Ở Nhật, trẻ em được dạy cách cảm ơn sau
khi nhận được bất kỳ sự giúp đỡ nào dù lớn hay nhỏ và cũng tại nơi đây,
trẻ em Nhật cũng được dạy cách làm thế nào để có thể đứng dậy sau mọi
thất bại.
Không chỉ khiến cả thế giới ngưỡng mộ bởi cách mà họ - những người
dân và đất nước Nhật Bản đứng dậy sau những thiên tai phải gánh chịu mà
nước Nhật còn khiến cả thế giới nghiêng mình thán phục trước một nền
giáo dục tuyệt vời với phương pháp giáo dục mang đậm tính nhân văn nhưng
không kém phần thông minh.
Họ đã làm thế nào để tạo ra những đứa trẻ như vậy? Phương pháp của họ là gì?
Bài học đầu tiên: “Cảm ơn – Xin lỗi”
Trong mấy ngày gần đây, có một video về hành động cúi đầu chào các
bác tài thay cho lời cảm ơn vì đã nhường đường cho các em, mặc dù việc
dừng xe khi đèn đỏ là chuyện đương nhiên phải làm của các tài xế khi qua
đường của trẻ em Nhật Bản
đã khiến mọi người đều phải xuýt xoa và thốt lên đầy ngưỡng mộ. Nhưng ở
nước Nhật, đó lại không phải là hành động khó gặp mà đó là hành động mà
bạn có thể bắt gặp thường xuyên, ở bất kỳ nơi đâu, tại trường học, khi
đi chơi…
Tại Nhật Bản, ngay từ khi trẻ bắt đầu bước chân vào mẫu giáo đã
được dạy bài học về quy tắc ứng xử căn bản. Nếu bạn đã từng xem qua các
bộ phim, các chương trình của Nhật hoặc tiếp xúc trực tiếp với người
Nhật thì điều đầu tiên bạn có thể nhận thấy rằng họ đặc biệt chú trọng
các câu chào hỏi, xin lỗi, và cám ơn. Chính vì thế mà điều này đã được
đưa vào giảng dạy cho trẻ em ngay từ khi còn nhỏ.
Các bé luôn được dạy cách nói "cảm ơn" khi người khác giúp mình một việc gì đó và "xin lỗi" khi mình làm sai (Ảnh minh họa).
Khi trẻ đến trường, việc đầu tiên trẻ phải làm đó là xếp hàng vào
lớp và sau đó là trịnh trọng chào giáo viên trước khi bắt đầu việc học.
Trong quá trình học và chơi, trẻ cũng được hướng dẫn và nhắc nhở sử dụng
các câu cám ơn và xin lỗi trong các tình huống phù hợp. Còn khi đến giờ
ăn, trẻ sẽ cùng nói “Itadakimasu” (Tôi biết ơn vì được nhận đồ ăn)
trước khi bắt đầu bữa ăn và nói ”Gochisosamadeshita” (Cám ơn vì bữa ăn)
khi đã ăn xong. Với người Nhật, hành động này sẽ dạy cho trẻ biết được
cách trân trọng đồ ăn của mình, cách cảm ơn những người đã tạo ra bữa ăn
cho chúng và cảm ơn vì mình đã được ngồi đây, ăn bữa ăn ngon miệng này.
Trẻ em Nhật nói“Itadakimasu” trước khi bắt đầu bữa ăn. (Ảnh minh họa)
Bài học tự lập ngay từ khi còn nhỏ
Một trong những điều mà hầu như mọi người đều ngạc nhiên khi tới
nước Nhật là tại đây, ở trên những chuyến tàu điện ngầm, trên xe bus hay
trên đường, đâu đâu cũng có thể bắt gặp những đứa trẻ đi 1 mình. Đừng
nghĩ rằng những đứa trẻ này không được bố mẹ quan tâm hoặc bỏ nhà ra đi,
chỉ đơn giản là chúng đang học cách tự lập mà thôi.
Bạn sẽ không hề xa lạ khi bắt gặp những đứa trẻ đi đầu điện ngầm 1 mình (Ảnh minh họa).
