8 điểm cần biết khi thực hiện nghĩa vụ quân sự

Luật Nghĩa vụ quân sự (NVQS) 2015 có hiệu lực thi hành từ 1-1-2016, sửa đổi, bổ sung nhiều điểm mới nhằm đơn giản hoá thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho việc thực hiện NVQS.

Công nhận hoàn thành NVQS

Công dân được công nhận hoàn thành NVQS tại ngũ trong thời bình khi thuộc một trong các trường hợp:

- Dân quân tự vệ (DQTV) nòng cốt đã hoàn thành nghĩa vụ tham gia DQTV, trong đó có ít nhất 12 tháng làm nhiệm vụ DQTV thường trực.

- Hoàn thành nhiệm vụ tham gia Công an xã liên tục từ đủ 36 tháng trở lên.

- Cán bộ, công chức, viên chức, sinh viên tốt nghiệp Đại học trở lên, đã được đào tạo và phong quân hàm sĩ quan dự bị.

- Thanh niên đã tốt nghiệp đại học, cao đẳng, trung cấp tình nguyện phục vụ tại đoàn kinh tế - quốc phòng từ đủ 24 tháng trở lên theo Đề án do Thủ tướng Chính phủ quyết định.

- Công dân phục vụ trên tàu kiểm ngư từ đủ 24 tháng trở lên.

Đây là quy định được cho là nhằm bảo đảm bình đẳng về địa vị pháp lý đối với công dân đã, đang thực hiện nghĩa vụ trong một số lĩnh vực khác tương đương.

Thống nhất thời hạn thực hiện nghĩa vụ 24 tháng

Luật NVQS 2015 đã quy định thống nhất thời hạn phục vụ tại ngũ trong thời bình của hạ sĩ quan và binh sĩ là 24 tháng.

Pháp luật hiện hành quy định hạ sĩ quan chỉ huy, hạ sĩ quan và binh sĩ chuyên môn kỹ thuật do quân đội đào tạo, hạ sĩ quan và binh sĩ trên tàu hải quân phải phục vụ 24 tháng, hạ sĩ quan và binh sĩ khác chỉ phục vụ 18 tháng. Quy định này được cho là gây tốn kém về vật chất và thời gian, ảnh hưởng đến việc thực hiện nhiệm vụ khác của quân đội, địa phương do hằng năm phải tổ chức tuyển quân, xuất ngũ thành 2 đợt.

Nâng độ tuổi gọi nhập ngũ

Luật mới, ngoài quy định chung độ tuổi gọi công dân nhập ngũ trong thời bình từ đủ 18 tuổi đến hết 25 tuổi, Luật đã bổ sung quy định về độ tuổi gọi nhập ngũ trong thời bình đến hết 27 tuổi đối với công dân đã được tạm hoãn gọi nhập ngũ để học chương trình đào tạo ĐH, CĐ

Việc bổ sung quy định này nhằm đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng công dân nhập ngũ mà theo quy định hiện hành thì được cho là rất khó thực hiện.

Nhiều ưu đãi cho người thực hiện NVQS

Miễn gọi nhập ngũ đối với những công dân con của liệt sĩ, con của thương binh hạng một; Một anh hoặc một em trai của liệt sĩ; Một con của thương binh hạng hai; một con của bệnh binh suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; một con của người nhiễm chất độc da cam suy giảm khả năng lao động từ 81 % trở lên; Người làm công tác cơ yếu không phải là quân nhân, CAND; Cán bộ, công chức, viên chức, thanh niên xung phong được điều động đến công tác, làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn theo quy định của pháp luật từ 24 tháng trở lên.

Ngoài người khuyết tật, người mắc bệnh tâm thần, người mắc bệnh mãn tính khác theo quy định hiện hành thì người mắc bệnh hiểm nghèo cũng được miễn đăng ký NVQS.

Luật chỉ tạm hoãn cho học sinh phổ thông, sinh viên đang được đào tạo trình độ đại học hệ chính quy thuộc cơ sở giáo dục đại học, trình độ cao đẳng hệ chính quy thuộc cơ sở giáo dục nghề nghiệp trong thời gian một khóa đào tạo của một trình độ đào tạo và sau khi thôi học sẽ được gọi nhập ngũ.

Đối với công dân đang học tập tại các nhà trường hoặc trúng tuyển vào các trường thuộc cơ sở giáo dục không thuộc đối tượng tạm hoãn gọi nhập ngũ thì được gọi nhập ngũ và bảo lưu kết quả, sau khi hoàn thành NVQS tại ngũ sẽ được tiếp nhận lại để học tập.

Chỉ gọi nhập ngũ một lần

Luật hiện hành quy định một năm có 2 đợt gọi nhập ngũ là vào tháng 2, tháng 3 hoặc tháng 8, 9. Theo quy định mới, từ năm 2016 trở đi, chỉ có 1 đợt gọi nhập ngũ là tháng 2 hoặc tháng 3.

Trường hợp cần thiết vì lý do quốc phòng, an ninh thì được gọi nhập ngũ lần thứ 2. Đối với địa phương có thảm họa hoặc dịch bệnh nguy hiểm thì được điều chỉnh thời gian gọi nhập ngũ. Quy định thời gian này cũng áp dụng cho việc gọi tham gia nghĩa vụ công an nhân dân.

Khám sức khỏe NVQS vẫn được hưởng lương

Chế độ chính sách của công dân trong thời gian đăng ký NVQS, khám, kiểm tra sức khỏe như sau: Cụ thể, công dân đang làm việc tại cơ quan, tổ chức trong thời gian đăng ký NVQS, khám, kiểm tra sức khỏe NVQS thì được trả nguyên lương, tiền tàu xe và các khoản phụ cấp hiện hưởng.

Công dân đến đăng ký NVQS, khám, kiểm tra sức khỏe được bảo đảm chế độ ăn, ở trong thời gian thực hiện đăng ký, khám, kiểm tra sức khỏe, tiền tàu xe đi, về.