Món khoái khẩu mùa hè: coi chừng sướng miệng, hại thân

Vào những ngày hè nóng nực, canh cua cà pháo luôn là món ăn khoái khẩu được nhiều người ưa thích.

Với không ít gia đình, đây là món ăn truyền thống không thể thiếu trong bữa cơm hàng tuần, thậm chí hàng ngày. Cho dù thành phần của món ăn này như cua đồng rất bổ dưỡng, mùng tơi rất nhiều tác dụng nhưng không vì thế chúng ta cứ ăn cho đã bởi chúng có những tác hại nhất định mà người ăn cần đặc biệt lưu ý.

Mồng tơi ngon, mát nhưng không nên lạm dụng

Đây là loại rau lành tính với vô số tác dụng. Cụ thể, theo Lương y Bùi Hồng Minh (Phó Chủ tịch hội Đông y Ba Đình, Hà Nội): trong Đông y, mồng tơi có tính hàn, vị chua, không độc, đi vào 5 kinh tâm, tì, can, đại trường, tá tràng, giúp lợi tiểu, tán nhiệt, giải độc, làm đẹp da, trị rôm sảy, mụn nhọt. Chất nhầy pectin có trong mồng tơi có tác dụng nhuận tràng, trừ thấp nhiệt, giảm béo, chống béo phì, chữa yếu sinh lý, trị bỏng, lợi sữa...


Tuy vậy, Lương y Bùi Hồng Minh cho rằng nhiều người nghĩ cứ ăn càng nhiều mồng tơi vào mùa hè thì càng có lợi cho sức khỏe cũng không hẳn đúng bởi nếu quá “lạm dụng” chúng cũng gây ra không ít tác dụng phụ như:

- Hấp thu kém: Ăn quá nhiều rau mồng tơi khiến cơ thể hấp thụ kém vì chứa một hàm lượng axit oxalic cao. Đây là một loại chất hóa học có khả năng liên kết với canxi, sắt, khiến cơ thể khó hấp thụ các chất dinh dưỡng quan trọng khác.

- Sỏi thận: Vì chứa lượng axit oxalic, purin cao nên ăn nhiều rau mồng tơi chuyển hóa thành axit uric, sẽ tăng nồng độ canxi oxalate trong nước tiểu, tích tụ trong cơ thể dễ gây bệnh gút, sỏi thận.
- Gây vàng, ố răng: Chất nhầy ở rau mồng tơi khi ăn quá nhiều sẽ hình thành mảng bám, cáu lại ở răng vì không hòa tan được trong nước. Từ đó, răng bạn sẽ bị đen, vàng.


Từ những tác dụng phụ trên, vị lương y này khuyên chúng ta nên ăn vừa phải, chỉ khoảng 2 lần mỗi tuần. Những người bị sỏi thận, gút phải kiêng loại rau này hoàn toàn vì sẽ khiến tình trạng đau nhức khớp thêm trầm trọng do có khả năng tích tụ axit uric trong cơ thể.

Ăn cà pháo muối, cả nhà suýt chết

Cà pháo là món ăn kèm quen thuộc với người dân Việt Nam trong bữa ăn và đặc biệt không thể thiếu mỗi khi ăn canh cua mùa hè. Tuy nhiên nó lại tiềm ẩn khá nhiều nguy hiểm cho sức khỏe con người. Điều này hẳn nhiều người cũng đã biết nhưng có thể chưa biết thấu đáo hoặc không thể cưỡng lại sức hấp dẫn của nó nên vẫn mắc sai lầm. Câu chuyện gia đình anh Bùi Văn D. trú tại Đông Hưng, Thái Bình từng suýt chết sau khi ăn cà pháo cách đây 1 năm là bài học không nhỏ khiến nhiều người giật mình.


Cụ thể, theo lương y Vũ Quốc Trung, Phòng khám y học cổ truyền chùa Cảm Ứng, Hà Nội trong thân, lá, hoa và quả cà pháo có chứa một ít chất độc. Loài cà nào có vị đắng nhiều tức là chất độc càng cao. Chất độc trong cà thường được biết tới là các alkaloids. Thói quen ăn cà muối chưa chín, cà muối xổi, cũng rất nguy hiểm vì trong quả cà pháo còn có một lượng solanin cũng rất độc…

Theo Đông y, cà pháo có tính hàn (thậm chí rất hàn), vì vậy người mới ốm, suy nhược đặc biệt không không nên ăn bởi sẽ khiến bệnh càng nặng hơn. Ngoài ra do đặc tính cà muối mặn nên người có bệnh tim, tăng huyết áp, bệnh thận, bệnh gan không nên ăn dưa, cà muối chua vì chúng chứa nhiều muối, men tiêu hóa cao, có thể gây ra những biến chứng bất lợi cho sức khỏe.