Hay tự đi đến trường mà không có người lớn đi kèm (Ảnh minh họa).
Ở Nhật, bắt đầu từ khoảng 3 tuổi, trẻ em đã được hướng dẫn tự làm
các công việc cá nhân mà không cần đến người lớn. Như tự ăn, tự đem khay
sau khi ăn đến nơi dọn dẹp, tự mặc quần áo, tự trải ga trải giường, tự
gấp gối và nệm sau giấc ngủ trưa. Còn bắt đầu từ 5 tuổi trở đi, trẻ sẽ
được bố mẹ cho đến trường một mình bằng tàu, bằng xe bus sớm nhất hoặc
phù hợp với giờ học nhất. Điều bố mẹ cần làm ở đây chỉ là dạy cho các em
cách nhìn bảng giờ tàu, cách hỏi đường, hỏi chuyến tàu để đến được
trường học đúng giờ. Còn nếu không tìm được đúng chuyến tàu, các em sẽ
nhờ đến sự giúp đỡ của những người xung quanh hoặc các nhân viên nhà ga,
bến xe bus.
Lý giải cho điều này, các bậc phụ huynh Nhật Bản đã nói rằng ở Nhật
có một câu ngạn ngữ rằng “Kawaii ko ni wa tabi o saseyo” - “Hãy để con
yêu tự đi một chặng đường dài”, đó là bởi vì dù có cố gắng đến đâu thì
cha mẹ sẽ không thể đi cùng con suốt cuộc đời, chính vì thế các bé cần
phải học cách tự tìm cách giải quyết các vấn đề mà mình gặp phải, tự
biết cách chăm sóc mình, đó là điều rất hữu ích cho cuộc sống tự lập sau
này của các bé.
Bài học nhân cách không bao giờ quên
Môn học bắt buộc và được chú trọng nhất ở Nhật Bản không phải là
Toán, Văn hay Tiếng Anh mà đó chính là môn Đạo đức. Nhưng có một điều kỳ
lạ là môn học này thì không có một giáo trình chung nào cả và thầy cô
hoàn toàn có thể thiên biến vạn hóa nó để làm sao cho bài giảng phù hợp
nhất với các em học sinh. Chính vì vậy mà vào các giờ học Đạo đức, các
em có thể được tham gia thảo luận, tham gia các tình huống hoặc học đạo
đức ngay bên ngoài xã hội. Chính điều này đã giúp cho các học sinh Nhật
học cách ứng xử trong nhiều tình huống khác nhau và mỗi tình huống đều
vận dụng đạo đức để xác định mình nên hành xử thế nào cho đúng.
Theo phương châm của nền giáo dục Nhật Bản thì “Giáo dục là cần
phải nhắm tới thực hiện xã hội ở đó từng công dân có thể mài giũa nhân
cách bản thân và mỗi người học sẽ trở thành một cá nhân hoàn thiện đạo
đức”.
Giúp đỡ người khác ngay từ khi còn nhỏ là bài học mà các bé sẽ không bao giờ quên (Ảnh minh họa).
Tại các trường học của Nhật,
không phân biệt trường công lập hay dân lập, trường nghèo hay trường
giàu, trường ở thành phố hay ở thôn quê thì mỗi em học sinh đều phải
tham gia lau dọn trường lớp, lần lượt thay phiên trực nhật, quét dọn lớp
học, và các khu vực công cộng như sân bóng rổ, cầu thang, hành lang lớp
học... Các hoạt động này sẽ giúp học sinh hiểu về trách nhiệm với bản
thân, chăm sóc người thân, và việc chia sẻ trách nhiệm với cộng đồng.
Tất cả các bạn nhỏ trong lớp đều tham gia vào việc lau dọn lớp học, phục vụ ở nhà ăn rất vui vẻ...
... hay tham gia phục vụ bữa ăn trưa cho các bạn cùng trường.
Không những vậy, các bé còn được tham gia rất nhiều các hoạt động
chăm sóc động vật, chăm sóc người già… để học được cách trân trọng cuộc
sống mà mình đang có và biết sẻ chia hơn với những người khác.
Theo Trí Thức Trẻ