- Bạn đọc gửi câu chuyện thật của bản thân hoặc người mình biết nếu được cho phép, không sáng tác hoặc lấy từ nguồn khác và hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật về bản quyền của mình.
- Nội dung về các vấn đề gia đình: vợ chồng, con cái, mẹ chồng-nàng dâu... TTOL bảo mật thông tin, biên tập nội dung nếu cần.
- Bạn được: độc giả hoặc chuyên gia lắng nghe, tư vấn, tháo gỡ.
- Mục này không có nhuận bút.
TS Nguyễn Trọng Hưng: “Nhiều bố mẹ nhảy dựng lên vì bác sĩ dám tư vấn khác cư dân mạng”
Thứ ba, 17/10/2017 14:33
Hai điều khiến các chuyên gia trăn trở nhất trong việc phòng chống thừa cân, béo phì ở trẻ em là bố mẹ thiếu kiến thức và dễ dãi khi mua thực phẩm dinh dưỡng cho con.
Hai điều khiến các chuyên gia trăn trở nhất trong việc phòng chống thừa cân, béo phì ở trẻ em là bố mẹ thiếu kiến thức và dễ dãi khi mua thực phẩm dinh dưỡng cho con.
"Điều này là rất sai lầm và cần phải chấn chỉnh lại"
Tiến sĩ Từ Ngữ, Tổng thư ký Hội Dinh dưỡng Việt Nam cho rằng, với người trưởng thành có ý thức đầy đủ, việc chữa thừa cân béo phì đã khó, với trẻ nhỏ càng khó hơn vì các bé đang tuổi ăn, tuổi lớn trong khi cha mẹ thì luôn có tâm lý chiều con.
Lý giải về nguyên nhân của tình trạng thừa cân, béo phì ở trẻ, theo TS Ngữ, trước hết, xuất phát từ quan điểm, nhận thức khá lệch lạc đã có lâu nay của nhiều bố mẹ, ông bà: "Vì quan niệm thừa cân mới là đẹp nên nhiều trẻ đủ cân rồi nhưng ông bà, bố mẹ vẫn cố nhồi cho trẻ ăn thêm để mập mạp, bụ bẫm, béo khỏe béo đẹp hơn.
Một số phụ huynh, dù biết rõ nguy cơ thừa cân, béo phì và các bệnh mạn tính nhưng vẫn lựa chọn thực phẩm giàu chất béo vì tin rằng các thực phẩm này giúp trẻ tăng cân, tăng chiều cao nhanh chóng. Điều này là rất sai lầm và cần phải chấn chỉnh lại".
Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Trọng Hưng, Viện Dinh dưỡng Quốc gia, một trẻ được xem là béo phì hay nặng cân quá khi nó nặng hơn mức trung bình so với chiều cao và độ tuổi từ 20% trở lên.
Khi thấy trẻ tăng cân nhiều mỗi tháng và tăng liên tục, trẻ luôn ăn nhiều hơn khẩu phần quy định, thích ăn đồ xào rán và đồ ngọt, ít ăn rau, ăn tối muộn, lười vận động…, thì đã có dấu hiệu của béo phì.
"Hiện tại, chưa có số liệu chính xác về thừa cân, béo phì đến khám và điều trị tại Viện Dinh dưỡng, nhưng qua theo dõi, trực tiếp khám tư vấn dinh dưỡng, nhận thấy số trẻ bị thừa cân, béo phì đến khám ngày càng gia tăng, khoảng 9-10% số trẻ tại Hà Nội đến khám tại Viện Dinh dưỡng.", TS Hưng nói.
Khi các bà mẹ nổi nóng, nghi ngờ bác sĩ
Theo TS Nguyễn Trọng Hưng, trẻ thừa cân, béo phì thường vụng về, chậm chạp, hay bị bạn bè trêu chọc ảnh hưởng đến tâm lý và khả năng học tập.
Hơn nữa, việc điều trị những bệnh này lại góp phần làm tăng cân hoặc hạn chế hoạt động như vậy càng làm béo hơn.
