Vốn ngân hàng đang thuận hay đang khó?

Lãi suất trên thịtrường liên ngân hàng đang có xu hướng tăng, lượng vốn “bơm” qua thị trường mởcũng lại nhiều hơn.

Hai tuần cuối tháng 3, diễn biến giao dịch trên thị trường liên ngân hàng và kếtquả đấu thầu trên thị trường mở có dấu hiệu đảo ngược. Thông tin công bố chưachi tiết và cụ thể có thể dẫn đến những suy tính khác nhau…

Vốn hỗ trợ tăng, lãi suất “bật” lại

Nếu hai tuần tính từ cuối tháng 2 đến đầu tháng 3, lãi suất VND trên thị trườngliên ngân hàng giảm, thì hai tuần cuối tháng 3 xu hướng tăng đang trở lại.

Theo dữ liệu cập nhật từ Ngân hàng Nhà nước, tuần cuối tháng 2 đầu tháng 3, lãisuất trên thị trường liên ngân hàng có sự sụt giảm rõ rệt; mức giảm mạnh nhấtghi nhận tới 3,34%/năm, tập trung ở các kỳ hạn ngắn (qua đêm, 1 tuần). Lãi suấtkỳ hạn qua đêm dao động từ 6,16% - 8,47%/năm, bình quân ở mức 7,44%/năm; lãisuất bình quân các kỳ hạn từ 1 tuần đến 1 tháng ở mức từ 9,07% - 10,98%/năm.

Ở tuần nối tiếp, xu hướng giảm trên tiếp tục khẳng định, giảm ở hầu hết các kỳhạn với mức giảm từ 0,25% - 1,41%/năm. Đáng chú ý là lãi suất qua đêm có tuầnthứ 3 liên tiếp giảm, chỉ còn dao động từ 6,60% - 7,60%/năm, bình quân ở mức6,95%/năm, giảm 0,49%/năm.

Những diễn biến trên được cho là tích cực, phản ánh thời điểm căng thẳng thanhkhoản của hệ thống ngân hàng đã dần qua. Trước đó, trước và sau Tết Nguyên đán,nhiều thông tin phản ánh có trường hợp lãi suất trên thị trường này “treo” tới17%, còn báo cáo cập nhật của Ngân hàng Nhà nước ghi nhận lãi suất qua đêm lêntới 12%/năm. Và cùng với diễn biến tích cực trên, nhà điều hành phát đi thôngđiệp: vốn khả dụng của hệ thống dư thừa 30.000 tỷ đồng.

Tuy nhiên, hai tuần trở lại đây lãi suất trên thị trường liên ngân hàng có dấuhiệu tăng trở lại. Dù không mạnh, nhưng lãi suất giao dịch bình quân bằng VNDtuần trước đã tăng từ 0,02% - 0,84%/năm, tiếp tục tăng thêm 0,04% - 0,23%/năm vàcó ở hầu hết các kỳ hạn.

Báo cáo ngày 30/3 của Ngân hàng Nhà nước chobiết, mức bình quân của lãi suất qua đêm đã trởlại 7,24%/năm thay cho 6,95%/năm trước đó; trongkhi lãi suất bình quân các kỳ hạn từ 3 tháng và6 tháng vẫn là các kỳ hạn có mức bình quân caonhất, lần lượt là 11,76%/năm và 11,83%/năm.

Trên thị trường mở (OMO), kết quả đấu thầu cácphiên nửa cuối tháng 3 đã tăng trở lại, thay vìsự sụt giảm rõ rệt trong nửa đầu tháng 3.

Cụ thể, lượng vốn “bơm” qua thị trường này trongngày 3/3 vẫn còn tới 10.000 tỷ đồng, thì cácngày tiếp theo 4, 5, 8/3 chỉ còn lần lượt 3.200tỷ đồng, 3.130 tỷ đồng và 2.308 tỷ đồng. Đặcbiệt, liên tiếp các phiên đấu thầu ngày 11 -18/3, lượng vốn hỗ trợ chỉ trong khoảng 400 -750 tỷ đồng, cá biệt có phiên không có thànhviên nào dự thầu.

Nhưng từ tuần qua, kết quả đấu thấu qua nghiệpvụ thị trường mở đã bắt đầu tăng mạnh trở lại.Liên tiếp các phiên thứ 93 và 94 ngày 22 và23/3, khối lượng trúng thầu đã lên đến 6.014 tỷđồng và tới 12.000 tỷ đồng. Sự gia tăng trở lạicủa nguồn vốn hỗ trợ này được một số công tychứng khoán bám sát và có cả sự hoài nghi về khókhăn nguồn vốn hiện nay.

