổ Nghi (Tuyên Thông Hoàng Đế), em họ của mẹ cô Viên Hiểu Viên là nữ nhân viên ngoại giao kiêm nữ nhân viên thuế đầu tiên của Trung Quốc.

Anh là Trần Trí Bình, quê ở Hành Dương, Hồ Nam, nhà nghèo nhưng ham học từ nhỏ và đã được nhận vào khoa Lịch sử của Đại học Công giáo Phụ Nhân với kết quả xuất sắc. Sau khi tốt nghiệp, Trần Trí Bình đến dạy tại trường trung học nữ sinh Lưỡng Cát với tư cách là giáo viên lịch sử. Dù cuộc sống làm việc đã bắt đầu nhưng Trần Trí Bình vẫn dành thời gian sau giờ dạy đi làm thêm để chuẩn bị chi phí du học, hy vọng sẽ ra nước ngoài học tiếp vào thời điểm thích hợp. Đối với một giáo viên đầy tham vọng và có động lực cao như vậy, Viên Hành Thứ sớm đã bị cuốn hút từ lâu, và tình cờ, Trấn Trí Bình lại là giáo viên lịch sử trong lớp của Viên Hành Thứ.

Yêu từ cái nhìn đầu tiên

Viên Hành Thứ thích đọc sách từ khi còn nhỏ, và nơi yêu thích của cô là phòng làm việc của cha. Ở đó có cả một bức tường giá sách, có vô số kiệt tác văn học của Trung Quốc và nước ngoài. Cô và các chị em ngồi trên chiếc ghế đan bằng mây, trên tay cầm cuốn "Hồng Lâu Mộng". Cái đầu nhỏ của Viên Hành Thứ đầy kinh điển và lãng mạn.

Trong nháy mắt Viên Hành Thứ đã đến tuổi học cấp hai. Cuộc sống của cô quẩn quanh duy trì ở 3 nơi là lớp học, ký túc xá và căng tin mỗi ngày. Cô chơi với bạn cùng phòng trong ký túc xá khi cảm thấy khỏe và đi mua sắm vào cuối tuần. Khi cô trở về nhà, hai người chị em khác, thường không có nhà, và bố mẹ cô hoàn toàn không hiểu những suy nghĩ của cô.

Ngoài việc học hành chăm chỉ, Viên Hành Thứ thường cảm thấy cô đơn. Người ta nói “tình cảm con gái đều là thơ.” Viên Hành Thứ cũng rất thích làm thơ, làm thơ buồn bã, ngập ngừng: "cây đào ngoài ký túc nở hoa, gió thổi bay cánh hoa đào, sinh mệnh mong manh héo tàn". Khi Viên Hành Thứ viết, cô đã rơi nước mắt trong vô thức.

Nhưng từ khi gặp thầy Trần, Viên Hành Thứ không còn viết thơ nữa, cô viết những suy nghĩ của mình về thầy vào nhật ký. Viên Hành Thứ và Trần Trí Bình gặp nhau lần đầu trong lớp học. Ánh nắng ngoài cửa sổ bị lá cây cắt thành từng mảnh, chiếu vào khuôn mặt và cơ thể của Trần Trí Bình, cả người anh toát ra một chút ánh vàng.

Bức ảnh hiếm hoi của ông Trần Trí Bình. Thầy giáo Trần khi về già vẫn toát lên phong thái đĩnh đạc.

Trần Trí Bình, một người có khí chất tinh anh, đã “đâm” thẳng vào trái tim của Viên Hành Thứ. Mỗi lần anh lên lớp dạy, Viên Hành Thứ trong đám đông học sinh bất giác trở nên lo lắng. Thỉnh thoảng, khi được thầy hỏi, cô sẽ ngần ngại trả lời. Trần Trí Bình không nghĩ nhiều về những điều dị thường như vậy. Mặc dù Viên Hành Thứ sinh ra trong một gia đình khoa bảng và đã được học văn thơ từ nhỏ nhưng chắc hẳn cũng có lúc con gái phải e dè và ngại ngùng. Mãi một năm sau, Trần Trí Bình mới hiểu ra sự thật. Cuối năm 1929, Viên Hành Thứ chính thức tỏ tình với Trần Trí Bình, thể hiện trọn vẹn tình yêu mãnh liệt và nồng cháy của mình. Trần Trí Bình sợ hãi trước lời thú nhận đột ngột, sau khi trấn tĩnh lại, anh cảm thấy học sinh trước mặt mình chỉ là một đứa trẻ 14 tuổi, đó chỉ là sự bốc đồng nhất thời.

