Viết văn hay kinh doanh đều cô độc

Bất ngờ xuất hiện trênFacebook với những trang viết hài hước, thông minh, Hoa hậu báo Tiền Phong 1994Nguyễn Thu Thủy thừa sức khiến những ai từng định kiến về “cái gọi là chất xám ởnhững người đẹp” dễ chừng phải nghĩ lại. Truyện ngắn Chuyện về tổ kiến của Thủykhiến một vài con mắt xanh dự đoán, nếu dự thi, đây sẽ là một phát hiện gây sửngsốt của Văn học tuổi 20 năm nay.

Trong lần gặp gỡ tuần này với hoa hậu, thay cho những chuyện về sắc đẹp, vươngmiện, tình yêu, sự đổ vỡ… thường thấy, là một câu chuyện về…viết lách, về vănchương, về người và…kiến!

- Thật bất ngờ khi biếthoa hậu Nguyễn Thu Thủy viết văn! Điều đó có “mầm mống” từ lúc nào vậy?

- Trước hết có lẽ là do nhận ảnh hưởng từ bố mẹ (bố mẹ Thủy đều làm ở ViệnNgôn Ngữ - PV). Nhà mình có hai chị em nhưng cách nhau rất xa (9 tuổi).Vìvậy, có những khoảng thời gian, mình gần như là “con một” nên nhận được rấtnhiều sự quan tâm của bố mẹ cho việc bồi bổ tinh thần, khi mà phần bồi bổvật chất còn rất hạn chế. Nếu không có sự động viên của bố mẹ, chắc chắnmình sẽ không đủ tự tin để viết như bây giờ. Vì nói thật, suốt những năm đihọc, điểm văn của mình chỉ ở mức làng nhàng, mặc dù năm nào cũng có một bàirất xuất sắc được nhà trường lưu lại làm bài mẫu.

Sau này, có dạo mình không viết không đọc được gì vì bận rộn, vì đầu óctrống rỗng, vì cuộc sống gấp gáp quá. Chỉ bắt đầu từ khi mình kinh doanh vàsinh con, mình mới viết trở lại. Do đặc thù kinh doanh nên mình phải viếtrất nhiều: báo cáo tổng kết, nghiên cứu khả thi, viết bài PR, viết thư chođối tác, khách hàng, nhân viên… Qua kinh doanh, mình học được cách tư duy cóthể nói là khá rành mạch, biết cách xây dựng cấu trúc cho một đoạn văn vàphương pháp luận rõ ràng hơn. Mình đọc rất nhiều, rồi chiêm nghiệm với thựctế, chia sẻ với mọi người, và viết lại những suy nghĩ đó để hiểu mình hơn,để tự nâng cao khả năng nhận thức và tư duy, và tất nhiên để không mất đicảm xúc – điều thật cần thiết để tự cân bằng trong cuộc sống nhiều áp lực vàhối hả như hiện nay.

- Nghe nói việc Thủy dự thi Văn học tuổi 20 là không hoàn toàn chủ động.Cảm giác của Thủy khi bất ngờ “vào vai” một “thí sinh” và “ứng cử viên” ởcuộc thi này?

- Việc này đúng là mình chưa bao giờ ngờ tới. Dù từ một năm trở lại đây,đúng là mình có tham vọng viết văn thật. Nhưng cũng như khi làm kinh doanh,mình thường lên kế hoạch để thực hiện và kế hoạch của mình là ba năm nữamình mới xuất bản tác phẩm đầu tiên cơ! Mình muốn đi học thêm một số thứ, đimột số nơi trên thế giới và thu thập thêm kiến thức để tìm vốn sống cho cáctác phẩm của mình. Ngoài ra, còn nhiều kế hoạch cá nhân khác nữa. Áp lực từcông việc là rất lớn, mình lúc nào cũng thiếu thời gian, mà viết lách thìkhông thể vội vàng và cẩu thả được. Từ kinh doanh, mình học được một điều:làm bất cứ thứ gì mà hời hợt, nửa vời sẽ là tự sát!

