Lo thiếu gạo xuất khẩu

Nửa cuối tháng 7 và đầu tháng 8-2010, do các DN tập trungmua lúa gạo tạm trữ nên giá lúa chất lượng thấp đã được đẩy từ 2.800đồng - 3.200 đồng/kg lên 4.100 đồng - 4.400 đồng/kg; lúa chất lượng caotừ 3.500 đồng - 3.800 đồng/kg lên 4.300 đồng - 4.650 đồng/kg. Cộng vớilượng gạo xuất sang Trung Quốc nhiều nên giá lúa tăng dần, người trồnglúa khấp khởi mừng.

Tuy nhiên, mức giá cao không kéo dài được lâu. Từ giữa tháng8, do giá lúa cao nên thương lái trong nước và các đối tác phía TrungQuốc “chùn tay” nên rớt dần, còn 4.200 đồng/kg lúa IR50404 và 4.500 đồng/kglúa hạt dài.

Lẽ ra lúa được giá thì phải mừng cho nông dân, đằng này,nhiều DN xuất khẩu thuộc VFA lo ngại rằng giá lúa (thu mua) tăng thêm sẽkhiến DN khó kiếm được hợp đồng xuất khẩu vì không thể cạnh tranh nổivới các “đối thủ” ở những nước xuất khẩu gạo khác. “Với giá lúa gạo hiệnnay, DN xuất khẩu sẽ bị lỗ” - một đại diện VFA lo lắng.

Theo ông Trương Thanh Phong, Chủ tịch VFA, dù tình hình biếnđộng nhưng các DN xuất khẩu gạo thành viên vẫn phải tiếp tục thu mua gạotạm trữ đủ số lượng 1 triệu tấn. DN nào kham không nổi thì phải báo cáongay để hiệp hội điều tiết, DN để lúa tồn đọng sẽ bị xử lý bằng biệnpháp kinh tế.

Xuất khẩu gạo ở Đồng bằng sông Cửu Long (Ảnh: Ngọc Trinh)

Đã tiệm cận khả năng xuất khẩu

Ông Trương Thanh Phong cho biết hợp đồng ký kết đến thờiđiểm này đã lên đến 6,2 triệu tấn, khả năng xuất khẩu gạo trong năm naycũng chỉ đáp ứng khoảng 6,3 triệu - 6,4 triệu tấn. Trong tháng 5 và 6vừa qua, các DN ký được nhiều hợp đồng thương mại nên đẩy nhanh tiến độxuất khẩu.

Hiện nhiều địa phương đã cơ bản thu hoạch gần xong lúa hè thu,chỉ còn một phần ở Long An, Kiên Giang, Sóc Trăng và Bạc Liêu. Thịtrường xuất khẩu có nhiều chuyển biến tích cực. Số lượng hợp đồng thươngmại ký bán sang thị trường Bangladesh trong tháng 7 đạt 178.000 tấn,tháng 8 này sẽ ký tiếp 220.000 tấn gạo 15% tấm. Thị trường Philippinescòn 51.300 tấn sẽ tiếp tục giao trong những tháng cuối năm.

Bó tay với xuất tiểu ngạch

Cũng theo ông Trương Thanh Phong, nửa cuối tháng 7 và đầutháng 8 này, phía Trung Quốc tiêu thụ gạo có chất lượng thấp của VN rấtmạnh, riêng lượng gạo xuất qua các cảng cũng đã lên đến 600.000 tấn, còngạo xuất bằng đường bộ được đưa đi nườm nượp, không thể nào tính nổi.

Sởdĩ phía Trung Quốc tăng tốc nhập gạo của VN là do giá lúa gạo vụ hè thuhồi đầu vụ quá thấp dẫn đến mức chênh lệch giá giữa hai nước khá cao (ởVN gạo rẻ hơn Trung Quốc) nên thương lái gom hàng ào ạt xuất sang TrungQuốc theo đường tiểu ngạch.

Đại diện VFA cho biết chủ trương của hiệp hội là khôngkhuyến khích xuất tiểu ngạch. Tuy nhiên, theo cơ chế thị trường, VFAkhông thể nào can thiệp được. VFA đã có văn bản đề nghị Bộ Công Thươngcó biện pháp chấn chỉnh xuất gạo tiểu ngạch sang Trung Quốc. Từ cuối nămngoái cũng như đầu năm nay, VFA đã nhiều lần cảnh báo phía Trung Quốc sẽmua gạo VN mạnh do nước này bị thiên tai ở nhiều nơi...

Theo Nguyễn Hải
Người lao động