Nhiều năm sau, khi Viên Hành Thứ nói về chuyện tỏ tình với Trần Trí Bình, cô vẫn đỏ mặt và nói: "Nếu mọi chuyện xảy ra lần nữa, tôi vẫn sẽ thú nhận với thầy Trần".

Cố chấp theo đuổi

Trần Trí Bình yêu cầu Viên Hành Thứ học hành chăm chỉ và không suy nghĩ quá nhiều về chuyện nam nữ ở tuổi này. Nhưng càng khó bị từ chối, Viên Hành Thứ càng theo đuổi anh. Cô thường trò chuyện với Trần Trí Bình sau giờ học, đến nỗi cả trường tràn ngập tin đồn về hai người. Trong cơn tuyệt vọng, Trần Trí Bình phải xin chuyển đến một trường cấp hai để giảng dạy. Nhưng chỉ vài ngày sau khi đến trường mới, Viên Hành Thứ đột ngột xuất hiện trở lại, Trần Trí Bình lại phải xin vào dạy tại trường trung học nữ sinh Huê Văn. Sau vài ngày đến lớp, Viên Hành Thứ cũng đã theo sau. Cha của cô là một chủ ngân hàng lớn, chỉ cần ông đánh tiếng hỏi, Viên Hành Thứ có thể đến bất kỳ trường nào mà cô muốn. Trong hoàn cảnh đó, Trần Trí Bình và Viên Hành Thứ bắt đầu nói chuyện, hy vọng sẽ giữ một khoảng cách nhất định trước khi nói về tương lai.

Bà Viên Hành Thứ thời trẻ.

Sau khi tốt nghiệp cấp hai được ba năm, Viên Hành Thứ bắt đầu viết thư cho Trần Trí Bình, lúc đầu thì không có hồi âm, sau một thời gian khá lâu, Trần Trí Bình mới bắt đầu trả lời. Với sự lớn lên dần dần của tuổi tác, Viên Hành Thứ từ một đứa trẻ trở thành một cô gái mảnh mai, và hai người chính thức thiết lập một mối quan hệ tình cảm.

Tuy vậy thời đó xã hội Trung Quốc không bao dung với tình thầy trò như thời hiện đại, một bên là thầy, một bên là học sinh thì nên đặt việc học lên hàng đầu. Vì vậy, tình yêu giữa hai người vô cùng trắc trở. Hơn nữa, một trong số họ là tiểu thư con nhà khoa bảng, người còn lại chỉ là một giáo viên không có tài sản gì. Thân phận quá khác biệt khiến tình yêu giữa hai người không được may mắn. Khi Viên Hành Thứ công bố tình yêu của mình với gia đình và tuyên bố rằng cô sẽ kết hôn với Trần Trí Bình, cô đã ngay lập tức bị gia đình phản đối.

Bị gia đình phản đối

Một mặt, cha mẹ họ Viên cảm thấy Viên Hành Thứ vẫn còn trẻ và nên coi trọng việc học trước, chưa kể họ không muốn gả con gái mình, người họ đã nuôi nấng như một chiến lợi phẩm cho một chàng trai nghèo. Hơn nữa, chàng trai tội nghiệp này còn là thầy giáo của con gái họ, một khi cả hai lấy nhau, sẽ bị dư luận lên án dữ dội. Vì lý do này, cha mẹ họ Viên không ủng hộ hôn nhân của Viên Hành Thứ và Trần Trí Bình. Nhưng đứa trẻ luôn là điểm yếu đuối nhất của cha mẹ, dưới sự kiên quyết liên tục của Viên Hành Thứ, cha mẹ cô đã phải đồng ý cho cuộc hôn nhân sai trái này. Kể từ đó, cả hai đã đến với nhau như ý nguyện.

Mối tình thầy trò cấm kỵ nhưng cả hai vượt qua mọi định kiến để đến với nhau bằng tình yêu thuần khiết.

Có câu chuyện tương truyền rằng sau khi biết con gái mang thai, cha Viên Hành Thứ đã thử lòng Trần Trí Bình bằng cách giả vờ viết một bức thư chia tay. Trần Trí Bình nhận được thư, những lời lẽ trong thư rất bất cần, nói rằng quen biết anh là điều cô hối hận nhất trong cuộc đời. Trần Trí Bình nén đau buồn đọc hết bức thư. Anh tin Viên Hành Thứ không thể nói những lời như vậy.

