Jose Mourinho: Tiền hay Tài?

Về mặt danh hiệu, Mou đã có nhiều. Về mặt tiếng tăm, địa vị, ông cũng rất nổi bật. Chỉ có điều, người thì cho rằng ông tài năng, người lại chỉ nghĩ Mou thành công là nhờ may mắn và tiền bạc từ các câu lạc bộ.

Mou có thực tài hay không?

Từ một giáo viên thể dục, một người thông dịch cho đến một huấn luyện viên dám tự tin tuyên bố “Tôi tài giỏi chỉ sau Chúa”, Mourinho khẳng định một cá tính lớn hy hữu từ trước đến nay trong bóng đá, đúng với biệt danh “Người đặc biệt”. Kể ra, ông cũng đáng ghét với nhiều người bởi “cái miệng” không biết kiêng nể, cư xử không được đúng lắm với những gì nói trong “Đắc nhân tâm”, song khó phủ nhận cái “chất ngầm” trong ông vẫn nhiều tình cảm, nhiều tự trọng.

Vẫn luôn có những trân trọng ông dành cho những gì đã qua, bên cạnh những lời lẽ khiêu khích, vẫn luôn có những người bạn, những người học trò chân thật với ông, bên cạnh những phút giây đấu đá nơi sân cỏ. Sir Alex, một “ông già” bị ghét cũng không ít nhưng vẫn cứ là một huấn luyện viên huyền thoại, và dù từng đấu khẩu không mệt mỏi, ông lại có vẻ khá “ưng” Mou, có những thái độ khác hẳn so với các chiến lược gia khác. Có lẽ, người tài biết trọng người tài.

Mourinho đặc biệt với cá tính chẳng giống ai. Ảnh: Internet

Mou không tài? E là không nói vậy được. Thành tích “đẹp” nhất của Mou dĩ nhiên là việc vô địch Champions League với 2 đội từ 2 nước khác nhau, và đều không hề là những ứng cử viên vô địch. Ai đó bảo rằng phòng ngự phản công chỉ may mắn “ăn cup” được một năm, không để lại giá trị lâu bền. Chẳng lẽ những đội chất lượng thua kém như Porto mà phải vô địch Champions League năm này qua năm khác, tấn công đẹp mắt áp đảo các ông lớn mới chứng minh là huấn luyện viên có tài? dù chỉ một năm với Porto, ai đó hãy làm được đi đã.

Vấn đề là gì, Mou thích tiêu tiền thật, thích cầm đội bóng lớn để nâng tầm bản thân thật, nhưng quan trọng hơn, dù ở hoàn cảnh như thế nào, ông luôn có cách làm phù hợp để phát huy tốt nhất những gì mình có, dù nó rất tốt hay chỉ “vừa vừa”. Thậm chí, càng phải xoay sở, càng không có quá nhiều “châu báu” trong tay, Mou làm càng tốt.

Mou hay gặp vấn đề với những đội bóng có nhiều sao lớn, có những cái tôi lớn, áp lực thành công lớn. Bằng chứng là ông chưa thể tiến đến đỉnh cao châu Âu cùng Chelsea hoặc Real Madrid. Nhưng, ít ra, việc vô địch quốc gia trải đều qua các câu lạc bộ mình từng dẫn dắt, luôn khiến đội bóng mạnh lên, có cá tính hơn, đó vẫn là những thành tựu mà ta trông thấy bằng mắt về sự nghiệp của Mou, về tầm ảnh hưởng mà gót chân của ông tạo ra trên những con đường. Hàng loạt những danh hiệu HLV xuất sắc nhất năm của FIFA, UEFA, của các giải đấu quốc nội khác nhau đã khẳng định thêm tầm vóc của Mourinho trong thời đại này, giữa nhiều nhà cầm quân danh tiếng.

