10 dược thảo - gia vị chữa bệnh

Quế, gừng, ớt, tỏi... không chỉlà gia vị giúp món ăn thêm hấp dẫn mà còn là những loại thuốc chữa bệnh rấttuyệt vời, vừa có sẵn, rẻ tiền lại không để lại những phản ứng phụ ngoài mongmuốn.

Trong quả ớt có chứa nhiều dưỡngchất hữu ích được con người chiết xuất dùng để sản xuất kem, dầu, làm băng dánchữa bệnh thấp khớp, đau cơ bắp... Ngoài ra trong ớt có chứa hợp chất có tên làP có tác dụng truyền các tín hiệu đau dọc theo các đầu mút thần kinh lên não, nócòn được dùng để chữa bệnh zona đau dây thần kinh do tiểu đường gây ra.

Ớt còn được dùng để chữa bệnh zona đau dây thần kinh do tiểu đường gây ra

Nếu làm gia vị, ví dụ dùng trongcháo gà sẽ có tác dụng trị cảm lạnh thông qua cơ chế làm co mạch máu trong cổhọng và mũi, giảm tắc nghẽn. Ớt còn được xem là chất xúc tác làm tăng cường qúatrình trao đổi chất, tiêu hao calo trong cơ thể, chống viêm nhiễm và kháng lạiquá trình oxy hóa gây bệnh. Những người mắc bệnh tiểu đường nếu thường xuyên ănhồ tiêu, ớt sẽ giảm lượng đường trong máu.

Quế

Một trong những lợi ích lớn nhấtcủa quế là kiểm soát lượng đường huyết của người mắc bệnh đái tháo đường, canthiệp chức năng insulin. Theo đó nếu dùng từ 1/4 đến 1/2 thìa bột quế sẽ làmgiảm lượng đường huyết, giảm mỡ máu (trigliceride và cholesterol) toàn phần từ12-30%, thông tắc mạch máu, hạn chế đông cục máu, giảm bệnh tim mạch.

Ngoài ra quế còn có tác dụngchống viêm và kháng khuẩn, nhất là chuẩn E. Coli và các loại khuẩn khác. Đặcbiệt trong quế còn giàu chất chống oxy hoa có tên là polyphenol, chất xơ tốt chobệnh tim mạch và hạn chế ợ chua.

Đinh hương

Người ta phát hiện đinh hương cóchứa nhiều hợp chất chữa bệnh rất tốt, đặc biệt là chất chống viêm eugenol cótác dụng ức chế COX-2, một protein gây viêm nhiễm rất tiềm ẩn.

Sự kết hợp giữa chất chống viêmvà chất chống oxy hóa có trong đinh hương giúp nó giảm bệnh thấp khớp, bệnh timmạch, ung thư cũng như làm chậm quá trình thoái hoá sụn gây bệnh viêm khớp.Ngoài ra cũng như quế, các hợp chất có trong đinh hương có tác dụng cải thiệnchức năng insulin nên có lợi cho người mắc bệnh tiểu đường. Dầu đinh hương cótác dụng giảm đau, kháng khuẩn, tiêu diệt khuẩn, nhất là những loại khuẩn khángthuốc kháng sinh.

Rau mùi

Rau mùi còn có tên gọi khác làngò, ngò ri, ngổ thơm...Ngoài chức năng gia vị, hạt rau mùi còn có tác dụng chữabệnh, nhất là trợ giúp tiêu hóa. Ăn rau mùi, hạt mùi có tác dụng giảm hội chứngruột kích thích, hạn chế tiêu chảy. Tinh dầu mùi có tác dụng chống bệnh bồnchồn, kháng khuẩn kể cả khuẩn E.Coli và Salmonella, giảm mỡ máu, chống oxy hoá.

Tỏi

Mùi đặc trưng của tỏi là do sảnphẩm phụ allicilin gây ra, đây là hợp chất lưu huỳnh có tính năng chữa bệnh rấttốt. Nếu ăn tỏi đều đặn hàng ngày sẽ giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch tới 76%,giảm mỡ máu từ 5-10%, giúp máu lưu thông nhanh hơn, hạn chế bệnh cao huyết áp.

