Người nuôi cá vẫn khổ

Chất lượng con giống thoái hóa;thức ăn thủy sản bị thả nổi; nông dân thiếu vốn sản xuất; không tạo được liênkết giữa sản xuất, tiêu thụ và xuất khẩu... là những bài toán khó đặt ra tại hộithảo “Thủy sản Việt Nam: Tiềm năng - phát triển và hội nhập” trong khuôn khổFestival Thủy sản VN 2010 tại TP Cần Thơ. Đây là những bài toán đặt ra nhiều nămnhưng đến nay vẫn chưa có lời giải.

Chất lượng con giống ngày càngthấp

Theo báo cáo của Cục Nuôi trồngthủy sản, diện tích nuôi trồng thủy sản của các tỉnh phía Nam (tính từ Đà Nẵngtrở vào) trong năm 2009 khoảng 926.000 ha, sản lượng hơn 2,1 triệu tấn, chiếmkhoảng 80% tổng sản lượng và diện tích cả nước. Trong đó, tôm sú chiếm 653.374ha, cá tra có 6.800 ha là những mặt hàng xuất khẩu chiến lược.

Theo tiến sĩ Nguyễn Thanh Tùng,Phó Viện trưởng Viện Kinh tế và Quy hoạch thủy sản, năm 2001 chỉ có 82 cơ sở sảnxuất con giống, đến năm 2007 đã lên đến hơn 5.170 cơ sở, tăng gấp 63 lần. Chỉriêng năm 2009, các cơ sở sản xuất đã đưa ra thị trường 2 tỉ con giống cá tra.

Tuy nhiên, chất lượng con giốnglại rất thấp bởi chất lượng đàn cá bố mẹ kém. Một chuyên gia về giống thủy sảnphân tích: “Trước đây, cá giống lấy từ môi trường tự nhiên nuôi khoảng 3 năm,trọng lượng khoảng 5 kg mới bắt đầu cho sinh sản. Những năm gần đây, để giảm chiphí mà vẫn thu được sản lượng cá bột cao, nhiều trại giống giảm đàn cá bố mẹ,giảm lượng thức ăn nhưng cho sinh sản nhiều lứa mỗi năm bằng cách lạm dụng kíchdục tố”.

Tương tự, nhu cầu giống đối với tôm sú khoảng 25tỉ con, tôm thẻ chân trắng khoảng 20 tỉ connhưng chi phí kiểm dịch quá cao nên nhiều cơ sởkhông khai báo khiến lượng con giống trôi nổitrên thị trường khá lớn. Cục Nuôi trồng thủy sảnkhẳng định hoạt động này đang bị thả nổi.

Nông dân khó trăm bề

Tại hội thảo đã có nhiều thamluận được trình bày nhưng nhiều nội dung không bám vào khó khăn thực tế. Thậmchí có đơn vị tài trợ là một ngân hàng đã tham gia đóng góp bằng những “chiêu”quảng bá thương hiệu cho đơn vị mình với những vấn đề chẳng dính dáng đến ngànhthủy sản. 

Ông Võ Lý, người nuôi cá tra ởquận Thốt Nốt - TP Cần Thơ, chỉ ra bất cập hiện nay giữa “4 nhà” là tình trạng“trống đánh xuôi, kèn thổi ngược”. Theo ông Lý, việc liên kết giữa nhà nông, Nhànước, doanh nghiệp (DN) chỉ có thể thực hiện được trên... diễn đàn. Thực tế, DNchỉ vì lợi ích của chính mình, tìm đủ cách bắt chẹt nông dân.

“Tôi nuôi cá tra theo quy trìnhGAP, chi phí cao hơn nuôi đại trà nhưng khi bán thì giá như các loại khác. Khimua cá, DN ký hợp đồng hẳn hoi, hẹn thời gian cụ thể trả tiền. Đến hẹn, họ khôngtrả, nông dân cũng không làm gì được họ. Đó là hình thức chiếm dụng vốn của nôngdân nhưng phải chấp nhận” - ông Lý bộc bạch.

Ông Huỳnh Văn Óc, ở huyện VĩnhThạnh - TP Cần Thơ, bức xúc: Cá giống bị thoái hóa khiến người nuôi phải tốn chiphí cao nhưng vẫn không đạt chất lượng theo yêu cầu. Hơn nữa, giá thức ăn của cátra hiện nay tăng vô tội vạ (khoảng 8.300 - 8.500 đồng/kg thức ăn nổi) nhưng độđạm, dinh dưỡng lại giảm.

Trước đây chỉ tốn khoảng 1,6 kgthức ăn đã đạt được 1 kg cá thịt nhưng hiện nay phải tốn từ 1,8 - 2 kg thức ăn.“Vốn đầu tư 1 kg cá tra thịt hiện nay khoảng 16.500 đồng nhưng giá cá tra nguyênliệu thì thấp hơn vốn 300 đồng/kg, nhiều nơi lỗ đến 500 đồng/kg” - ông Óc nói.Để giảm chi phí, nhiều người nuôi chọn cách tự chế biến thức ăn chìm nuôi cánhưng không được cơ quan về môi trường cho phép.

Theo Quốc Dũng

TIN LIÊN QUAN