Nguy cơ đổ bể dự án 16 tỷ USD

Thứ năm, 29/07/2010 11:09
icon

Lâu nay, Việt Nam thực hiện cải cách nhiều chính sách nhằm thu hút vốn đầu tưtrực tiếp nước ngoài FDI, phát triển kinh tế đất nước.

Lâu nay, Việt Nam thực hiện cải cách nhiều chính sách nhằm thu hút vốn đầu tưtrực tiếp nước ngoài FDI, phát triển kinh tế đất nước. Trong số ấy, không ít dựán được nhà đầu tư nước ngoài đăng ký lên tới cả chục tỷ USD. Tuy nhiên, nhiềunhà đầu tư, sau khi được giao đất, họ chỉ có vốn mồi tượng trưng, nhiều dự án cónguy cơ đổ bể.

Một dự án FDI tại Khu Kinh tế Vũng Áng, Hà Tĩnh, có tổng vốn đầu tư tới 16 tỷUSD, được hoan hỉ chào đón. Tỉnh Hà Tĩnh cũng đã dốc lực giải phóng hàng ngàn hộdân, nhường đất cho dự án. Tuy nhiên, dự án đang có nguy cơ đổ vỡ, khi mà chủđầu tư vừa có văn bản gửi các cơ quan Chính phủ, đưa hàng loạt yêu sách, trongđó có đề nghị được vay vốn ngân hàng trong nước... Nếu không được đáp ứng, dự ánđổ bể.

Bánh vẽ?

Chủ đầu tư dự án trên là Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh (ĐàiLoan). Theo giấy chứng nhận đầu tư do Ban quản lý Khu kinh tế Vũng Áng cấp ngày12-6-2008, dự án có tên gọiKhuliên hợp gang thép và cảng nước sâu Sơn Dương Formosa Hà Tĩnh.

Nguy cơ đổ bể dự án 16 tỷ USD
Xe chở đất nối đuôi nhau vào khu liên hợp gang thép và cảng nước sâu Sơn Dương (Hà Tĩnh) (Ảnh: Phong Cầm)

Dự án có quy mô chiếm đất nhiều ngàn héc-ta. Theo nội dung dự án, chủ đầu tư sẽxây dựng cảng nước sâu quốc tế Sơn Dương và nhà máy luyện thép quy mô 15 triệutấn/năm. Tổng quy mô đầu tư là 16 tỷ USD.

Theo thuyết minh của chủ đầu tư, khi đi vào hoạt động, dự án giải quyết việc làmtrực tiếp cho 10.000 người. Đồng thời sẽ tạo công ăn việc làm cho khoảng 100.000lao động các ngành sản xuất liên quan trong thời gian hoạt động của dự án là 70năm, có thể tăng thêm các khoản thu cho Chính phủ Việt Nam từ thuế giá trị giatăng và thuế thu nhập cá nhân, tổng cộng lên đến trên 30 tỷ USD.

Nguy cơ đổ bể dự án 16 tỷ USD

Chủ đầu tư cho biết, sau khi được Thủ tướng Chính phủ tham dự lễ động thổ ngày6-7-2008, dưới sự chỉ đạo quyết liệt của UBND tỉnh Hà Tĩnh, đến nay chủ đầu tưđã được giao 1.396 ha đất liền, 1.293 ha mặt biển.

Hiện nay, phía chủ đầu tư của Đài Loan đã tập trung 300 kỹ sư để tiến hành cáccông tác như thiết kế cảng, bố trí tổng sơ đồ nhà máy gang thép, mua thiết bị,quy hoạch xây dựng công trình, đang triển khai tích cực các mặt. Dự tính sau khigiao đất, chủ đầu tư sẽ hút cát san nền, xây dựng cảng và nhà máy gang thép.

Những yêu sách bất ngờ

Một đại dự án đầu tư vào một tỉnh nghèo như Hà Tĩnh, được chào đón là điều dễhiểu.

