Thực phẩm: Ở ruộng giá bèo, ra chợ ngất ngưởng

Trong khi nhiều nông dân ở Lâm Đồng, Đồng Nai... đang khốn đốn vì giá rau rẻ nhưbèo, giá thịt, trứng thấp thê thảm thì nhiều người tiêu dùng vẫn phải trả giácao vô lý để lo cho bữa cơm hằng ngày.

Nguyên nhân vì trên đường “từ trang trại đến bàn ăn”, nhiều loại thực phẩm bị“thổi giá” quá mức qua các khâu trung gian. Nhiều bà nội trợ có lẽ sẽ khó tinđược rằng mình đang mua một mớ rau với giá đắt gấp nhiều lần giá mà người trồngrau thu được.

Chênh lệch 8 lần

Tại xã Lạc Lâm, huyện Đơn Dương, tỉnh Lâm Đồng, một trong những nơi trồng rauchủ yếu cung cấp cho thị trường TP.HCM, nhiều loại rau củ từ nhiều ngày qua đangrớt giá thảm hại. Chị Trần Thị Lợi, xã Lạc Lâm, cho biết có gần bốn sào(4.000m2) cải thảo, nhưng nhiều ngày qua các vựa rau tại đây chỉ mua với giákhoảng 1.000 đồng/kg.

Tuy nhiên, theo khảo sát của Tuổi Trẻ, với mức giá trên các thương lái đã thugom cải thảo bán lại cho tiểu thương chợ đầu mối tại TP.HCM với giá 2.000-2.500đồng/kg. Giá cải thảo lại tăng một mức khi các tiểu thương chợ đầu mối bán chonhững người bán lẻ tại các chợ và cửa hàng, người bán dạo ở TP.HCM với giá 3.000đồng/kg.

Từ đây, cải thảo đi khắp các địa bàn tại TP.HCM và được bán với đủ mứcgiá khác nhau. Mức giá cao nhất mà chúng tôi ghi nhận được tại chợ Hoàng HoaThám (Tân Bình) là 8.000 đồng/kg, tức cao gấp 2,6 lần so với chợ đầu mối và gấp8 lần so với giá bán của người trồng rau tại Đà Lạt.

Ngoài cải thảo, nhiều nhà vườn Đà Lạt đang phải cắn răng để bán rau theo kiểu“được đồng nào hay đồng nấy” hoặc bỏ mặc vườn rau vì có bán cũng lỗ công thuhái, trong khi đó người tiêu dùng vẫn phải ăn rau với giá cao. Ngày 7-3, cácthương lái mua xà lách quắn với giá 3,5 triệu đồng/sào, cải dưa 500 đồng/kg, tấtcả đều thấp hơn hồi sau tết 50-70%. Có lúc giá cà chua chỉ còn khoảng 500đồng/kg khiến nhiều người bỏ mặc ngoài vườn, còn cải xanh thì cho bò sữa ăn.

Rau củ Đà Lạt bán trong siêu thị Big C, TP.HCM (Ảnh: Minh Đức)

Không chỉ các loại rau củ, giá nhiều loại sản phẩm chăn nuôi cũng có mức chênhlệch quá lớn giữa giá tại trại và giá bán tại chợ. Gần hai tháng nay, hàng loạttrại nuôi gà đẻ trứng tại Đồng Nai rơi vào cảnh lỗ nặng do giá trứng luôn ở mứcthấp hơn giá thành.

Theo tính toán của chị Hy - chủ một trang trại hơn 100.000con gà nuôi lấy trứng tại xã Quang Trung, Thống Nhất, Đồng Nai, với giá thức ănchăn nuôi hiện nay, giá thành tại các trại lên tới 1.280-1.300 đồng/trứng, thậmchí những trại quy mô nhỏ có giá thành lên tới 1.350 đồng/quả.

Trong khi giá trứng gà bán tại các trại chỉ ở mức 1.200-1.250 đồng/quả, riêngtrứng loại hai có giá 1.150 đồng/quả và loại ba 1.050 đồng/quả. Tuy nhiên theocác chủ trại, các thương lái thường ép giá trứng loại ba với lý do khó bán nênthực tế giá trứng loại này chỉ ở mức 9.800-10.000 đồng/chục.

Trong khi giá trứng tại trại quá thấp thì giá trứng bán lẻ đến tay người tiêudùng lại cao hơn 50-100%. Theo khảo sát của chúng tôi ngày 7-3, giá trứng tạicác siêu thị trên địa bàn TP.HCM hiện phổ biến 19.500-20.000 đồng/chục, cao hơnxấp xỉ 60% so với giá bán của người chăn nuôi. Tại các chợ bán lẻ, mức chênhlệch này càng cao hơn, từ 22.000-25.000 đồng/chục, cao hơn 80-100% so với giágốc.

