6,4 tỉ USD vũ khí làm nóng quan hệ Trung - Mỹ

Hôm qua, Trung Quốc cảnh báo mốiquan hệ giữa Bắc Kinh và Washington sẽ “rạn nứt nghiêm trọng” nếu Mỹ bán cho ĐàiLoan số vũ khí trị giá 6,4 tỉ USD.

Theo Reuters, ngày 29-1, Bộ Quốcphòng Mỹ đã thông báo lên Quốc hội về gói vũ khí 6,4 tỉ USD xuất sang Đài Loan.Gói vũ khí này bao gồm 114 tên lửa đánh chặn Patriot trị giá 2,82 tỉ USD, 60trực thăng Black Hawk trị giá 3,1 tỉ USD và các thiết bị liên lạc cho máy baychiến đấu F-16. Đó là chưa kể tên lửa Harpoon và các tàu dò mìn.

“Để Đài Loan tự vệ”

Các nghị sĩ Mỹ sẽ có 30 ngày đểthảo luận về thỏa thuận trên. Nếu quốc hội không phản đối, chính quyền sẽ xuấtsố vũ khí trên sang Đài Loan. Đây là một phần của gói vũ khí mà chính quyền tổngthống George Bush thỏa thuận với Đài Loan hồi năm 2008. Washington tạm thời chưabán thêm máy bay chiến đấu F-16 cho Đài Loan dù có đề nghị “tha thiết” của chínhquyền Đài Bắc. Tuy nhiên, báo New York Times dẫn lời một số quan chức Nhà Trắngcho biết “sẽ tiếp tục nghiên cứu” đề nghị trên.

Ngay lập tức, Bắc Kinh đã phảnứng dữ dội. “Việc Mỹ bán vũ khí cho Đài Loan sẽ có ảnh hưởng tiêu cực đến rấtnhiều lĩnh vực hợp tác và trao đổi giữa Mỹ và Trung Quốc - Tân Hoa xã dẫn tuyênbố của Thứ trưởng Ngoại giao Hà Á Phi - Nó sẽ dẫn đến những tác động xấu mà cảhai phía đều không muốn thấy”. Ông Hà Á Phi mô tả thỏa thuận giữa Mỹ và Đài Loanlà “hành vi can thiệp thô bạo vào công việc nội bộ của Trung Quốc và gây phươnghại nghiêm trọng an ninh quốc gia Trung Quốc”.

CNN cho biết phản ứng lại, BộNgoại giao Mỹ mô tả đợt bán vũ khí này là một cách để đảm bảo an ninh và ổn địnhtại khu vực eo biển Đài Loan. “Đây là sự thể hiện cam kết của chính quyền vềviệc cung cấp cho Đài Loan vũ khí phòng vệ cần thiết theo Luật quan hệ với ĐàiLoan - người phát ngôn Bộ Ngoại giao P. J. Crowley nhấn mạnh - Nó phù hợp vớichính sách Một Trung Quốc của Chính phủ Mỹ”. Ông Crowley cũng khẳng địnhWashington đã minh bạch với Trung Quốc.

Phía Đài Loan khẳng định số vũkhí của Mỹ “sẽ đem lại cho Đài Loan sự tự tin để thúc đẩy các kết quả tích cựctrong mối quan hệ với Trung Quốc và tăng cường hòa bình ở khu vực eo biển ĐàiLoan”.

Bắc Kinh trả đũa

Nguồn tin Tân Hoa xã cho hay Trung Quốc đã cắtđứt quan hệ quân sự với Mỹ để trả đũa và đe dọasẽ cấm vận các công ty Mỹ sản xuất vũ khí bánsang Đài Loan. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ RobertGates và chủ tịch Hội đồng liên quân MichaelMullen dự kiến thăm Trung Quốc trong năm nay,tuy nhiên nay các chuyến đi này là một dấu hỏilớn. Trung Quốc cũng hoãn các cuộc thảo luận cấpthứ trưởng về an ninh chiến lược, kiểm soát vũkhí...

Bộ Ngoại giao Trung Quốc khẳngđịnh hợp tác Mỹ - Trung trong “các vấn đề quốc tế quan trọng” sẽ bị ảnh hưởng.Giới quan sát nhận định có khả năng Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào sẽ tẩy chayhội nghị thượng đỉnh an ninh hạt nhân do Tổng thống Mỹ Barack Obama tổ chức vàotháng 4 tới. Reuters dẫn lời giáo sư Susan Shirk (ĐH California) dự báo Bắc Kinhcó thể sẽ từ chối ủng hộ các biện pháp trừng phạt Iran do Mỹ đề xuất.

Hiện tại,Nhà Trắng xem Trung Quốc, chứ không phải Nga, là cản trở lớn nhất đối với việcHội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc thông qua các biện pháp trừng phạt nặng nề hơnđối với Tehran. Bắc Kinh cũng có thể hoãn hoặc hủy các cuộc đàm phán vớiWashington về thương mại và nhân quyền. Trước đó, hai bên đã lên kế hoạch tổchức “đối thoại chiến lược” về các vấn đề chính trị và kinh tế trong năm nay.

Hiện tại Trung Quốc đang là chủnợ lớn nhất của Mỹ khi nắm giữ 798,9 tỉ USD trái phiếu do Bộ Tài chính Mỹ pháthành. Tuy nhiên, giới quan sát nhận định không có khả năng Bắc Kinh đụng đến conbài này. Bởi nếu Bắc Kinh chỉ cần tỏ dấu hiệu sử dụng lượng trái phiếu này đểgây sức ép thì lập tức các thị trường tài chính toàn cầu sẽ chao đảo, khiến đồngUSD sụt giá, kéo theo là việc các tài sản tính theo đồng USD của Trung Quốc cũngmất giá.

Theo Hiếu Trung

TIN LIÊN QUAN