Yến huyết có thực sự tốt hơn yến sào?

Từ lâu, yến sào (tổyến) đã được biết đến như một món ăn bổ dưỡng quý hiếm. Trước đây, cácmón ăn chế từ yến sào chỉ dành cho vua chúa nhưng ngày nay đã trở nênđại trà hơn nhờ công nghệ nuôi và chế biến.

Yến sào chia làm 3 loại chính: huyết yến, hồng yến và bạch yến. Huyếtyến là loại tổ yến có màu đỏ tươi, có giá cao nhất trong số các màu vìsố lượng rất ít. Đứng thứ hai là hồng yến, thường có màu cam nhưng màusắc có thể thay đổi từ màu vỏ quýt đến màu vàng lòng đỏ trứng gà, màucàng đậm thì giá càng cao. Hồng yến giống như huyết yến về giá cả và sựhiếm hoi. Cả hai loại này chiếm chưa đầy 10% tổng sản lượng tổ yến trênthị trường thế giới. Thông dụng nhất là bạch yến, chiếm 90% còn lại trênthị trường thế giới, mỗi năm thu hoạch 3-4 lần nên giá cả phải chăng.

Yến sào có thực sự quý hơn các loại yếnkhác?

Cho đến nay, nguyên nhântại sao tổ yến có màu khác nhau vẫn còn là một vấn đề gây tranh cãi.Theo những người dân nhiều đời sống bằng nghề bắt tổ yến ở các vùngKhánh Hòa - Nha Trang, Tuy Hòa – Phú Yên… những con chim yến già hoặcchim yến trong mùa thức ăn hiếm hoi vẫn miệt mài làm tổ trong lúc kiệtsức, máu từ mép rỉ ra quyện vào nước dãi để xây tổ khiến cho tổ có màusắc đỏ hồng. 

Bên cạnh đó, nhiều giả thuyết khác cho rằng tác động của nhiệt độ, độ ẩmhoặc thức ăn của yến tạo ra. Ý kiến của một số nhà khoa hoạc lại chorằng nếu con chim yến làm tổ trên các vách đá có màu đỏ và thấm nước rỉra từ các khe đá (chứa nhiều oxyde sắt)  thì sẽ có màu đỏ…

Theo đông y, tổ yến có vị ngọt, tính bình, tác dụng vào các kinh phế vàvị. Có tác dụng dưỡng âm, bổ phế, tiêu đàm, trừ ho định suyễn, dùngtrong các chứng ho hen, khái huyết, suy nhược cơ thể. Ngoài ra, tổ yếncòn dùng để chưng cách thủy với táo tàu, hạt sen, hoài sơn, nhân sâm,đương quy, kỷ tử… làm thuốc bổ dưỡng cho người già yếu.

Theo tây y, yến sào rấtgiàu chất khoáng (kể cả khoáng vi lượng), glucosamin thiên nhiên (là yếutố cần thiết tạo nên sụn khớp) và hoàn toàn không chứa chất béo, nên rấtbổ dưỡng, dễ tiêu hoá hấp thụ. Thành phần chất đạm trong yến sào cũngrất cao: yến huyết Đà Nẵng (54,4%), yến huyết Nha Trang (56,9%), yếntrắng Nha Trang (53,8 %), yến trắng Đà Nẵng (55%), yến trắng Quy Nhơn(54,4%), yến trắng Singapore (56,3%). Như vậy có thể thấy không có sựkhác biệt lắm giữa yến huyết và yến trắng về thành phần đạm.

Nghiên cứu chi tiết hơnthành phần chất đạm, cho thấy yến sào không chứa các protein và axítalginic của rong tảo. Điều này chứng minh yến sào làm bằng nước miếngchim yến chứ không phải rong tảo. Yến sào cũng không chứa hồng cầu vàcác phức chất hem của huyết mà chứa rất nhiều sắt. Yến huyết vì vậykhông phải do máu chim yến mà do thành phần sắt trong đá có màu đỏ củasườn núi tạo nên.

Như vậy, việc giá cả củahuyết yến đắt hơn nhiều lần so với bạch yến phải chăng chỉ là do nó quáhiếm nên thành quý vậy thôi!

Bao nhiêu ngườiđã tốn tiền mua huyết yến nhuộm màu?

Yến sào đặc biệt được ưachuộng ở một số nước châu Á như Trung Quốc, Việt Nam, Malaysia… Trongcác nhà hàng ở Hong Kong, một bát súp tổ yến có giá dao động từ 30-100USD (khoảng hơn 600.000 đồng - 2 triệu đồng). Ở Việt Nam hiện có khánhiều công ty, doanh nghiệp sản xuất các sản phẩm từ yến sào với giáthành khác nhau. Riêng với yến huyết, giá cho 100 gr hiện được rao bánvới giá khoảng trêm dưới 20 triệu đồng. Còn với bạch yến, sau khi chếbiến thường có giá từ vào trăm ngàn đến vài triệu đồng mỗi hộp.

Mặc dù chưa thực sự chứngminh được giá trị vượt trội của huyết yến so với bạch yến nhưng vì sựđắt đỏ của nó, thời gian gần đây, trên thị trường xuất hiện nhiều loạihuyết yến bị làm giả để trục lợi, đánh lừa người tiêu dùng.

Vài ngày trước, cơ quanchức năng Chiết Giang (Trung Quốc) đã phát hiện lượng nitrit vượt ngưỡngcho phép, có thể gây hại cho sức khỏe người tiêu dùng trên một số sảnphẩm yến huyết nhập khẩu từ Malaysia. Ông Su Zhi Xiong, Chủ tịch Liênđoàn các doanh nghiệp khai thác tổ yến tại Perak Malaysia cho rằng mộtsố cơ sở chăn nuôi yến ở nước này đã cố tình thêm hóa chất nitrite đểtạo ra nhiều huyết yến, nhằm bán được nhiều hơn để kiếm lời vì mặt hàngnày luôn rất hút khách. Một số đại lý cũng thừa nhận hầu như tất cả tổyến huyết trên thị trường là yến sào bình thường đã được nhuộm đỏ.

Trên thị trường Việt Nam hiện chưa phát hiện yến huyết bị làm giả đồngthời cũng có khá nhiều công ty, nhà sản xuất trong nước đưa các sản phẩmchế biến từ yến sào ra thị trường nên nếu lựa chọn những sản phẩm cónguồn gốc xuất xứ rõ ràng thì người tiêu dùng hoàn toàn có thể yên tâmsử dụng.

Một số món ăn, bàithuốc quý từ yến sào

Món yến sào có thể ăn bấtcứ giờ nào trong ngày, có thể sử dụng khi nóng, nguội, lạnh mà không cótác dụng xấu. Tốt nhất nên ăn yến sào vào lúc dạ dày trống rỗng, hoặcbuổi tối, trước khi đi ngủ, hoặc dùng 1 chén súp yến sào lúc sáng sớm.

Để làm thuốc hoặc làm mónăn, người ta ngâm tổ yến vào nước ấm trong hai giờ cho nở ra, nhặt bỏtạp chất và lông chim nếu có, rồi rửa sạch, để ráo. Cho yến vào chưngcách thuỷ với gà ác, gà giò, bồ câu và gia vị hay các vị thuốc nói trênhoặc chưng với đường phèn để ăn.