Hợp chất lưu huỳnh có trong tỏicòn có tác dụng ngừa ung thư, đặc biệt là ung thư ruột kết và dạ dày. Ngoài ratỏi còn có tác dụng chống khuẩn, kháng nấm các loại bệnh nhiễm trùng xoang, bệnhcảm lạnh…

Một trong những lợi thế chữa bệnhlớn nhất của gừng là khả năng kháng viêm, giảm đau, sưng tấy ở nhóm bệnh viêmkhớp, bệnh đau nửa đầu bằng cách phong bế các hợp chất gây viêm nhiễm có tên làProstglandins. Cũng nhờ công năng này mà gừng còn có tác dụng làm chậm quá trìnhphát triển của khối u ở nhóm người mắc bệnh ung thư. Ngoài ra, gừng còn có tácdụng tốt cho hệ tiêu hóa, trung hoà axit và giảm co thắt ruột, chống nôn, nhấtlà những người mắc chứng nôn nghén trong qúa trình mang thai. Có thể dùng gừngtrực tiếp hợc các chế phẩm từ gừng dưới dạng thuốc bổ dạng viên, bột, chè gừng…

Mù tạc

Hạt mù tạc có chứa hợp chất hạnchế các tế bào ung thư phát triển, có hàm nhiệt cao có tác dụng khử tắc nghẽn,làm cho người ta dễ thở và cũng giống như ớt, mù tạc có chứa hợp chất P, mộtloại hóa chất truyền tín hiệu đau tới cho não để não xử lý.

Ngoài mù tạc còn có tác dụngthông huyết, tốt cho nhóm người mắc bệnh Raynaud (chứng lạnh ngón tay), kíchthích tiêu hóa, giúp ngon miệng, nhuận tràng và hạn chế chứng nôn ói.

Nhục đậu khấu

Nhục đậu khấu có chứa eugenol,một hóa chất có lợi cho tim, nhưng nếu lạm dụng có thể gây hội chứng ảo giác.Trong nhục đậu khấu còn có hợp chất có tên là Myristicine, hợp chất gây ghiệnnhư ecstasy, vì vậy khi sử dụng cần thận trọng, nhất là ở trẻ nhỏ. Về mặt y họcthì nhục đậu khấu có tác dụng kháng khuẩn rất mạnh, có khả năng tiêu diệt cácloại khuẩn có trong răng miệng, hạn chế bệnh sâu răng, cải thiện trí nhớ chongười mắc bệnh sa sút trí tuệ (Alzheimer) và bệnh trầm cảm.

Cây xô thơm

Cây xô thơm (Sage) còn được vínhư “nhà hiền triết” hay “nhà thông thái”, có tác dụng tăng cường trí nhớ. Theođó nếu dùng làm gia vị hoặc dùng dầu sẽ có tác dụng cải thiện cảm giác. Mới đây,các nhà khoa học Anh đã tiến hành nghiên cứu ở 44 người lớn dùng viên nhộng chếtừ cây xô thơm. Kết quả não của nhóm người này làm việc tốt hơn so với nhóm dùngcác loại dầu khác.

So với các loại dược thảo truyềnthống khác, cây xô thơm có hàm lượng chất kháng viêm và chống oxy hóa cao. Lợithế này của xô thơm tập trung ở các chất phytochemicals, đặc biệt là thijione.Ngoài ra xô thơm còn có tác dụng trị bệnh tiểu đường, kích thích insulin hoạtđộng và làm giảm đường huyết, vì vậy nó được ví như metfermin - thuốc chữa tiểuđường tuýp 2 rất thông dụng.

Một trong những lợi thế chữa bệnhcủa nghệ là hóa chát tạo cho loại củ này có màu vàng có tên là curcumin, hợpchất chống ung thư đầu bảng, chặn đứng qúa trình viêm nhiễm tạo điều kiện chokhối u phát triển.

Hợp chất này ngăn chặn các chất gây hại cho AND làm suy yếutế bào gây bệnh. Nếu kết hợp curumin có trong nghệ với Phenethyl tsothiocyanate(hợp chất có trong rau quả) trong việc điều trị ung thư thì sẽ có tác dụng rấttốt. Ngoài ra curumin còn hạn chế quá trình hình thành amyloid, cặn có trongnão, thủ phạm gây bệnh sa sút trí tuệ ở nhóm người cao niên (bệnh Alzheimer(.

Theo Khắc Nam
MNVN