Tuy nhiên, khi dự án còn trong giai đoạn khởi đầu thì chủ đầu tư là CtyTNHH Gang thép Formosa Hà Tĩnh có văn bản gửi các cơ quan: "Công Thương, Kế hoạch&Đầutư, Tài chính; Ngân hàng Nhà nước, UBND tỉnh Hà Tĩnh, đề nghị “giúp đỡ, giảiquyết những khó khăn vướng mắc trong quá trình đầu tư dự án”, nhưng nội dung củanhững kiến nghị đó như những yêu sách. Vì theo chủ đầu tư, nếu không được đápứng“dự án không thể thực hiện được”.

Nguy cơ đổ bể dự án 16 tỷ USD
Khu công nghiệp Vũng Áng (Ảnh: Phong Cầm)

Theo chủ đầu tư, dự án “Khu liên hợp gang thép và cảng nước sâu Sơn DươngFormosa Hà Tĩnh” tuy do doanh nghiệp tư nhân thực hiện nhưng lại là dự án kinhtế trọng điểm quốc gia.

Đầu tiên, chủ đầu tư kiến nghị cho phép dự án đầu tư không phải áp dụng quy định“Hạn mức tín dụng ngân hàng nước ngoài từ 15% vốn chủ sở hữu của ngân hàng mẹtại nước ngoài thành 15% vốn chủ sở hữu của chi nhánh ngân hàng tại Việt Nam”.

Bởi theo chủ đầu tư, giai đoạn 1 dự án cần 8,9 tỷ USD, trong đó vốn tự có củadoanh nghiệp chỉ 2,7 tỷ USD. Còn lại 6,2 tỷ USD, chủ đầu tư sẽ phải vay của cácngân hàng trong và ngoài nước. Tính bình quân, mỗi năm (3 năm thực hiện giaiđoạn 1), chủ đầu tư phải vay hơn 2 tỷ USD.

Nếu chủ đầu tư FDI không có thực lực, chỉ đi lấy dự án rồi sau đó huy động vốn trong nước thì tính rủi ro rất cao. Đó là chưa kể đến việc chủ đầu tư chiếm dụng tài sản quốc gia như đất đai, người nông dân bị ảnh hưởng, vấn đề lao động…

TS Trần Đình Thiên, Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam

Sở dĩ chủ đầu tư đề nghị thay đổihạn mức tín dụng, vì nếu không họ sẽ không thể vay được những khoản lớn cả tỷUSD của ngân hàng (vì vốn chủ sở hữu của ngân hàng có hạn). “Nếu dự án này khôngthể được miễn áp dụng hạn mức nêu trên sẽ dẫn đến việc huy động vốn gặp khó khăn,khiến dự án không thể thực hiện được”, chủ đầu tư khẳng định.

Cần lưu ý, đây là dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài. Tuy nhiên, nhìn vào cơ cấuvốn như trên, nếu được cơ quan chức năng của Việt Nam chấp nhận, sẽ dẫn đến dựán ngoại dùng vốn nội. Như vậy, mục đích thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoàicủa dự án đổ bể.

Ngoài ra, trong bản kiến nghị trên, nhà đầu tư Đài Loan này còn đề nghị được xéthàng loạt ưu đãi khác. Lấy lý do đây là dự án trọng điểm quốc gia, Formosa đềnghị “cho phép dự án được miễn 10% thuế nhà thầu đối với các khoản lãi vay từcác tổ chức tín dụng nước ngoài”; Sau 3 năm dự án sẽ bắt đầu đi vào hoạt động,phải nhập khẩu quặng sắt, than luyện kim và các loại nguyên liệu khác từ nướcngoài, nên khoản ngoại tệ phải chi trả hằng năm khoảng 2,86 tỷ USD.

Ngoài khoản ngoại tệ doanh nghiệp tự có, lượng ngoại tệ thiếu dự tính mỗi năm từ1 đến 1,5 tỷ USD. Doanh nghiệp đề nghị cung cấp cho dự án lượng ngoại tệ có đượctừ việc thay thế nguyên liệu nhập khẩu, cung cấp cho dự án sử dụng; Cho phépđược miễn thuế nhập khẩu các loại nguyên vật liệu, vật tư tiêu hao phục vụ dự ántrong toàn bộ quá trình kinh doanh...