Hơn nữa, cà pháo xưa nay được biết là loại quả được phun thuốc trừ sâu nhiều , trong quả cà có nitrat do tồn dư trong rau khi sử dụng phân bón hoá học. Khi muối cà thường có sự biến đổi Nitrat thành Nitrit là tiền chất gây ung thư. Ngoài ra, người dân có thói quen muối dưa trong các hộp nhựa, thùng sơn, đây là cách làm rất độc hại, không tốt cho sức khoẻ….

Chính vì thế dân gian vẫn thường lưu truyền câu nói “một quả cà bằng ba thang thuốc” nhắc nhở người ăn.

Ăn canh cua đồng sai cách có thể gây chết người

Không chỉ là món ăn giải nhiệt mùa hè rất tốt, canh cua đồng có nhiều canxi, rất giàu chất dinh dưỡng, tốt cho sức khỏe nhưng nếu ăn không đúng cách sẽ nguy hiểm đến tính mạng.

Tuy rằng, cứ trong 100g thịt cua đồng chứa 12,3% protit; 3,3% lipit; 5.040mg% canxi; 430mg% phốt pho... đều rất cần thiết cho cơ thể, thế nhưng nếu để những chất này “biến đổi” (ở cua chết) rồi mới ăn thì lại vô cùng độc hại.


Rất nhiều bà nội trợ có thói quen mua cua xay sẵn ở ngoài chợ rồi về lọc rồi nấu cho tiện nhưng rất dễ mua phải cua chết (do người bán hàng tiếc rẻ nên không loại bỏ những con cua chết khi xay) mà không biết. Trong cua chết có chứa thành phần hóa học mang tên histidine, có thể gây độc khiến người ăn bị đau bụng, nôn mửa, thậm chí bị ngộ độc nghiêm trọng. Cua càng chết lâu lượng histidine càng nhiều, càng dễ ngộ độc hơn.

Các bà nội trợ cần lưu ý, khi chế biến cua đồng, nên chế biến đến đâu sử dụng hết đến đó, bởi thịt cua có chứa rất nhiều chất đạm cũng như chất dinh dưỡng khác, sau khi tiếp xúc với môi trường sẽ dễ bị các vi khuẩn có hại làm hỏng, gây ôi thiu… Trong tiết trời hè hay đang chuyển mùa, việc nấu lại cua không những làm mất đi nhiều chất dinh dưỡng mà còn có thể thịt cua bị biến chất, gây độc.

Ngoài ra còn một số lưu ý khác chúng ta cần lưu ý khi ăn canh cua đồng để bảo vệ sức khỏe:


- Không uống trà, ăn quả hồng gần với thời gian ăn canh cua bởi cua rất giàu protein còn trong nước trà và quả hồng lại chứa tanin. Tanin có thể kết hợp với protein trong cua gây kết tủa tạo ra các triệu hứng lợm giọng, nôn ói, đau bụng, tiêu chảy, kết sỏi...  Vậy nên trong và sau khi ăn canh cua khoảng 1 tiếng, bạn không nên uống nước trà hoặc ăn hồng.

- Phụ nữ mang thai những tháng đầu hay thai nhi yếu tuyệt đối không nên ăn cua đồng. Bởi vì do tính độc trong cua không tốt cho sự phát triển của trẻ. Hai là do tính hàn sẽ dễ gây ra đau bụng, đặc biệt công năng phá thai cũng gần giống như một khối u trong cơ thể nên nếu ăn cua đồng sẽ dễ bị sảy thai hoặc sinh non.

- Cua đồng có tính độc, công năng phá, nên cũng khá độc hại với một số bệnh. Chẳng hạn như Nngười có tiền sử cao huyết áp và tim mạch không nên ăn vì cua đồng càng béo ngậy thì hàm lượng chất béo trong cua càng cao. Việc ăn nhiều cua đồng sẽ khiến cholesterol trong máu tăng cao. Dù không ảnh hưởng trực tiếp nhưng quá trình tích tụ cholesterol lâu dài sẽ khiến bệnh chuyển biến nặng.

Người bị bệnh gout cũng không được phép ăn cua đồng vì hàm lượng protein trong cua đồng rất cao, điều này khiến bệnh gout chuyển biến trầm trọng thêm. Thứ hai, tính hàn của cua đồng làm cho các chỗ sưng dễ bị nhiễm lạnh, phát bệnh gây đau nhức, sưng tấy.

Ngoài ra những người mới ốm dậy hệ tiêu hóa còn kém hay những người bị cảm lạnh, tiêu chảy, người đang bị ho hen, cảm cúm, người bị dị ứng… cũng không nên dùng cua đồng.