Cuối tháng 6/2013, ca sỹ Lê Kiều Như công bố với báo giới về việc sắp sửa gửi đơn tố tụng đến hãng Apple yêu cầu nhận trách nhiệm và giải trình việc tự ý sử dụng bản quyền tác phẩm của cô. Theo đó, nữ ca sỹ bày tỏ sự bức xúc khi hãng máy tính khổng lồ với công ty con quản lý trình iTunes đã rao bán cuốn sách Sợi xích của cô mà chưa hề có sự đồng ý.

Đòi bồi thường hơn 2 tỷ đồng

Lê Kiều Như cho biết Sợi xích được Apple bày bán trên kho ứng dụng trực tuyến của iTunes đã gần 3 năm. Cách đây gần một tháng cô mới phát hiện ra sự việc này. Điều đáng nói là từ năm 2010 cuốn sách của cô đã từng bị rao bán với giá 4 USD trên iTunes nhưng sau đó đã bị xóa bỏ, Lê Kiều Như không muốn lên tiếng vì dù sao sự việc cũng đã trôi qua. Nhưng ở thời điểm hiện tại, một lần tải Sợi xích có giá là 29,99 USB (hơn 600.000 VNĐ) và vẫn được ngang nhiên bày bán trên iTunes.

"Họ không xin phép hay trả thù lao cho tôi mà tự ý bán giá với giá 29,99 USD. Như vậy là họ xâm phạm quyền tác giả của tôi, họ đã tự cho mình có quyền tác giả để đem đi bán. Họ làm như thế, gây phương hại đến uy tín và danh dự của tôi" - Lê Kiều Như bày tỏ sự bức xúc.

Trước sự việc bị "ăn cắp" sở hữu trí tuệ, Lê Kiều Như đã thu thập chứng cứ và nhờ Luật sư làm văn bản bằng tiếng Anh gửi qua Apple để làm rõ sự việc. Đồng thời cô cũng báo cáo Sở Thông tin và Truyền thông để được họ tư vấn xem xét luật bản quyền sở hữu trí tuệ.

Cuốn sách Sợi xích được rao bán rộng rãi trên iTunes.

Hôm nay (10/7), toàn bộ văn bản gửi đến Apple của Lê Kiều Như đã được nhà báo Hương Trà (blogger Cô gái Đồ Long) công bố trên trang cá nhân của mình. Một thông tin đáng chú ý là trong đơn gửi tới Apple, phía Lê Kiều Như nêu rõ số tiền đòi bồi thường thiệt hại do vi phạm của Apple là 100.000 USD (hơn 2 tỷ VNĐ) và đồng thời gỡ bỏ cuốn Sợi xích ra khỏi App Store.

Lê Kiều Như cũng gợi ý một hướng giải quyết khác nếu như Apple muốn tiếp tục bán sách của cô, đó là thanh toán phí bản quyền tác giả cho mọi đơn vị điện tử của cuốn sách được bán ra trên App Store với phí quyền tác giả là 30% của giá bán.

Như vậy, nếu Apple chấp thuận đơn khiếu nại của Lê Kiều Như và đồng ý bồi thường thì cô sẽ trở thành tỷ phú đầu tiên của Việt Nam với tư cách là tác giả. Mặc dù sách của Lê Kiều Như đã bị thu hồi và cấm phát hành từ cách đây 3 năm và với số lượng bản in 2000 cuốn thì con số 2 tỷ từ doanh thu bán sách trên thị trường là điều "trong mơ" cũng không bao giờ xảy ra.

Sẽ kiện lên tòa án Mỹ?

Luật sư Nguyễn Thành Công - Giám đốc Công ty TNHH Đông Phương Luật, đơn vị đại diện cho Lê Kiều Như trong vụ việc này cho biết: "Chúng tôi có đủ cơ sở khẳng định Apple vi phạm tác quyền ở Điều 6 Luật Sở hữu trí tuệ về quyền tác giả, Điều 28 về hành vi xâm phạm quyền tác giả, Điều 21 về quyền tác giả trong Luật Xuất bản của Việt Nam. Dĩ nhiên khi kiện tại Mỹ thì sẽ phải theo luật Mỹ. Nhưng pháp luật của Việt Nam có nằm trong hệ thống liên kết pháp luật của thế giới theo Công ước Bern về bảo vệ tác quyền tác giả do Việt Nam đã tham gia Công ước Bern nên vẫn có giá trị khi ra quốc tế".

Phía Lê Kiều Như sẽ quyết tâm theo đuổi vụ kiện này đến cùng, thậm chí nếu Apple không có động thái trả lời văn bản khiếu nại thì cô sẽ đâm đơn kiện ra tòa án Mỹ vì hãng Apple không có trụ sở tại Việt Nam. "Cho dù số tiền bán Sợi xích trái phép của Apple chỉ là một đồng, chúng tôi vẫn kiện như thường, vì việc kiện ở đây không phải ở giá trị tiền bạc mà là sự bảo vệ quyền tác giả chính đáng cần phải có" - Luật sư Nguyễn Thành Công nói thêm.

Trước Lê Kiều Như, Apple từng không ít lần dính đến các vụ kiện bản quyền sách online khi rao bán các tác phẩm không thông qua người viết. Theo China Daily, năm 2012, một nhóm nhà văn ở Trung Quốc như: Hàn Hàn, Lý Thừa Bằng, Hà Mã... đã gửi đơn kiện Apple vì tội vi phạm bản quyền sách, và yêu cầu đền bồi thiệt hại lên đến 12 triệu nhân dân tệ (khoảng 1,9 triệu USD). Tuy vậy, Apple không có phản hồi về vụ việc.

Đến tháng 4 năm nay, Apple tiếp tục bị kiện vì đã không kiểm tra bản ebook tải lên App Store có bản quyền và xin phép tác giả hay chưa. Lần này, theo một tuyên bố từ Tòa án Trung cấp số 2 Bắc Kinh, Apple bị buộc phải trả tổng cộng 730.000 nhân dân tệ (khoảng 118.000 USD tương đương 2,4 tỷ đồng) cho 3 nhà văn có các tác phẩm được bán trên App Store.