TS Trần Đình Thiên: Trái chủ trương thu hút vốn FDI

Nguy cơ đổ bể dự án 16 tỷ USDHiện nay, có hiện tượng một số doanh nghiệp nước ngoài khi đầu tư vào Việt Nam theo hình thức vốn mồi. Sau khi có được thủ tục để làm dự án, họ tiến hành vay vốn trong nước. Chuyện kinh doanh vay vốn là bình thường nhưng đi đầu tư trực tiếp vào nước người ta mà lại vay vốn từ trong chính nước đó để làm thì đây là chuyện hơi ngược, trái với chủ trương thu hút đầu tư nước ngoài trực tiếp.

Doanh nghiệp này thế chấp thế nào để vay được khoản tiền đó thì là việc của ngân hàng, họ sẽ phải tự tìm hiểu. Nhưng về mặt nguyên tắc, là doanh nghiệp FDI thì phải mang vốn vào và họ vay vốn ở đâu chúng ta không cần biết, nhưng không phải vốn ở Việt Nam. Nếu tôi lấy vốn có sẵn ở Việt Nam thì cần gì phải đi thu hút vốn nước ngoài. Trong cách làm của ta phải tính kỹ nếu không doanh nghiệp trong nước đang cần vốn lại không có. Đây là điều cần hết sức lưu ý.

Ông Nguyễn Tiến Nghi, Phó Chủ tịch Hiệp hội Thép Việt Nam: Những đề xuất chưa từng có

Nguy cơ đổ bể dự án 16 tỷ USDĐây là lần đầu tiên có trường hợp doanh nghiệp FDI vào Việt Nam để thực hiện dự án thép phải kêu gọi vay vốn từ trong nước. Ở đây có khả năng là năng lực thực sự của nhà đầu tư chỉ có thế thôi. Trong ngành thép từ trước đến nay, chưa có đơn vị nào đề nghị được hỗ trợ vốn vay nhiều như vậy cả. Đăng ký vốn đầu tư nhiều như vậy nhưng họ chưa làm được nhiều mà đã phải vay vốn từ trong nước là không ổn.

Việc Formosa đề xuất được miễn thuế nhập khẩu nguyên vật liệu suốt đời dự án cũng là đề xuất chưa từng có. Doanh nghiệp có thể cứ đề nghị còn giải quyết hay không là do các bộ ngành và Chính phủ. Nếu Chính phủ giải quyết cho trường hợp này thì sẽ đụng đến một loạt các dự án khác. Họ cũng sẽ đòi như vậy. Nếu nhìn vào cả đời dự án thì số tiền miễn thuế sẽ là rất lớn.

Phạm Tuyên

Theo Tiền phong

Tin liên quan
Liên kết hữu íchLiên kết hữu ích
Pháp luật
Thể thao
Sức khỏe
Ít ai ngờ loại lá mọi người hay dùng để làm chả lại có công dụng chữa bệnh tuyệt vời
Ít ai ngờ loại lá mọi người hay dùng để làm chả lại có công dụng chữa bệnh tuyệt vời
Theo y học cổ truyền, lá lốt có rất nhiều tác dụng đối với sức khỏe, là bài thuốc chữa bệnh rất hiệu nghiệm, đặc biệt các bệnh về đau nhức xương khớp.
Tâm sự
Bất ngờ nhận được chiếc điện thoại đời mới từ người lạ, tôi gục ngã trước bí mật đáng sợ của chồng
Bất ngờ nhận được chiếc điện thoại đời mới từ người lạ, tôi gục ngã trước bí mật đáng sợ của chồng
Người chồng mà tôi hết mực yêu thương, chiều chuộng lại có ngày khiến cho tôi khổ sở như thế này.
Tin mới

Gửi bài tâm sự

File đính kèm
Hình ảnh
Words
  • Bạn đọc gửi câu chuyện thật của bản thân hoặc người mình biết nếu được cho phép, không sáng tác hoặc lấy từ nguồn khác và hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật về bản quyền của mình.
  • Nội dung về các vấn đề gia đình: vợ chồng, con cái, mẹ chồng-nàng dâu... TTOL bảo mật thông tin, biên tập nội dung nếu cần.
  • Bạn được: độc giả hoặc chuyên gia lắng nghe, tư vấn, tháo gỡ.
  • Mục này không có nhuận bút.