Việt Nam: Giải pháp cho thị trường của tương lai

Phát triển nhanh, thị trường tiêu dùng Việt Nam trở nên hấpdẫn. McKinsey phát hiện: Hiện nay, các nhà bán lẻ không đủ sức cung ứngcho thị trường trẻ nhất châu Á này. Vì sao lại thế?

Một Việt Nam mới đang khởi sắc
 
Vào những năm 1980, Việt Nam bắt đầu nền kinh tế mở trong thời kì đổi mới. Năm1994, tổng thống Mỹ Clinton dỡ bỏ lệnh cấm vận đối với Việt Nam, ngay sau đódoanh nghiệp các nước bắt đầu thâm nhập thị trường Việt Nam.

Một mốc thời điểm đáng nhớ là năm 2007, Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại thếgiới (WTO), đúng lúc đang xảy ra cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới. Tuy nhiên,nước này đã thoát khỏi cuộc khủng hoảng với mức tăng trưởng 5% vào năm 2009. Đếnnăm 2010, có lẽ con số tăng trưởng sẽ còn tăng hơn mức đó. 

Đối với các nhà bán lẻ và các công ty sản xuất, kinh doanh hàng tiêu dùng, ViệtNam là một thị trường hấp dẫn, bởi kinh tế phát triển mạnh mẽ, ổn định và số laođộng mới tham gia thị trường tăng thêm 1 triệu người mỗi năm.

Một yếu tố quantrọng nữa là tầng lớp trung lưu phát triển nhanh, từ 7 triệu hộ dân năm 2003 vàdự báo sẽ tăng lên gần 25 triệu hộ vào năm 2013. Tỉ lệ người biết chữ là 92,5%,số sinh viên học tại trường đại học, cao đẳng tăng lên gần gấp đôi từ năm2003-2008. Việt Nam có nhiều thành phố nhỏ, nhưng mở rộng nhanh như thành phốCần Thơ, Đà Nẵng, Hải Phòng, Hồ Chí Minh và Nha Trang.

Chính phủ Việt Nam ước tính con số bán lẻ đạt tới 39,1 tỉ USD vào năm 2009, caogần gấp đôi so với 5 năm trước đây. Doanh số bán lẻ trên đầu người đạt 450 USDvà đây vẫn là một trong nước có mức chi tiêu cho tiêu dùng thấp nhất châu Á. 

Tuy nhiên, để mở cửa hàng kinh doanh ở nước này không dễ dàng gì bởi thị trườngViệt Nam bị phân chia nhỏ và khó tiếp cận. Mặc dù nhiều nhà bán lẻ sở hữu 100%vốn nước ngoài có thể đăng kí giấy phép hoạt động dễ dàng, nhưng thông thườngchỉ mở được một cửa hàng. Vì để mở rộng hơn nữa quy mô dự án kinh doanh ở ViệtNam, chính phủ sẽ phải tìm hiểu rõ mức tác động tới nền kinh tế của dự án đó.Những quy định trên là hợp pháp và thông thường đúng với quy định của tổ chứcWTO. 

6 thành phố chiếm 40% doanh số toàn quốc

Hiểu khách hàng của mình

Cũng như những công dân nước khác, người tiêu dùng Việt Nam muốn sử dụng nhữngsản phẩm tốt, đáng tin cậy giúp nâng cao mức sống. Tuy nhiên, điều làm Việt Namkhác biệt lại là “bước nhảy cóc” - Theo lời của ông Marijn van Tiggelen, chủtịch của công ty Unilever Việt Nam. Điều đó thể hiện nhu cầu tăng nhanh củangười tiêu dùng.

Hiện nay số người mua các sản phẩm tinh xảo, cao cấp ngày càng nhiều. Theo Tổngcục thống kê Việt Nam, phụ nữ thành phố ở độ tuổi từ 20-45 tiêu tốn 18% trongtổng thu nhập hàng tháng vào quần áo. 

Bộ Công nghiệp và Thương mại dự đoán, nhu cầu tiêu thụ sản phẩm của “phái đẹp”sẽ còn tăng lên 15% trong tương lai gần. Jean-Yves Romagnani, trưởng văn phòngđại diện nhà phân phối hàng cao cấp hàng đầu ở Việt Nam với các thương hiệu nhưHermès và Kenzo cho biết thị trường ở đây dù nhỏ, nhưng tăng lên đáng kể.

