Thiếu vốn, xuất khẩu trầy trật

Tại buổi họp giao ban xuất khẩu 6 tháng tạiTP HCM do Bộ Công thương tổ chức ngày 9/7, hầu hết các doanh nghiệp đềuchung phản ánh, khó khăn lớn nhất hiện nay với họ chính là nguồn vốn.

Lệ thuộc vốn vay

Ông Phạm Văn Công, Phó chủ tịch Hiệp hội Điều Việt Nam (Vinacas), cho biết,năm nay ngành điều dự kiến sẽ đạt tổng sản lượng 300.000 tấn và lượng điềutồn trong dân khoảng 50.000 tấn, trong khi nhu cầu của các nhà máy chế biếnlà 600.000 tấn điều nhân. Để có đủ nguyên liệu sản xuất xuất khẩu, dự kiếncác doanh nghiệp sẽ phải nhập 300.000 tấn hạt điều thô.

Tuy nhiên, ngànhđiều đang vấp phải khó khăn lớn là 80% doanh nghiệp không tiếp cận được vốnvay ngân hàng và có thể sẽ mất cơ hội xuất khẩu khi giá điều được dự báotăng 14% từ nay tới cuối năm.

“Thậm chí, mục tiêu xuất khẩu điều đạt một tỷUSD trong năm 2010 không dễ đạt được, kéo theo nguy cơ doanh nghiệp mất lợinhuận, hàng trăm nghìn lao động không có việc làm vì nguyên liệu hiện chỉ đủsản xuất đến tháng 9”, ông Công lo ngại. Do vậy, Vinacas kiến nghị ngân hàngcho các doanh nghiệp vay 1.100 tỷ đồng để mua hết lượng điều còn tồn trongdân, vay vốn USD tương ứng khoảng 5.700 tỷ đồng để nhập khẩu 300.000 tấnđiều phục vụ sản xuất xuất khẩu.

80% doanh nghiệp ngành điều không tiếp cận được vốn vay ngân hàng (Ảnh: thuonglai.doanhnhansaigon.vn)

Cùng chung bức xúc, ông Nguyễn Công Hoàng, Phó tổng giám đốc Vinacaphe chobiết, hiện hầu hết doanh nghiệp trong ngành rơi vào thế thiếu chủ động vềvốn, dẫn đến thua lỗ triền miên, phải bán hàng kỳ hạn (bán hàng trước), dùgiá tăng hay giảm để trả ngân hàng. Nhiều doanh nghiệp chấp nhận ký hợp đồngxuất khẩu hàng với giá thấp, chỉ để lấy hợp đồng mang thế chấp vay vốn, hậuquả của cách làm này là cả ngành cà phê thua thiệt.

Ông Hoàng đưa ra một ví dụ, giữa tháng 4 khi giá cà phê trong nước giảm mạnh,quyết định hỗ trợ các doanh nghiệp trong ngành mua tạm trữ 200.000 tấn củaChính phủ đã giúp giá tăng vọt. Tuy nhiên đến giữa tháng 6 các doanh nghiệpmới tiếp cận được vốn vay.

Trong gần hai tháng chờ đợi đó, giá cà phê lạigiảm nhanh, các doanh nghiệp nước ngoài đã chớp mất cơ hội thu mua với giárẻ. Chính vì vậy, trong đợt mua tạm trữ này (từ 15/4 đến 15/7), các doanhnghiệp chỉ mua được 7 - 8% số cà phê nguyên liệu như dự kiến. “Nếu doanhnghiệp trong nước mua được 200.000 tấn cà phê đúng thời điểm, khi giá tăngnhư hiện nay có thể lãi tới 200 tỷ đồng”, ông Hoàng nói.

Đâu dễ“tay không bắt giặc”

Giải thích về tình trạng nhiều doanh nghiệp kêu không đủ ngoại tệ để nhậpkhẩu nguyên liệu chế biến, đại diện Vụ quản lý ngoại hối (Ngân hàng Nhà nước)giải thích, các cơ quan quản lý đang phối hợp thực hiện hàng loạt biện pháphạn chế nhập siêu, nhưng không “siết” tới mức doanh nghiệp không vay được.“Hiện các ngân hàng đang giảm lãi suất cho vay xuống mức 11% và giữ ổn địnhtỷ giá ngoại hối…” vị này khẳng định.

Bà Trần Thị Hồng Hạnh, Phó vụ trưởng Vụ tín dụng (Bộ Tài chính) cho biết,hiện nhu cầu vốn từ phía các doanh nghiệp rất lớn nhưng các ngân hàng phảichủ động cân đối, điều tiết cho vay hợp lý.

Trong chuyện hỗ trợ vốn cho cácdoanh nghiệp thu mua dự trữ cà phê, bà Hạnh giải thích, bản thân các doanhnghiệp chưa sắp xếp hợp lý và không đưa ra một mức giá thu mua thống nhất,có những doanh nghiệp muốn “tay không bắt giặc” khi vay tới 90 - 95% giá trịhàng dự trữ nên các ngân hàng cân nhắc là điều hiển nhiên.

Trong khi đó,Tổng giám đốc Ngân hàng Nông nghiệp - Phát triển nông thôn, cho biết đã đithực tế tại các vùng trồng cà phê để kiểm tra, nhưng gần như lượng cà phê đãcạn kiệt, doanh nghiệp chẳng thể thực hiện thu mua.

Thứ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Thành Biên đưa ra giải pháp tháo gỡ khókhăn cho các doanh nghiệp bằng cách, Bộ Công thương sẽ phối hợp với các hiệphội ngành hàng cung cấp và thẩm định mức độ uy tín từng doanh nghiệp cho cácngân hàng để tránh rủi ro khi quyết định cho vay vốn, đồng thời cũng xácđịnh xem nhu cầu vay có thực hay nhằm mục đích kinh doanh khác...

TIN LIÊN QUAN