Anh quyết định đến nhà Viên Hành Thứ. Trước khi đến nhà họ Viên, anh đã mượn một bộ đồ đặc biệt, đây là lần đầu tiên anh mặc bộ đồ trang trọng như vậy. Anh muốn đích thân nghe mọi chuyện từ Viên Hành Thứ, nếu Viên Hành Thứ thực sự không yêu anh, thì anh không hối hận.

Khi đến nhà họ Viên, Trần Trí Bình đã nhìn thấy cha của Viên Hành Thứ chờ sẵn. Cuộc gặp này không những không khiến cha Viên hành Thứ tức giận mà ông còn rất vui. Điều này khiến Trần Trí Bình ngạc nhiên. Hóa ra tất cả những chuyện này đều do bố của Viên Hành Thứ sắp đặt, sau khi đã biết mọi chuyện của con gái.

Trần Trí Bình là giáo viên của Viên Hành Thứ, sợ con gái bị lừa dối, cha Viên đã cố ý viết một bức thư không có cảm xúc, chỉ để thử thái độ của Trần Trí Bình. Thái độ của Trần Trí Bình rất khảng khái, nhất là khi nghe tin Viên Hành Thứ mang thai, anh nói: "Mọi chuyện đều là lỗi của tôi. Dù tiểu Viên muốn bỏ đứa trẻ hay không, tôi cũng tôn trọng quyết định của cô ấy". Cha Viên Hành Thứ có thể thấy rằng Trần Trí Bình là một người đàn ông có nghĩa khí và trách nhiệm nên đã rất yên tâm trao con gái của mình cho anh.

Cái kết viên mãn

Mặc dù cuộc hôn nhân đột ngột đã làm gián đoạn kế hoạch đi học ban đầu của Viên Hành Thứ, nhưng cha Viên và chính cô vẫn khẳng định cô sẽ không từ bỏ việc học vì cuộc hôn nhân của mình. Nhưng kế hoạch bất ngờ thay đổi nhanh chóng khi Viên Hành Thứ bất ngờ mang thai ngay sau kết hôn. Đứa con bất ngờ này đã làm gián đoạn hoàn toàn cuộc sống của hai vợ chồng. Vì lý do này, họ quyết định đến bệnh viện để đặt lịch bỏ thai. Nhưng trong quá trình khám tiền phẫu, kế hoạch của họ lại bị gián đoạn lần nữa.

Kết quả kiểm tra cho thấy đây là một cặp sinh đôi, hai sinh mệnh nhỏ bất ngờ khiến cặp đôi ngạc nhiên. Suy cho cùng, chuyện vui “con rồng cháu phượng” một cặp này không phải ai cũng gặp được, cuối cùng họ quyết định sinh ra hai đứa trẻ này. Kể từ đó, Viên Hành Thư nghỉ việc và về nhà sinh con. 10 tháng sau, ngày 20 tháng 4 năm 1938, kết tinh tình yêu của họ chính thức ra đời,  một cặp sinh đôi đáng yêu xuất hiện, họ đặt tên cho bé gái là Trần Triết và em trai của cô là Trần Ngọc. Sau đó, hai vợ chồng sinh được hai người con nữa, cả gia đình sáu người sống hạnh phúc. Cô chị gái sinh đôi Trần Triết, người suýt bị bó đi trong cặp thai đôi đầu tiên lớn lên và trở thành một nhà văn nữ nổi tiếng khắp châu Á, lấy bút danh là Quỳnh Dao.

Nhà văn Quỳnh Dao thời trẻ và hiện nay (ảnh dưới)

Quỳnh Dao chính là nhà văn, tác giả của hàng trăm cuốn tiểu thuyết tình cảm lớn nhỏ. Trong đó, nhiều tác phẩm của bà được dựng thành phim và quen thuộc với khán giả Việt Nam như: Song ngoại, Dòng sông ly biệt, Xóm vắng, Hải âu phi xứ, Hoàn châu cách cách...

Bà Viên Hành Thứ (bìa phải, đã qua đời)

Quỳnh Dao cùng các anh em bên mẹ.

Theo Hoàng Lan - Vietnamnet