- Ba năm nữa mới địnhtrình làng, thế sao đã vội trổ cửa trên Facebook?

- Ngoài mục đích là để chia sẻ như mọi người vẫn nghĩ, thực sự mình cũngmuốn đo dư luận. Vì vậy, nếu ai đó tinh ý theo dõi các bài viết mình đã“post” lên Facebook thì sẽ thấy đó là một kế hoạch cẩn thận. Thật không ngờlà câu chuyện về tổ kiến của mình lại được đón nhận và lan tỏa đến vậy.Trước nay, điều làm mình hoang mang lo sợ nhất là không biết mình đang ở đâuvà sẽ đi về đâu. Còn nếu như đã xác định cho mình một cái đích để đến rồithì có khó khăn vất vả đến mấy mình cũng sẽ cam kết đi đến cùng. Dẫu biết,có nhiều cái đích, có khi dành cả đời mình cũng vẫn chưa chắc đã tới nơiđược.

- Việc viết văn đối với Thủy có bao giờ là một cách đểgiúp thỏa mãn cảm giác hiếu thắng: Phải thay đổi bằng được quan niệm “Đàn bà đẹpthì (đừng mơ) thông minh”?

- Hồi còn trẻ và nhất là sau khi bỏ học, mình cũng có cảm giác hiếu thắng nhưvậy thật! Mình bực lắm nếu có ai đó coi thường trí tuệ của mình hoặc cứ gán ghéplà đẹp thường dốt. Nhưng bây giờ thì khác. Thậm chí có nhiều lúc mình không muốncho người khác nhìn thấy mình biết hoặc hiểu quá nhiều thứ. Mình nghĩ, kiếnthức, sự am hiểu là những thứ thuộc về mình mà không cần phải đem khoe. Mình chỉchia sẻ với những người mình yêu quí, trân trọng và ngược lại.

- Trạng thái “đáng sợ” nhất khi viết văn là gì? Có khi nào cảm thấy, đó làmột chứng “tự kỷ” ở mình – như Thủy nói về hành vi ngồi hàng giờ ngắm “tổ kiến”?

- Đó là một sự hành xác thực sự! Mỗi lần viết ra được xong một cái gì đó, đầu óctrống rỗng, người mệt bã ra. Mất một hai ngày để hồi phục và nạp lại năng lượng.Chắc nhiều người sẽ cười về điều này, cứ như là đã làm được gì ghê gớm lắm màphải quằn quại thế. Nhưng quả thật đây là một quá trình tự thân và vì là tự thânnên không thể so sánh. Mình không tin rằng không có lao động thực sự, không cómồ hôi, nước mắt mà tạo ra được những giá trị đích thực. Nếu coi việc nhìn vàobản thân, vào cái tôi bên trong mình một cách thành thực và đúng đắn nhất đểnhận thức, để tư duy, để thăng hoa và tạo ra được những giá trị tư tưởng, cảmxúc nhất định thì cũng không sai khi gọi nó là quá trình “tự kỷ”.

- Chứng tự kỷ, trong một chừng mực nào đấy, biết đâu lạilà có lợi cho nghề viết, đúng như định nghĩa: “Viết văn cần cô độc”?

- Không phải chỉ có viết văn hay là nghệ sĩ mới cô độc đâu. Kinh doanh cũng rấtcô độc, mặc dù có doanh nghiệp hàng trăm, thậm chí hàng ngàn nhân viên cùngnhiều đối tác, đồng nghiệp. Thế nhưng người lãnh đạo doanh nghiệp sẽ là ngườiduy nhất chịu trách nhiệm trước sự sống còn, trước mỗi đường đi nước bước, mỗiquyết định của chính mình, làm sao không cô độc cho được!