Ông cũng cho rằng, có rất nhiều nguyên nhân gây béo phì như di truyền và các nghiên cứu đã chỉ ra, nếu bố mẹ mắc bệnh béo phì thì con cái sẽ có khả năng mắc bệnh gấp 4-8 lần so với người bình thường.
Cùng với đó, do trẻ lười vận động, ham thích trò chơi điện tử, xem tivi hay ảnh hưởng của tâm lý như những trẻ bị trầm cảm, stress, có nguy cơ mắc bệnh béo phì cao hơn các trẻ bình thường.
Tuy nhiên, qua việc tư vấn, thăm khám, nguyên nhân thường gặp nhất, TS Hưng cho rằng, là do sai lầm trong nhận thức, cách chăm sóc chế độ dinh dưỡng của trẻ ở bố mẹ.
Trong đó, không ít bố mẹ cho trẻ ăn quá nhiều chất béo, dầu mỡ, đồ ăn nhanh, nước soda, ăn quá nhiều thức ăn trong ngày khiến dư thừa calo…
Lại có phụ huynh khuyến khích, khen thưởng trẻ bằng các đồ ăn vì làm thế sẽ khiến trẻ cảm thấy đó là điều cần phấn đấu và luôn cố gắng để được khen thưởng "đồ ăn".
Các phụ huynh khác thấy con béo từ nhỏ nhưng cũng không quan tâm nhiều, để mặc con ăn thoải mái các đồ ăn nhanh, nước ngọt, cộng thêm lười vận động, dẫn đến béo phì, đường huyết tăng cao.
Một trường hợp cụ thể mà TS Hưng nhớ rất rõ là bé gái ở Hà Nội mới 24 tháng tuổi nhưng đã nặng 20 kg. Bố mẹ cho biết, cháu ăn không biết no và có thể ăn hết cả chục xiên thịt nướng.
Qua kiểm tra, bác sĩ kết luận cháu bé phì độ 3. Khi thầy thuốc yêu cầu gia đình phải kiểm soát cân nặng, theo dõi chuyển hóa thì bố mẹ mới thay đổi suy nghĩ béo khỏe béo đẹp.
Bố mẹ hiểu biết rộng, nhưng lại không có kiến thức dinh dưỡng
TS Hưng cho biết "Tôi thấy không ít bố mẹ dù có kiến thức, hiểu biết nhiều mặt nhưng lại không có kiến thức về dinh dưỡng".
"Nước ngoài thì không có những chuyện này nhưng ở Việt Nam, khi tư vấn, tôi hay gặp các mẹ tự mình quyết định chọn mua, sử dụng các loại thực phẩm cho con chỉ dựa trên quảng cáo hay, dựa trên cảm giác tự thấy tốt, hoặc dựa trên tư vấn trên hội nhóm...
Khi con có vấn đề về dinh dưỡng họ cũng đưa đến bác sĩ thăm khám, tư vấn, nhưng khi thấy bác sĩ nói khác với những lời khuyên cảm tính trên mạng, thì họ nhảy dựng, sửng cồ lên, nghi ngờ, nói bác sĩ sai chỉ vì bác sĩ "dám" tư vấn khác cư dân mạng… Mọi người cần hiểu, dinh dưỡng là một quá trình dài chứ không thể nhanh, đi tắt", TS Hưng chia sẻ.
Bác sĩ Hưng nêu rõ, để hạn chế trẻ thừa cân, béo phì chúng ta cần có các biện pháp thay đổi, cải thiện những thói quen chưa hợp lý.
Trong đó, nên phối hợp nhiều loại thực phẩm phù hợp với lứa tuổi, cho trẻ ăn nhiều rau xanh, hoa quả tươi, uống nước hoa quả…
Nên chia nhỏ bữa ăn và không để trẻ quá đói khiến ăn nhiều hơn vào bữa ăn sau, có thể cho trẻ ăn làm nhiều bữa mỗi bữa ăn một lượng vừa phải.