Lại là so sánh

Dù không nói, nhắc đến Mou, tự nhiên người ta sẽ đem ra so với Pep. Và cũng tự nhiên, người sẽ chê Mou thế này thế nọ, người lại bảo Pep chỉ được thế nọ thế kia. Có ý kiến nói Mou cực đoan, “tiều phu”, đi ngược lại bóng đá đẹp, thì ngược lại của ý kiến đó lại là Pep nhờ trọng tài và thói ăn vạ để hoàn hảo hóa tikitaka.
Về tiêu tiền, hay lịch sự hơn là chuyển nhượng, hầu hết các hợp đồng của Mou do chính tay ông chọn lựa đều thiết thực, được sử dụng hiệu quả, dù là những cầu thủ ở mức khá hay những ngôi sao, từ Chelsea đến Inter, Madrid. Mou ứng biến rất nhanh, biết mua ai về để làm gì, dùng những người có sẵn ra sao, dù ông thay đổi môi trường liên tục, gặp “học trò mới” rất nhiều.

Người ta nói Mou nhờ tiền, nhờ ngôi sao, nhưng Pep không hề tiết kiệm hơn, danh tiếng lấp lánh cùng ngân quỹ linh động giúp Barca thường dễ dàng đi “gom nhân tài”. Hàng loạt những cái tên như Ibra, Fabregas, Sanchez, Villa, hay cả Song đều được rầm rộ đưa về Nou Camp, không ít trong đó là những thương vụ thuộc loại “top hit”, bom tấn của mỗi mùa. Nhưng cuối cùng, những gì Barca đạt được vẫn chỉ làm người ta nhớ đến một bộ khung đã “nhẵn mặt” của lò La masia, và không ai khác thể hiện được vai trò trụ cột. Đến Bayern, Pep tiếp tục mua về Thiago để “bổ sung” cho một dàn tiền vệ “mỗi người đứng một chân cũng không đủ chỗ”.Có lẽ Mourinho cũng chưa bao giờ có một đội hình đắt giá, dày dạn chất lượng đến thế trong đời.

Về tâm lý chiến, chỉ vài câu đá đưa về Rooney, quyết tâm mua bán thì không thấy nhưng sự phức tạp dành cho phòng thay đồ MU thì được đẩy lên thấy rõ, chẳng biết Mou vô tình hay cố ý. Xuyên suốt sự nghiệp, Mou luôn có những phát biểu sâu cay, thẳng thắn, không ngán đụng chạm ai cả. Pep thì cư xử nhã nhặn, ăn nói chuẩn mực, ý nhị như trong sách, nhưng cũng vì thế mà không có gì khác biệt giữa đám đông. Đặc biệt, chính vì luôn cố tỏ ra hòa hoãn, khi thất thế trên sân cỏ, bức xúc lên cao, Pep dễ dàng đưa ra những lời nói trái ngược với chính mình trước đó, thậm chí xúc phạm, chỉ trích trực tiếp đối thủ còn nhiều hơn Mou.

Chốt lại, ở đây dưới góc nhìn ghi nhận Mourinho, nêu lên những ưu điểm của ông thì là vậy. Với một bài phân tích khác, người ta có thể kể ra hàng loạt những điểm yếu, thất bại nơi ông, cũng như chứng minh cái hay, cái tài của Pep, dĩ nhiên là thế. Chỉ biết rằng Mou thì chẳng bao giờ sợ bị chê cả, ông biết tại sao mình bị chê, ông biết bao giờ mình thua, biết thế nào là thất bại, không quá đạo đức, mẫu mực, nhưng nghiêm túc, tâm huyết với công việc chuyên môn.

Rốt cuộc, giữa tiền và tài, Mou có cả hai, song “Tài” chắc chắn là thứ có trước, nếu không nhờ nó, tiền chẳng có ý nghĩa gì giữa thế giới cạnh tranh sòng phẳng này, nơi không ai giàu một mình được cả. Hôm nay, Mou từ “Người đặc biệt” đã biến thành “Người hạnh phúc”, một nỗi thất vọng lớn cho cánh phóng viên và có lẽ cả một chút nuối tiếc cho những ai từng dè bỉu sự ngông nghênh của ông. Nhưng dù những biến cố có khiến ông thay đổi thế nào, thương hiệu “Người đặc biệt” vẫn sẽ có một vị trí khó phai với nhiều người xem bóng đá.