- Đọc “tổ kiến”, thấy hiện ra một Thu Thủy rất đỗi hóm hỉnh và thông minh,nhờ một tâm hồn tinh tế, nhạy cảm và một “văn hóa đọc”, “văn hóa đi” khá dàydặn. Trong sự thu nạp những tín hiệu từ đời sống, Thủy có thấy mình có phẩm chấtcần mẫn, cầu thị của một con kiến?

- Đúng là mình là người rất nhẫn nại, mặc dù người ngoài nhìn vào tưởng rằngmình thuộc tuýp người sôi nổi, trực tính và thiếu kiên nhẫn. Mình vẫn thường tựnhủ là số phận không bao giờ cho mình được là người trúng số độc đắc, không tựnhiên có một cái gì dễ dàng và những gì người khác làm một lần là được thì mìnhphải làm đến vài ba lần, thậm chí hơn. Mọi người nhận xét là mình thông minh vàtài giỏi nhưng nói thật (xin đừng nghĩ là khiêm tốn) nếu đặt bất cứ ai ở hoàncảnh, địa vị của mình, chịu lao động, chịu hi sinh và miệt mài đi đến cùng thìít nhất (ít nhất nhé!) cũng sẽ đạt được như những gì mình đang có. Có chăng mìnhnghĩ mình chỉ là một người biết cảm nhận cuộc sống, biết quan sát, cầu thị vàbiết cách duy trì, nuôi nấng những cảm xúc vốn có bên trong con người mà thôi!

- Điều gì ở Kiến mà Thủy muốn có nhưng chưa có được?

- Đó là sự tuân thủ theo những quy định, trật tự mà mình đã đặt ra với bản thân.Nhiều khi mình vẫn nuông chiều bản thân quá, nếu có tính kỷ luật cao hơn với bảnthân, chắc mình sẽ còn làm được nhiều thứ hay ho hơn nữa chăng?

- Thường Thủy thích đọc loại sách nào, đọc một cách bài bản, thực tế - như sựbổ khuyết kiến thức hay là đọc một cách ngẫu hứng, chỉ để thả lỏng?

- Khoảng ba năm trở lại đây, mình bắt đầu coi việc đọc như một hình thức “tựhọc”. Mình lên danh sách các thứ cần đọc, đọc tất cả mọi thứ kể cả những cuốnsách mà nhiều người cho là dở hoặc không liên quan đến những thứ mình đang làm.Để đọc được như vậy thì phương pháp đọc và kỹ năng lên thư mục sách cần đọc phảicó “lộ trình” để tránh “tẩu hỏa nhập ma”. Sau đó lại phải hệ thống lại, kết nốichúng với nhau rồi chiêm nghiệm, viết lại những suy nghĩ đó. Lúc ấy các kiếnthức mới thực sự là của mình. Đọc không thôi chưa đủ. Điều khó khăn là phải làmsao cân bằng được để việc đọc vẫn cứ phải lôi cuốn, vẫn phải mang đến cho mìnhcảm xúc chứ không chỉ là cách thu nạp kiến thức khô khan với từng đó thứ phươngpháp, kỹ năng.

- Trong “tổ kiến”, Thủy có nói về tác hại của việc “đi nhanh”. Thủy nghĩ mìnhcó “đi nhanh”? Vậy đổ vỡ trong hôn nhân của Thủy có phải một phần là vì điều đó:Thủy đã “đi nhanh” thay vì nên đi chậm, hoặc vì hai người đã không cùng vận tốc?

- Cuộc hôn nhân của mình đổ vỡ là vì nhiều lý do, mà có lẽ nguyên nhân sâu xacũng là từ nhận thức của cả hai người. Cho phép mình chỉ nói đến thế vì mình đãhứa với mọi người và hứa với mình là sẽ không đem chuyện cũ ra phân tích, kể lểhay thanh minh lý giải gì nữa...

Theo Thư Quỳnh

TIN LIÊN QUAN