Lãi suất cho vay tăng tốc

“Vượt rào”

Vừa được NH cho vay 80 triệuđồng cho mục đích kinh doanh vải sợi, ông Long (Q.12, TP.HCM) bức xúc chobiết: “Sau khi kết thúc hợp đồng cũ, tôi vay lại 80 triệu đồng. Số tiền vaytrước tôi trả lãi vay là 0,875%/tháng nhưng số tiền vay sau lãi suất lên 1%/tháng.

Chuyện tăng lãi suất vay không bực mình bằng việc NH thu phí tổng cộng 1,26triệu đồng. NH còn yêu cầu tôi mở một tài khoản và để trong tài khoản nàytiền gốc và lãi 2 tháng đầu. Tôi vay số tiền ít đã vậy, những khoản vay lớnsẽ như thế nào. Từ 5 - 6 năm nay, tôi vay tiền NH nhưng chưa bao giờ gặpphải tình cảnh như thế này”.

Trưởng phòng giao dịch củamột NH cổ phần tiết lộ, do bị đụng trần lãi suất cho vay tối đa không vượt12%/năm nên các NH thực hiện thu phí kèm theo. Đối với doanh nghiệp vay đểphục vụ sản xuất kinh doanh, lãi suất cho vay ghi trên hợp đồng là 12%/nămnhưng NH sẽ thu thêm các loại phí khác ở mức 6% một lần duy nhất. Còn đốivới cá nhân, lãi suất cho vay đã được thỏa thuận nhưng để có mức lãi suất“cạnh tranh”, một số NH cũng để ở mức 14 - 15%/năm nhưng bên cạnh đó lại thuphí khoảng 2 - 3%.

Quyết định của NHNN về việccho phép thực hiện lãi suất thỏa thuận đối với các khoản vay trung dài hạnđã tiếp tay "hợp pháp hóa” việc lách luật qua hình thức phí của các NH lâunay. Phó tổng giám đốc một NH cổ phần thú nhận:

Công ty con của ngân hàngvẫn thực hiện thu phí đối với các khoản vay nhưng vừa làm vừa "run" vì nếubị “tố” thì Thanh tra NHNN sẽ vào cuộc, lúc đó NH cũng bị phiền. Nếu xảy ratrường hợp bị thanh tra, các NH sẽ không triển khai cho vay được bởi chi phíhuy động thực tế hiện nay đang ở mức cao.

Làm hồ sơ thế chấp để cho vay các khoản trung, dài hạn theo lãi suất thỏa thuận (Ảnh minh họa: Đức Nguyễn)

Có NH huy động 100 triệu đồng, kỳ hạn 3 tháng,lãi suất 10,49%/năm và còn tặng thêm khoản tiềnmặt cho người gửi tiền là 900.000 đồng. Do đólãi suất thực tế mà NH này trả cho khách hànggửi tiền lên trên 14%/năm. Trong khi đó, lãisuất cho vay trần không quá 12%/năm chắc chắn NHlỗ, đó là chưa kể đến các chi phí hoạt động củaNH.

Vì vậy, việc được thỏa thuậnlãi suất cho vay khiến NH có thể thực hiện tất cả các việc trên một cáchcông khai.

Áp lực lãi suất cho doanhnghiệp

Cách đây vài ngày, nhiều dựbáo của các tổ chức đưa ra là NHNN sẽ tăng lãi suất cơ bản bởi lãi suất chovay và cả huy động hiện nay đang phản ánh chưa đúng thực tế. Thế nhưng sauquyết định giữ nguyên lãi suất cơ bản ở mức 8%/năm, NHNN cho phép lãi suấtcho vay trung dài hạn thỏa thuận đã vô hiệu mức lãi suất cho vay trần 12%/năm.Dự báo về mức lãi suất cho vay tiền đồng sắp tới sẽ ở mức nào, Tổng giám đốcmột NH cổ phần cho biết các NH hiện nay đang “nhìn nhau” xem tình hình thịtrường sẽ như thế nào.

Lãi suất cho vay nếu ở mức18%/năm hoặc trên nữa sẽ gây khó khăn cho doanh nghiệp vay vốn bởi trong bốicảnh khó khăn như hiện nay, không phải doanh nghiệp nào kinh doanh đều cómức sinh lời trên 18%/năm. Mức lãi suất cho vay cao như vậy khiến các doanhnghiệp ngại không vay nữa, còn nếu có doanh nghiệp vay thì chỉ có 2 đốitượng: một là doanh nghiệp đó làm ăn có lời “khủng” hoặc doanh nghiệp đóđang “sắp chết”. Chính vì vậy mà các NH sẽ có sự chọn lọc khách hàng chặtchẽ hơn trong thời gian tới.

Tiến sĩ Nguyễn Văn Thuận -Trưởng khoa Kế toán - Tài chính - Ngân hàng trường Đại học Mở TP.HCM, nhậnxét việc cho thỏa thuận lãi suất cho vay trung và dài hạn chẳng qua là hợpthức việc các NH thu phí khi không được cho vay vượt trần.

Tuy nhiên, việcnày đang tạo ra sự không công bằng, đó là lãi suất huy động vẫn có trần10,5%/năm. Người vay thì trả lãi suất cao từ 15 - 17%/năm, còn người gửitiền thì chỉ có mức lãi suất 10,5%/năm. Như thế lãi suất cho vay cao, lãisuất huy động vẫn thấp. Với mức lãi suất huy động thấp, liệu vốn có đổ vàoNH hay không?

Với mức lãi suất cho vay 15 - 17%/năm, doanhnghiệp khó mà chịu đựng nổi, nhất là đối với cácdoanh nghiệp vừa và nhỏ. Áp lực lãi suất vay caođang đẩy về phía các doanh nghiệp. Trong năm2009, mức lãi suất cho vay ở mức 10,5%/năm vàdoanh nghiệp còn được hỗ trợ lãi suất 4%/năm nênlãi suất vay thấp. Sang năm 2010, chính sách hỗtrợ lãi suất không còn, cộng thêm doanh nghiệpphải trả lãi suất cao hơn trước, tình hình kinhdoanh khó khăn...

Tất cả những yếu tố đó khiếndoanh nghiệp khó có tỷ suất lợi nhuận cao. Mặt khác với lãi suất cho vay cao,các NH cũng ngại vì không có đầu ra hoặc có thì doanh nghiệp vay cũng khó.Tiến sĩ Nguyễn Văn Thuận cho rằng: “Cần phải giám sát lãi suất cho vay thỏathuận như thế nào, đừng để gây áp lực quá lớn đối với doanh nghiệp. Nếukhông, doanh nghiệp sẽ chết”.

Theo Thanh Xuân

TIN LIÊN QUAN