Cho trẻ ăn đúng giờ, không cho trẻ ăn nhiều trước khi đi ngủ tối, không cất giữ nhiều các thực phẩm nhiều năng lượng ở nhà như pho mát, bơ, bánh kẹo, kem, nước ngọt, bim bim…
Thêm vào đó, nên khuyến khích và cùng trẻ tập thể dục thể thao, rủ trẻ cùng giúp làm việc nhà… Đồng thời, nên đi đến gặp các bác sĩ, chuyên gia dinh dưỡng để có lời khuyên tốt nhất.
Ai biết đọc thành phần dinh dưỡng trên bao bì?
Một trong những điều ám ảnh sác sĩ Nguyễn Đức Minh, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Y - Xã hội, là sự quan tâm và hiểu biết của bố mẹ đối với các chỉ số dinh dưỡng ghi trên bao bì sản phẩm.
Theo một nghiên cứu của Viện này, có khoảng 1/3 bà mẹ có con thừa cân không biết rằng con mình đang ở trong tình trạng này và 15% vẫn mong muốn bé tiếp tục tăng cân.
Một điều hết sức đáng ngại khác được nhóm nghiên cứu chỉ ra là tỷ lệ bà mẹ có kiến thức và quan tâm đọc thành phần dinh dưỡng trên nhãn mác sản phẩm dinh dưỡng còn rất thấp (0,5-3%). Đặc biệt hầu hết (90%) các bà mẹ quyết định mua sản phẩm chỉ dựa trên các thông tin quảng cáo.
Theo nhiều chuyên gia, xem quảng cáo mà không tìm hiểu kỹ thành phần dinh dưỡng của sản phẩm, không lựa chọn những thương hiệu uy tín và không tham vấn bác sĩ – chuyên gia dinh dưỡng, các bố mẹ rất dễ đẩy con vào vòng xoáy suy dinh dưỡng hoặc béo phì.
Theo Nestlé Việt Nam - đơn vị tiên phong trong việc công bố Mức đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng hàng ngày (Guideline Daily Amounts – GDA) trên bao bì sản phẩm – thì bố mẹ cần biết đọc thông tin 4 thành phần dinh dưỡng sau:
+ Năng lượng – năng lượng cần thiết cho mọi hoạt động của con người.
+ Đường – được tìm thấy trong trái cây, các thực phẩm ngọt khác và nhiều loại thức uống (theo Viện Dinh Dưỡng Quốc Gia công bố người bình thường nên tiêu thụ ít hơn 25g đường/ngày).
+ Chất béo – cung cấp năng lượng, nhưng nếu dùng quá nhiều sẽ không tốt cho cân nặng và tim mạch (theo Viện Dinh Dưỡng Quốc gia công bố người bình thường nên tiêu thụ ít hơn 56g chất béo/ngày).
+ Natri – là một thành phần của muối ăn. Hấp thu nhiều natri có thể dẫn đến cao huyết áp (theo Viện Dinh dưỡng Quốc gia công bố người bình thường nên tiêu thụ ít hơn 2g natri/ngày)
"Điều này là rất sai lầm và cần phải chấn chỉnh lại"
Tiến sĩ Từ Ngữ, Tổng thư ký Hội Dinh dưỡng Việt Nam cho rằng, với người trưởng thành có ý thức đầy đủ, việc chữa thừa cân béo phì đã khó, với trẻ nhỏ càng khó hơn vì các bé đang tuổi ăn, tuổi lớn trong khi cha mẹ thì luôn có tâm lý chiều con.
Lý giải về nguyên nhân của tình trạng thừa cân, béo phì ở trẻ, theo TS Ngữ, trước hết, xuất phát từ quan điểm, nhận thức khá lệch lạc đã có lâu nay của nhiều bố mẹ, ông bà: "Vì quan niệm thừa cân mới là đẹp nên nhiều trẻ đủ cân rồi nhưng ông bà, bố mẹ vẫn cố nhồi cho trẻ ăn thêm để mập mạp, bụ bẫm, béo khỏe béo đẹp hơn.
