Tỷ phú Soros phân tích về vai trò của Đức với EU

Những ngày đó đã qua. Đồng EURO đang trong khủng hoảng, ở đây Đức cũng đóng vaitrò chính. Người Đức đã không còn cảm thấy mình giàu có nữa, vì thế họ khôngmuốn đất nước của họ đóng vai trò nhà tài trợ cho châu Âu. Thái độ này là dễhiểu, mặc dù - không cần bàn cãi-nó đã làm ngừng quá trình hội nhập của châu Âu.

Ngay từ lúc bắt đầu được đưa vào hoạt động, đồng EURO chưa phải là tiền tệ hoànchỉnh. Hiệp ước Maastricht chỉ thành lập một liên minh tiền tệ mà thiếu liênminh chính trị đi kèm.

Các nước thành viên EURO zone đã bị bỏ rơi, tự mình xoay sở trong vấn đề nợ côngcủa từng chính phủ. Hoàn cảnh này tới tận nay vẫn còn chưa rõ ràng,vì ngân hàngchâu Âu ECB đã sẵn sàng tiếp nhận các khoản nợ chính phủ của các quốc gia thànhviên với những điều kiện giống nhau trong việc tính toán.

Các ngân hàng đã vui mừng với việc có thể kiếm thêm "vài xu” với những giấy nợ -mà theo giả định của họ là an toàn không bị rủi ro.Vì thế trong bảng cân đối của ngânhàng đã sắp đầy các khoản nợ của các nước kinh tế yếu hơn.

Những dấu hiệu rắc rối đầu tiên xuất hiện sau khi ngân hàng Lehman Brothers sụpđổ tháng 9/2008. Ngay trong tháng 10 các bộ trưởng tài chính của EU đã quyếtđịnh về cơ bản đưa ra kế hoạnh bảo lãnh một cách có hệ thống nhằm tránh rủi rocho các tổ chức tài chính quan trọng. Tuy nhiên kế hoạch bảo lãnh này đã bị thủtướng Đức Angela Merkel từ chối, vì thế từng nước thành viên phải tự lo cho ngânhàng của mình.

Ban đầu thị trường tiền tệ chưa cảm nhận được sự khác biệt của việc bảo lãnh chocác ngân hàng ở từng nước. Mặc dù tư bản đã chảy ra khỏi những nước không đưa rađược sự bảo lãnh thích hợp cho ngân hàng, nhưng chênh lệch lãi suất giữa cácnước vùng EURO zone là không đáng kể.

Tỷ phú Geroge Soros

Cho tới khi chương trình cứu trợ buộc phải đưa ra vì một số nước đông Âu nhưHungary và một số nước vùng Bantic gặp khó khăn. Sau đó thị trường tài chính bắtđầu lo lắng về sự tích tụ của nợ công từng quốc gia, và xuất hiện rõ nét chênhlệch lãi suất.

Hi Lạp đã thành tâm điểm của sự chú ý khi sự giấu giếm về mức độ thâm hụt ngânsách năm 2009 bị lộ tẩy. Các nước châu Âu đã phản ứng chậm chạp với tình hìnhmới này do sự khác biệt về quan điểm của các nước thành viên.

Pháp và một số nước nghiêng về xu hướng cùng đoàn kết. Đức-đất nước đã hai lầnbị chấn thương bởi cơn sốc lạm phát trong thế kỉ 20-thì ngược lại phản ứng quyếtliệt với nguy cơ tăng giá. Tình hình càng thêm trầm trọng, khi thái độ chần chừcủa các chính trị gia Đức trong cuộc bầu cử tháng 9/2009 đã góp phần gây lanrộng khủng hoảng trong các nước thành viên yếu (những nước có thâm hụt ngân sáchlớn).

Đến khi các nhà lãnh đạo châu Âu chịu hành động, họ đã phải phê duyệt một góicứu trợ lớn hơn rất nhiều để trấn an thị trường- 750 tỉ EURO gồm 500 tỉ của EUvà 250 tỉ của IMF.

Tuy nhiên thị trường vẫn chưa yên tâm vì điều kiện sử dụng khoản này do Đứcquyết định cùng những "hình phạt”. Các nhà đầu tư cũng nhận ra rằng việc thựchiện giảm thâm hụt làm tăng thất nghiệp. Điều này gây thêm nhiều khó khăn choviệc cân bằng ngân sách nhà nước. Quá trình điều chỉnh ngân sách nếu không đicùng giảm giá tiền tệ sẽ buộc phải thắt chặt lương và giá cả. Việc này sẽ dẫntới giảm phát.

Chính sách kinh tế hiện tại bị ép trên khu vực EURO đang kéo dài tình trạng trìtrệ kinh tế và có thể gây thêm nhiều điều tồi tệ khác nữa. Đây chính là nguồngây ra bất mãn trong dân chúng và bất ổn trong xã hội...

Nếu điều này xảy ra, Đức là người chịu trách nhiệm chính. Berlin không có lỗivới mục đích giữ đồng tiền mạnh và cân bằng ngân sách, nhưng những bước hànhđộng lại bó buộc chính sách giảm phát trên phần còn lại của EURO zone một cáchngoài ý muốn.

Nước Đức cần suy nghĩ về giả thuyết sau:

Nếu Đức rút khỏi EURO zone. Giá trị đồng Mác Đức tái sử dụng sẽ tăng vọt, đồngEURO giảm tới đáy. Nhờ vậy các nước còn lại trong EURO zone sẽ có sức cạnh tranh,tăng xuất khẩu và vượt qua khủng hoảng. Tuy nhiên Đức sẽ gánh chịu hậu quả khiđồng Mác quá mạnh như nhập siêu và nạn thất nghiệp tăng, các ngân hàng lỗ nặngvà nhà nước bắt buộc phải bơm vốn từ công quĩ.

Về mặt chính trị, việc chi tiền cứu các ngân hàng địa phương của chính phủ khảthi hơn so với việc cứu Hi Lạp hay Tây Ban Nha. Cũng có mặt tốt là những ngườihưu trí Đức có thể sang Tây Ban Nha hưởng thụ nghỉ ngơi đồng thời góp phần làmcân bằng thị trường bất động sản ở đó.

Tất nhiên đây hoàn toàn chỉ là một giả thiết, vì những hậu quả chính trị khônglường sẽ xảy ra nếu Đức rút khỏi EURO zone. Việc suy ngẫm giả thiết này hữu íchđể ngăn chặn điều không tưởng trên trở thành hiện thực.

Geroge Soros

Theo Phan Bình
Tiền phong

TIN LIÊN QUAN