TIN LIÊN QUAN

Ép nông dân

Ông Lê Thanh Phương, giám đốc chăn nuôi của Công ty TNHH Emivest, cho rằng ngườitiêu dùng đang phải trả mức giá cao vô lý, trong khi người chăn nuôi lỗ nặng vìbán dưới giá thành. Nghịch lý trên bắt nguồn từ việc các thương lái toàn quyềnđịnh đoạt giá mua sản phẩm của người nuôi, trong khi người bán lẻ tự ý quyếtđịnh giá bán cho người tiêu dùng. Theo giới kinh doanh, mức chênh lệch giá trứnggiữa giá gốc (trại) và bán lẻ khoảng 400 đồng/quả là hợp lý, nhưng các nhà kinhdoanh vẫn giữ giá bán bằng với mức giá tại thời điểm giá trứng đầu vào ở mức1.600-1.700 đồng/quả.

Theo tính toán của anh Nguyễn Thọ - một người chuyên kinh doanh trong ngành raucủ, trong kinh doanh rau những chi phí cộng thêm như tiền công, bao bì, hao hụtvà vận tải hết khoảng 900 đồng/kg, mức lời của thương lái 50-100 đồng/kg rau.Như vậy giá tại chợ đầu mối tăng khoảng 1.000 đồng/kg so với giá tại Đà Lạt làhợp lý. Tuy nhiên, trên thực tế giá rau củ bắt đầu tăng mạnh kể từ chợ đầu mốiđến chợ bán lẻ.

Ông Nguyễn Đức Dương, tiểu thương chợ Hoàng Hoa Thám, cho biết toàn bộ rau củbán tại sạp được lấy từ chợ đầu mối Bình Điền, mặc dù có nghe nguồn rau củ tạiĐà Lạt rất dồi dào, giá cả đang rớt nhưng các tiểu thương bán sỉ vẫn giữ giáhoặc đẩy giá lên với lý do xăng dầu tăng giá.

Chợ lẻ căn cứ vào giá của chợ đầumối, sau đó bán ra sao cho giữ được mức lời 2.000-3.000 đồng/kg rau các loại. Xàlách lấy vào 12.000 đồng, bán 15.000 đồng/kg. Dưa lấy vào 12.000 đồng, bán14.000 đồng/kg” - ông Dương cho biết.

Cung cấp mặt hàng rau quả Đà Lạt về TP.HCM từ nhiều năm qua, anh Hoàng Hữu Tân -Công ty Đà Lạt rau và hoa - cho biết những ngày gần đây giá bán nhiều mặt hàngrau từ các nhà vườn tại Đà Lạt cho thương lái bị rớt mạnh nhưng giá tại chợ bánsỉ, bán lẻ tại TP.HCM vẫn giữ, thậm chí còn điều chỉnh tăng là do tập quán kinhdoanh mặt hàng này đang có lợi thế cho thương lái, tiểu thương. Theo anh Tân, từnhiều năm nay tiểu thương chợ đầu mối tại TP.HCM vẫn giữ nguyên hình thức phảinhận được hàng từ Đà Lạt chuyển xuống, sau đó mới báo giá lại.

Nông dân và thương lái gom hàng tại Đà Lạt hoàn toàn rơi vào thế bị động về giácả. Dù bị các tiểu thương chợ đầu mối ép giá thấp cũng đành phải chấp nhận vì đólà nguồn tiêu thụ và hàng đã chuyển xuống. Do đó, trong đợt rau giảm giá vừaqua, không chỉ các nhà vườn điêu đứng mà các đại lý rau ở địa phương nhiều khicũng chung số phận.

Một đại lý rau ở xã Lạc Lâm cho biết chỉ làm công việc muarau của nông dân rồi chuyển về cho các vựa ở TP.HCM đúng số lượng và chủng loạirau. Vài hôm sau các vựa rau ở thành phố mới gửi “bông” (báo giá bán) về, khi đómới biết rau của mình bán được giá bao nhiêu.

Người dân khốn khổ

“Trứng làm ra bán hằng ngày đều chịu lỗ, nhưng đàn gà không thể không chăm sóc.Nếu tình hình này kéo dài một thời gian, nhiều người chăn nuôi gà lấy trứng chắcchắn sẽ phá sản và vỡ nợ...” - chị Hy lo lắng.

Theo nhiều người chăn nuôi, mặc dù trứng đều được tiêu thụ hết nhưng các thươnglái viện đủ lý do để ép giá người chăn nuôi. Anh Khoa - chủ một trại gà tạiTrảng Bom, Đồng Nai - bức xúc cho biết các thương lái thường sử dụng chiêu bàinguồn cung nhiều, trứng lạnh còn tồn đọng từ trước tết và đây là mặt hàng...bình ổn giá!

Điều lo lắng của các trại chăn nuôi gà đẻ là giá thức ăn chăn nuôi cứ liên tụctăng và chưa có dấu hiệu dừng lại, chưa kể các chi phí khác như điện, nước, nhâncông... cũng đều tăng. “Cái gì cũng tăng, chỉ có giá trứng là không, người chănnuôi như tụi tui làm sao sống nổi!” - anh Khoa bức xúc.

Theo ông Lê Thanh Phương, khâu phân phối vẫn giữ mức giá bán cao đến tay ngườitiêu dùng đang gây ảnh hưởng tai hại đến người chăn nuôi. Do giá ở mức cao, sứcmua của người tiêu dùng không tăng mà còn giảm do tác động của lạm phát khiếngiá bán sản phẩm của nông dân không thể nhích lên.

Theo Tuổi trẻ