Một số phụ huynh, dù biết rõ nguy cơ thừa cân, béo phì và các bệnh mạn tính nhưng vẫn lựa chọn thực phẩm giàu chất béo vì tin rằng các thực phẩm này giúp trẻ tăng cân, tăng chiều cao nhanh chóng. Điều này là rất sai lầm và cần phải chấn chỉnh lại".
Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Trọng Hưng, Viện Dinh dưỡng Quốc gia, một trẻ được xem là béo phì hay nặng cân quá khi nó nặng hơn mức trung bình so với chiều cao và độ tuổi từ 20% trở lên.
Khi thấy trẻ tăng cân nhiều mỗi tháng và tăng liên tục, trẻ luôn ăn nhiều hơn khẩu phần quy định, thích ăn đồ xào rán và đồ ngọt, ít ăn rau, ăn tối muộn, lười vận động…, thì đã có dấu hiệu của béo phì.
"Hiện tại, chưa có số liệu chính xác về thừa cân, béo phì đến khám và điều trị tại Viện Dinh dưỡng, nhưng qua theo dõi, trực tiếp khám tư vấn dinh dưỡng, nhận thấy số trẻ bị thừa cân, béo phì đến khám ngày càng gia tăng, khoảng 9-10% số trẻ tại Hà Nội đến khám tại Viện Dinh dưỡng.", TS Hưng nói.
Khi các bà mẹ nổi nóng, nghi ngờ bác sĩ
Theo TS Nguyễn Trọng Hưng, trẻ thừa cân, béo phì thường vụng về, chậm chạp, hay bị bạn bè trêu chọc ảnh hưởng đến tâm lý và khả năng học tập.
Hơn nữa, việc điều trị những bệnh này lại góp phần làm tăng cân hoặc hạn chế hoạt động như vậy càng làm béo hơn.
Ông cũng cho rằng, có rất nhiều nguyên nhân gây béo phì như di truyền và các nghiên cứu đã chỉ ra, nếu bố mẹ mắc bệnh béo phì thì con cái sẽ có khả năng mắc bệnh gấp 4-8 lần so với người bình thường.
Cùng với đó, do trẻ lười vận động, ham thích trò chơi điện tử, xem tivi hay ảnh hưởng của tâm lý như những trẻ bị trầm cảm, stress, có nguy cơ mắc bệnh béo phì cao hơn các trẻ bình thường.
Tuy nhiên, qua việc tư vấn, thăm khám, nguyên nhân thường gặp nhất, TS Hưng cho rằng, là do sai lầm trong nhận thức, cách chăm sóc chế độ dinh dưỡng của trẻ ở bố mẹ.
Trong đó, không ít bố mẹ cho trẻ ăn quá nhiều chất béo, dầu mỡ, đồ ăn nhanh, nước soda, ăn quá nhiều thức ăn trong ngày khiến dư thừa calo…
Lại có phụ huynh khuyến khích, khen thưởng trẻ bằng các đồ ăn vì làm thế sẽ khiến trẻ cảm thấy đó là điều cần phấn đấu và luôn cố gắng để được khen thưởng "đồ ăn".
Các phụ huynh khác thấy con béo từ nhỏ nhưng cũng không quan tâm nhiều, để mặc con ăn thoải mái các đồ ăn nhanh, nước ngọt, cộng thêm lười vận động, dẫn đến béo phì, đường huyết tăng cao.
Một trường hợp cụ thể mà TS Hưng nhớ rất rõ là bé gái ở Hà Nội mới 24 tháng tuổi nhưng đã nặng 20 kg. Bố mẹ cho biết, cháu ăn không biết no và có thể ăn hết cả chục xiên thịt nướng.
Qua kiểm tra, bác sĩ kết luận cháu bé phì độ 3. Khi thầy thuốc yêu cầu gia đình phải kiểm soát cân nặng, theo dõi chuyển hóa thì bố mẹ mới thay đổi suy nghĩ béo khỏe béo đẹp.
