"Thuốc bổ" không cứu nổi đại gia chứng khoán

Ốm dậy sợ gió

Sau nhiều ngày tăng mạnh, cáccổ phiếu đã bị bán tháo khá mạnh và đã xuất hiện những đợt giảm giá sau khicó tin đồn về việc cơ quản quản lý Nhà nước có thể sắp có đợt thanh tra hoạtđộng giao dịch ký quỹ tại tất cả các CTCK  nhằm đảm bảo hoạt động này tuânthủ đúng các quy định hiện hành.

Theo quy định đã được banhành, các CTCK không được phép cung cấp tỷ lệ ký quỹ trên 40% và không đượcphép cho vay ký quỹ trên 5% vốn hóa của một công ty. Chỉ có cổ phiếu của mộtsố công ty nhất định được phép cho vay ký quỹ và cũng chỉ một số CTCK đápứng các hệ số an toàn mới được cấp phép cung cấp dịch vụ ký quỹ cho kháchhàng.

Trong khi các CTCK lớn thườngtuân thủ luật một cách thận trọng thì các CTCK nhỏ có lẽ sẽ lỏng lẻo hơntrong việc cho vay ký quỹ. Theo đó, có lẽ các nhà đầu tư đã nhân tin đồn nàyđể rút khỏi thị trường trong phiên hai hôm nay và các CTCK cũng có thể giảmcho vay ký quỹ nhằm đảm bảo tuân thủ các quy định - vốn là vấn đề sống còncủa các CTCK trong những tháng tới.

Theo CTCK HSC, trên thực tế,không khó để nhận thấy rằng các nhà đầu tư có thể giao dịch với tỷ lệ đònbẩy cao hơn so với mức được Ủy ban Chứng  khoán công bố. Phần đông nhà đầutư cho rằng nếu việc  kiểm soát này được thực hiện, sức cầu trên thị trườngsẽ giảm sút trong ngắn hạn trong khi áp lực cung sẽ gia tăng.

Hiện tượng bán mạnh trongđợt này cho thấy một điều là mặc dù thị trường vẫn đang xu hướng uptrendtrung và dài hạn nhưng nhiều cổ phiếu xấu trên thực tế đã có dấu hiệuvào vùng quá mua và việc chốt lời là đảm bảo an toàn.

Chưa biết đợt phục hồi nàythị trường sẽ chinh phục lại về tới các đỉnh cao nào, nhưng một thực tếkhông chối cãi là vẫn có nhiều doanh nghiệp đang quá trình ngoi lên khỏi bùnđen chứ chưa thể thăng hoa được. Việc doanh nghiệp kém nhưng giá tăng vù vùcả vài chục phiên gần đây thì việc nắm giữ là mạo hiểm.

Hàng loạt mã cổ phiếu nóngcủa các doanh nghiệp đã từng lún sâu vào chứng khoán đã quay đầu giảm điểmrất mạnh cho dù kỳ vọng "đổi đời" của nhiều nhà đầu tư đặt vào đây là khálớn.

Cổ phiếu SAM sau 4 phiên tăngtrần, chiều 27/3 đã quay đầu giảm sàn và trong phiên giao dịch 28/3 vẫn đangchấp chơi chưa lấy lại được đà. Kỳ vọng vào sự phục hồi của SAM là rất lớnbởi một nguồn tiền không nhỏ được SAM đầu tư vào cổ phiếu trước đó. TTCK hồiphục thì khoản hoàn nhập dự phòng của SAM chắc chắn là sẽ lớn và lợi nhuậnquý I/2012 có thể là đột biến.

Một loạt cổ phiếu chứng khoánvốn được săn lùng ráo riết ở mọi mức giá trần trong nhiều tuần gần đây đãquay đầu giảm sàn trong phiên 27/3 và sáng 28/3 như WSS, BSI, PSI, ORS, AGR,AVS... Tới cuối phiên, thị trường đã quay đầu tăng trở lại nhưng vẫn còn mộtsố mã chứng khoán giảm mạnh hoặc sàn như WSS, BSI, PSI, AGR, AVS...

Các mã tài chính và liên quantới tài chính khác như PVF, PF1, VF1, VF4... đều rung lắc rất mạnh và nhiềumã tới cuối phiên 28/3 vẫn giảm giá.

"Tay chơi" chứng khoán:Vẫn còn khó khăn

Không nói đến xu hướng đi lênchung của thị trường (trong đó có nhiều doanh nghiệp vốn vẫn đang làm ăn tốtvà giá cổ phiếu đang thấp), nhiều đại gia chứng khoán như nhiều CTCK, quỹđầu tư, doanh nghiệp đầu tư cổ phiếu... có lẽ chưa thể hồi sức được ngay.Hậu quả thâm hụt vốn trong những năm trước đây chắc chắn là rào cản lớn chosự ổn định trở lại.

Thống kê cho thấy, năm 2011toàn thị trường có 65 CTCK thua lỗ, 71 CTCK có lỗ quỹ kế và 24 công ty quảnlý quỹ lỗ lũy kế...

