Nợ quốc gia đã tăng sát mức trần cho phép

Mức dư nợ Chính phủ và nợquốc gia tăng sát mức trần cho phép, điều hành ngân sách và đảm bảo anninh tài chính trong năm 2010 sẽ gặp nhiều khó khăn hơn năm 2009…

Ủy ban Tài chính - Ngân sáchđã đưa ra cảnh báo này khi đánh giá tình hình thu, chi ngân sách Nhà nướcnăm 2009 và những tháng đầu năm 2010 tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốchội, ngày 7/5.

Những con số được dẫn trongbáo cáo cho thấy nợ Chính phủ đang tăng cao: từ 33,8% GDP năm 2007 đến năm2008 là 36,2%GDP và năm 2009 chiếm 41,9%GDP.

Cuối năm 2010 nợ chính phủ sẽchiếm 44,6% GDP, do điều chỉnh tăng bội chi ngân sách lên trên 5% GDP (năm2009 là 6,9% GDP và năm 2010 là 6,2% GDP), cùng với việc tăng phát hành tráiphiếu chính phủ (trong 2 năm 2009 và 2010 là 120.000 tỷ đồng), cơ quan thẩmtra lo ngại.

Bản báo cáo thẩm tra cũng chỉra rằng, khi nợ quốc gia tăng sát mức an toàn, vay nợ trong nước và nướcngoài gặp khó khăn và phải vay với lãi suất cao, dẫn tới an ninh tài chínhquốc gia đứng trước khó khăn cho các năm sau. Do vậy, mục tiêu cơ cấu lạingân sách, giảm bội chi ngân sách, tăng cường trả nợ là nhiệm vụ cấp thiếtcần được chú trọng trong các năm tới.

Phát biểu tại phiên thảo luậnchiều 7/5, Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội Trương Thị Mai "rất tâm tư"khi bội chi ngân sách chưa giảm và năm nào nợ chính phủ cũng tăng khá nhanh,đã tiệm cận mức không an toàn. “Đề nghị Chính phủ và Quốc hội quan tâm nhiềuhơn, nếu không thì có thể đến năm 2012 nợ Chính phủ sẽ “vươn” đến mức khôngan toàn”, bà Mai nói.

Bên cạnh an ninh tài chính,bội chi ngân sách và kỷ luật tài chính cũng là những vấn đề khiến cả cơ quanthẩm tra và nhiều vị ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội tỏ ra lo ngại. Tạidiễn đàn Quốc hội, đây cũng là vấn đề được nhiều vị đại biểu quan tâm, mổ xẻvà không ít lời phê phán khá nặng nề.

Mừng vì thu ngân sách Nhànước năm 2009 không bị hụt như dự báo mà còn vượt dự toán lớn (52.440 tỷđồng) song nhiều ý kiến đồng tình với phân tích của cơ quan thẩm tra.

Đó là trong điều kiện an ninhtài chính chưa đảm bảo vững chắc, mức dư nợ Chính phủ và dư nợ quốc gia ởmức cao nhưng vẫn giữ mức bội chi ngân sách 6,9%GDP là chưa hợp lý vàcũng là một hạn chế trong điều hành ngân sách Nhà nước năm 2009.

Ủ ban Tài chính - Ngân sáchđề nghị, trong những năm tới mục tiêu giảm bội chi ngân sách Nhà nước phảiđược ưu tiên hàng đầu để đảm bảo tình hình tài chính quốc gia vữngmạnh trong trung và dài hạn, góp phần kiểm soát lạm phát và đảmbảo ổn định vĩ mô. Vì vậy, cần tích cực rà soát lại các chínhsách để đảm bảo thứ tự ưu tiên và giảm bội chi ngân sách một cáchhợp lý.

Đa số ý kiến trong ủy banđề nghị Chính phủ trong những năm tới cần thực hiện bội chi ngân sách Nhànước trong giới hạn 5%GDP đã được Quốc hội quyết định, lấy vấn đề hiệuquả sử dụng vốn vay làm mục tiêu quan trọng hàng đầu trong việc quảnlý, điều hành chi ngân sách.

Cũng nằm trong những vấn đề“cần lưu ý” của chi ngân sách, cơ quan thẩm tra đánh giá, tình trạng đầu tưphân tán, dàn trải, chuyển nguồn lớn vẫn chậm được khắc phục, dẫn tới hiệuquả nhiều chương trình, dự án không cao.

Hệ số ICOR (đo lường số đơnvị đầu tư tính theo % GDP để tạo ra một đơn vị tăng trưởng GDP) tăng lênnhanh chóng (năm 2007 là 5,2; 2008 là 6,6 và 2009 đã tăng lên trên 8) do đó,đòi hỏi cần tiếp tục rà soát lại các chương trình, dự án, cương quyết loạibỏ các chương trình dự án kéo dài, kém hiệu quả nâng cao chất lượng các dựán, cần lấy hiệu quả làm chính.

Và, một trong những kiến nghịthực hiện dự toán ngân sách năm 2010 được ủy ban nêu ra là: thận trọngvới những dự án đầu tư đòi hỏi nguồn vốn ngân sách lớn. Đề nghịChính phủ hạn chế việc khởi công những dự án mới nhằm tránh nhữngrủi ro của việc không bố trí được nguồn vốn, nhất là trong điềukiện huy động vốn trên các thị trường tài chính trong nước và quốc tếchi phí rất cao và tiềm ẩn nhiều rủi ro, cũng như tác động trái chiềuđến nền kinh tế.

Theo Nguyễn Lê

TIN LIÊN QUAN