Bố mẹ hiểu biết rộng, nhưng lại không có kiến thức dinh dưỡng
TS Hưng cho biết "Tôi thấy không ít bố mẹ dù có kiến thức, hiểu biết nhiều mặt nhưng lại không có kiến thức về dinh dưỡng".
"Nước ngoài thì không có những chuyện này nhưng ở Việt Nam, khi tư vấn, tôi hay gặp các mẹ tự mình quyết định chọn mua, sử dụng các loại thực phẩm cho con chỉ dựa trên quảng cáo hay, dựa trên cảm giác tự thấy tốt, hoặc dựa trên tư vấn trên hội nhóm...
Khi con có vấn đề về dinh dưỡng họ cũng đưa đến bác sĩ thăm khám, tư vấn, nhưng khi thấy bác sĩ nói khác với những lời khuyên cảm tính trên mạng, thì họ nhảy dựng, sửng cồ lên, nghi ngờ, nói bác sĩ sai chỉ vì bác sĩ "dám" tư vấn khác cư dân mạng… Mọi người cần hiểu, dinh dưỡng là một quá trình dài chứ không thể nhanh, đi tắt", TS Hưng chia sẻ.
Bác sĩ Hưng nêu rõ, để hạn chế trẻ thừa cân, béo phì chúng ta cần có các biện pháp thay đổi, cải thiện những thói quen chưa hợp lý.
Trong đó, nên phối hợp nhiều loại thực phẩm phù hợp với lứa tuổi, cho trẻ ăn nhiều rau xanh, hoa quả tươi, uống nước hoa quả…
Nên chia nhỏ bữa ăn và không để trẻ quá đói khiến ăn nhiều hơn vào bữa ăn sau, có thể cho trẻ ăn làm nhiều bữa mỗi bữa ăn một lượng vừa phải.
Cho trẻ ăn đúng giờ, không cho trẻ ăn nhiều trước khi đi ngủ tối, không cất giữ nhiều các thực phẩm nhiều năng lượng ở nhà như pho mát, bơ, bánh kẹo, kem, nước ngọt, bim bim…
Thêm vào đó, nên khuyến khích và cùng trẻ tập thể dục thể thao, rủ trẻ cùng giúp làm việc nhà… Đồng thời, nên đi đến gặp các bác sĩ, chuyên gia dinh dưỡng để có lời khuyên tốt nhất.
Ai biết đọc thành phần dinh dưỡng trên bao bì?
Một trong những điều ám ảnh sác sĩ Nguyễn Đức Minh, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Y - Xã hội, là sự quan tâm và hiểu biết của bố mẹ đối với các chỉ số dinh dưỡng ghi trên bao bì sản phẩm.
Theo một nghiên cứu của Viện này, có khoảng 1/3 bà mẹ có con thừa cân không biết rằng con mình đang ở trong tình trạng này và 15% vẫn mong muốn bé tiếp tục tăng cân.
Một điều hết sức đáng ngại khác được nhóm nghiên cứu chỉ ra là tỷ lệ bà mẹ có kiến thức và quan tâm đọc thành phần dinh dưỡng trên nhãn mác sản phẩm dinh dưỡng còn rất thấp (0,5-3%). Đặc biệt hầu hết (90%) các bà mẹ quyết định mua sản phẩm chỉ dựa trên các thông tin quảng cáo.
Theo nhiều chuyên gia, xem quảng cáo mà không tìm hiểu kỹ thành phần dinh dưỡng của sản phẩm, không lựa chọn những thương hiệu uy tín và không tham vấn bác sĩ – chuyên gia dinh dưỡng, các bố mẹ rất dễ đẩy con vào vòng xoáy suy dinh dưỡng hoặc béo phì.
Theo Nestlé Việt Nam - đơn vị tiên phong trong việc công bố Mức đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng hàng ngày (Guideline Daily Amounts – GDA) trên bao bì sản phẩm – thì bố mẹ cần biết đọc thông tin 4 thành phần dinh dưỡng sau:
+ Năng lượng – năng lượng cần thiết cho mọi hoạt động của con người.