Trong đó, có rất nhiều CTCKvà các doanh nghiệp đầu tư tài chính lỗ lớn trong năm 2011 như: TLS (lỗ 592tỷ đồng, VCSH thấp hơn vốn đầu tư của cổ đông), SBS (lỗ 609 tỷ đồng, VCSHcòn 931 tỷ đồng), SAM (lỗ 183 tỷ đồng), SHS (lỗ 381 tỷ đồng)...

Một số CTCK lỗ 2-3 trong 4 năm gần đây như BSI, HPC, TAS, APG, APS, VDS...

Thậm chí còn nhiều CTCK mấtthanh khoản hoặc/và rút khỏi những nghiệp vụ chính như SME, HSSC, TrườngSơn, Hamico (Gia Anh)...

Rõ ràng, trong đợt tăngnóng theo những chuyển biến tích cực của các chỉ số kinh tế vĩ mô vừaqua, TTCK đã đồng loạt đi lên. Nó đồng nghĩa với việc rất có thể cónhiều cổ phiếu đã vượt quá những chuyển biến tích cực nội tại của mình.

Hiện tại, thị trường đang cóxu hướng bước sang giai đoạn phân hóa rõ ràng hơn giữa các cổ phiếu tốt vàxấu.

Và một điểm đang được giớiđầu tư quan tâm là thông tin rằng Ủy ban Chứng  khoán có thể sẽ kiểm soátchặt chẽ hơn đối với việc giao dịch ký quỹ của các nhà đầu tư tại các CTCKvà quá trình tái cấu trúc khối doanh nghiệp này.

Ảnh hưởng của kiểm soát giaodịch ký quý đã ngay lập tức tác động tới thị trường trong hai phiên vừa qua.Trong khi đó, đề án tái cấu trúc CTCK nhiều khả năng cũng sẽ làm giảm hưngphấn đối với các cổ phiếu chứng khoán - vốn thường tăng rất nóng nhưng nguộicung nhanh.

Theo đề án tái cấu trúc, từtháng 4/2012, UBCK sẽ mạnh tay hơn trong việc kiểm soát và phân loại CTCK.UBCK cũng đã lập kế hoạch đình chỉ hoạt động, thu hồi giấy phép thành lập vàhoạt động đối với các CTCK không khắc phục được tình trạng kiểm soát (vốnkhả dụng/tổng rủi ro dưới 150% tới trên 120% và có lỗ luỹ kế từ 30-50% vốnđiều lệ) hay kiểm soát đặc biệt (vốn khả dụng/tổng rủi ro dưới 120% và có lỗluỹ kế trên 50% vốn điều lệ).

Tình trạng lỗ lũy kế và tỷ lệan toàn tại các CTCK có lẽ sẽ tích cực hơn trong quý I/2012 nhưng có lẽ cảithiện được bao nhiêu mới là vấn đề quan trọng.

Các thông tin như hiện tạicác CTCK đang nắm giữ bao nhiêu cổ phiếu, ở nhóm nào, mã nào và sự hồi phụccủa thị trường trong vài tháng vừa qua đã giúp họ hoàn nhập dự phòng đượcbao nhiêu... thì hầu hết các nhà đầu tư đều không biết.

Thông tin này, có lẽ chỉ nộibộ các CTCK mới nắm được. Trong khi đó, cái mà nhiều nhà đầu tư có thể đãquên là nhiều CTCK lỗ rất lớn trong vài năm qua. Có công ty lỗ 2-3 trong 4năm gần nhất và chung quy lại là đang thâm vào vốn.

Theo đề án tái cấu trúc, xuhướng giảm bớt số lượng CTCK là tất yếu. Con số CTCK phải sáp nhập hay giảithể cho tới thời điểm này chưa thể xác định. Nhưng theo nhiều đề xuất thì cólẽ tới cuối 2012 thị trường chỉ còn lại khoảng một nửa (thậm chí ¼) so vớihiện tại là hơn 100 CTCK. Câu hỏi được đặt ra là, khi đó cổ đông các CTCK sẽđi về đâu?

Rõ ràng, đây là một rủi rokhá lớn trong khi lực mua đối với các cổ phiếu này vẫn đang rất mạnh.

Kỳ vọng về một năm bớt khókhăn hơn với vĩ mô đang được cải thiện từng ngày có thể khiến TTCK tiếp tụcđi lên vững chắc trong thời gian tới. Dẫu vậy, đó là với những cổ phiếu củadoanh nghiệp không bị ảnh hưởng nặng nề bởi chứng khoán trong thời gian qua.Các doanh nghiệp thua lỗ nặng do đầu tư tài chính trong các năm trước có thểsẽ hồi sức nhanh trong giai đoạn đầu khi TTCK quay đầu tăng trở lại nhưng sẽcần nhiều thời gian để lấy lại tất cả những gì đã mất trước đó.