Những phiên gần đây, lượng vốn qua thị trường mởdần “hạ nhiệt” nhưng vẫn ở mức cao nếu so vớithời điểm đầu tháng 3, có từ gần 4.000 tỷ đồngđến 5.700 tỷ đồng.

Ngân hàng Nhà nước hứa sẽ “cởi mở”

Lượng vốn “bơm” qua thị trường mở tăng mạnh trởlại, lãi suất liên ngân hàng tuần thứ hai liêntiếp cho xu hướng tăng. Điều này có thể dẫn tớihoài nghi về khó khăn vốn của hệ thống ngân hànghiện nay (tất nhiên là không phải tất cả cácthành viên).

Cá biệt, thứ Hai ngày 22/3, khi con số 12.000 tỷđồng hình thành trên thị trường mở, một công tychứng khoán “giật mình” với lo ngại liệu thanhkhoản hệ thống vẫn chưa giải quyết được các “vấnđề”?

Thông thường, lượng vốn quá thị trường mở liêntiếp tăng cao, cộng với xu hướng tăng lãi suấtliên ngân hàng, thường định hình lo ngại đó. Đểcủng cố thêm, dữ liệu bổ sung được chờ đợi làtốc độ tăng trưởng huy động và tín dụng tháng 3sắp được công bố. Thị trường cũng chờ đợi xembất cập trong huy động và cho vay có dấu hiệucải thiện hay không, khi tình trạng tốc độ tăngtrưởng huy động thấp hơn nhiều so với tăngtrưởng tín dụng kéo dài trong năm 2009.

Tuy nhiên, theo ý kiến một chuyên gia, qua nhữngcon số và diễn biến đó cũng khó kết luận trạngthái hiện tại của hệ thống, ngoại trừ… nhà quảnlý.

Yêu cầu đặt ra là thông tin công bố cần chi tiếtđể gia tăng ý nghĩa cho những con số đó. Lậpluận mà chuyên gia trên đưa ra là doanh số trênthị trường liên ngân hàng cao có thể hiểu là thịtrường đang hoạt động tốt, ngược lại cũng có thểcho thấy quá nhiều ngân hàng thiếu thanh khoản,hay đáng quan tâm hơn là có hiện tượng lạm dụngvốn ở thị trường này hay không; doanh số thấplại nên hiểu là thị trường đóng băng hay thanhkhoản hệ thống đang ổn định…

Hay ở một yêu cầu thông tin chi tiết khác, lãisuất liên ngân hàng cần gắn với quy mô doanh sốcụ thể của từng giao dịch, cụ thể ở các kỳ hạn,bởi lãi suất cao của một món vay nhỏ không thểlà mẫu số chung cho diễn biến của cả thị trường,rộng hơn là sự phản ánh trạng thái vốn của hệthống. Thực tế, thời gian qua vẫn có những bànluận chỉ xoay quanh các con số 17%, 18% mà thiếutập trung ở tính đại diện của nó.

Để đáp ứng yêu cầu trên, mới đây Ngân hàng Nhànước cho biết sẽ “cởi mở” hơn trong thông tin vềthị trường liên ngân hàng.

Cơ quan này cho biết: “Nhằm đáp ứng nhu cầu củabạn đọc, hàng tuần Ngân hàng Nhà nước Việt Namsẽ tiến hành tổng hợp, phân tích, đánh giá tìnhhình hoạt động của thị trường liên ngân hàng vàđăng tải các thông tin này trên website. Đây lànhững thông tin công khai, minh bạch về hoạtđộng thị trường liên ngân hàng do Ngân hàng Nhànước cung cấp”.

Còn thời gian qua và hiện tại, thông tin về tìnhhình hoạt động của thị trường liên ngân hàng cậpnhật chủ yếu là về lãi suất. Đây mới chỉ là cácthông tin chung, chưa nêu bật được toàn cảnhhoạt động của thị trường liên ngân hàng.

“Trong khi đó, những thông tin trên thị trườngliên ngân hàng luôn nhận được sự quan tâm đặcbiệt, không chỉ của các thành viên thị trường màcòn của các tổ chức tín dụng chưa tham gia thịtrường, các tổ chức kinh tế cũng như các bạn đọcquan tâm đến các hoạt động của nền kinh tế”,Ngân hàng Nhà nước nhận định.

Theo Minh Đức

TIN LIÊN QUAN