+ Đường – được tìm thấy trong trái cây, các thực phẩm ngọt khác và nhiều loại thức uống (theo Viện Dinh Dưỡng Quốc Gia công bố người bình thường nên tiêu thụ ít hơn 25g đường/ngày).
+ Chất béo – cung cấp năng lượng, nhưng nếu dùng quá nhiều sẽ không tốt cho cân nặng và tim mạch (theo Viện Dinh Dưỡng Quốc gia công bố người bình thường nên tiêu thụ ít hơn 56g chất béo/ngày).
+ Natri – là một thành phần của muối ăn. Hấp thu nhiều natri có thể dẫn đến cao huyết áp (theo Viện Dinh dưỡng Quốc gia công bố người bình thường nên tiêu thụ ít hơn 2g natri/ngày)
Theo Trí thức trẻ
Gửi bình luận
-
Sức khỏe3 giờ trướcCá hồi được biết đến là loại cá giàu DHA, dinh dưỡng phong phú, nhưng giá thành lại tương đối đắt đỏ.
-
Sức khỏe3 giờ trướcCác thử nghiệm ban đầu cho thấy, chỉ cần một giọt máu rất nhỏ có thể phát hiện ba dạng ung thư nguy hiểm nhất và sẽ cần nhiều thời gian hơn nữa để thí nghiệm trên diện rộng thì mới có thể đưa vào thực tiễn.
-
Sức khỏe7 giờ trướcTất cả những phần của cây đều được sử dụng làm thuốc trong y học cổ truyền trong hàng trăm năm nay.
-
Sức khỏe7 giờ trướcMột nghiên cứu chỉ ra rằng đau nửa đầu là triệu chứng xảy ra ở thế hệ gen Y và gen Z khiến họ có thể đối mặt với nguy cơ đột quỵ cao hơn.
-
Sức khỏe7 giờ trướcNghiên cứu chỉ ra rằng đây là thứ gây ảnh hưởng tới sức khỏe và đẩy nhanh tốc độ lão hóa của cơ thể hơn cả thói quen hút thuốc lá.
-
Sức khỏe7 giờ trướcUng thư buồng trứng là loại ung thư phổ biến nữ giới thường mắc phải, giai đoạn đầu bệnh có thể bị nhầm lẫn với bệnh khác thông qua một số dấu hiệu thường gặp.
-
Sức khỏe7 giờ trướcThS.BS. Trần Nhựt Minh (Trần Minh), Phòng khám đa khoa BIC Nano Cell cho biết, bên cạnh tiêm thuốc, phẫu thuật, phương pháp tiêm huyết tương giàu tiểu cầu được chứng minh mang lại hiệu quả cao và an toàn trong điều trị thoái hoá khớp.
-
Sức khỏe12 giờ trướcSau 6 ngày điều trị viêm phổi ở tuyến y tế huyện, bé gái 2 tháng tuổi diễn tiến nặng, nguy kịch, trẻ được chuyển đến bệnh viện tuyến trên và được xác định mắc ho gà.
-
Sức khỏe1 ngày trướcMới đây, một bé trai 2 tuổi tiếp xúc với cá ở chợ tươi sống đã bị nhiễm vi khuẩn ăn thịt người Vibrio vulnificus và phải cắt cụt bàn chân phải.
-
Sức khỏe1 ngày trướcTheo các bác sĩ tại BVĐK tỉnh Phú Thọ cho biết, sức khoẻ của nam sinh N.H.Đ (14 tuổi) hiện vẫn đang trong tình trạng nặng.
-
Sức khỏe1 ngày trướcBác sỹ cho biết, chính những quả trứng luộc kiểu lòng đào để trong tủ lạnh là nguyên nhân khiến bé trai 4 tuổi ở Chiết Giang, Trung Quốc tử vong.
-
Sức khỏe1 ngày trướcNgười đàn ông 38 tuổi bị đột quỵ khi đang ship hàng bằng xe máy giữa trời nắng 37 độ C. Hiện tại, ý thức của anh chỉ như đứa trẻ 3 tuổi.