Marketing kĩ thuật số sẽ phát triển mạnh

Năm 2009, Tổng cục thống kê Việt Nam ước tính có khoảng 5 triệu hộ giađình thuê bao Internet và18 triệu người sử dụng Internet. Trong giai đoạn đầu phát triển kĩ thuật số, đâylà những con số ấn tượng. Và Cục thống kê cũng cho biết con số này còn cao hơnnữa trong những năm tới. Theo thống kê vào năm 2009, hơn nửa số dân trong 2thành phố Hà Nội và TP.HCM “lên mạng” trung bình 2 giờ mỗi ngày. 

Tuy nhiên, thực tế ở Việt Nam kinh phí dành cho marketing kĩ thuật số còn rấtthấp, chỉ 15 triệu USD, theo thống kê của công ty nghiên cứu thị trường Cimigo.Bà Hoàng Mai Hương, giám đốc một đại lý cho chi nhánh của tập đoàn Saatchi &Saatchi cho biết “TV vẫn còn là phương tiện thống lĩnh ở đây, bởi vì phụ nữ làngười ra quyết định trong gia đình và dùng hầu hết thời gian xem TV”.

Trong một khảo sát gần đây tại những thị trường đang nổi như Trung Quốc, Ấn Độvà Malaysia, McKinsey cho biết tốc độ phát triển kĩ thuật số có thể biến đổi rấtnhanh, đặc biệt là trong giớitrẻ. Vì thế các doanh nghiệp nói chung, và những doanh nghiệp kinh doanh,sản xuất hàng tiêu dùng nói riêng không nên thờ ơ với Marketing kĩ thuật số.

Cho dù chọn lựa kênh truyền thông nào đi chăng nữa, các doanh nghiệp cũng nênbiết rằng gần như tất cả người Việt đều biết đọc, biết viết. Đi vào quầy tạpphẩm, đa phần người mua hàng đọc thông tin trên nhãn mác sản phẩm trước khiquyết định mua chúng. Để xây dựng thương hiệu cho mình, các doanh nghiệp nên đưathông tin chính xác và thu hút người tiêu dùng, thông tin càng cụ thể càng tốt. 

Hãy biến vấn đề thành cơ hội kinh doanh

Metro Cash & Carry là công ty toàn cầu kinh doanh thực phẩm và các sản phẩm tiêudùng khác, chuyên phân phối cho các cửa hàng và đại lý. Tại Việt Nam, hãng nàycó tới 9 cửa hàng, mỗi cửa hàng tiêu thụ hàng chục mặt hàng trong tổng số hàngngàn mặt hàng của Metro Cash & Carry và thuê 250 nhân công làm việc cho mình. 

Hãy học từ kinh nghiệm của hãng này, khi Metro đã gây dựng kinh doanh thành công,hỗ trợ các nhà phân phối ở Việt Nam và đóng vai trò chức năng quan trọng trongxã hội. Bắt đầu từ vấn đề an toàn thực phẩm đang nổi cộm ở Việt Nam: Mỗi năm ởnước này có gần 3 triệu trường hợp bịngộđộc thực phẩm. 

Vì vậy, mọi người đều có lý do chính đáng khi lo lắng về thực phẩm kém vệ sinh,an toàn trên đường phố hay trên gánh của những người bán rong và cả trong nhữngkhu chợ ẩm thấp. Ngay từ đầu năm 2010, cơ quan về an toàn thực phẩm của nhà nướcđã báo cáo, 2000 đoàn kiểm tra đã rà soát 47000 doanh nghiệp và phát hiện 13000trường hợp vi phạm các quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm trong dịp Tết vừaqua. 

Theo đó, Metro Cash & Carry lấy tiêu chí an toàn vệ sinh thực phẩm là phần cốtlõi trong kinh doanh. Và đó cũng là yếu tố mang lại lợi ích cho các nhà sản xuấttại Việt Nam. Kể từ năm 2002, Metro đã đào tạo phương pháp về an toàn thực phẩmcho gần 19.000 nông dân Việt Nam và người đánh bắt cá. Đây là một phần trong hệthống quản lý chất lượng an toàn thực phẩm.

Các nhà sảnxuất trong nước không những phải đáp ứng đủ các tiêu chuẩn cho nhà phân phốiMetro, mà còn được tiếp cận với thị trường nước ngoài. Metro Cash & Carry đãthành công tại Việt Nam và dự kiến tăng cường hoạt động kinh doanh tại đây.

Tư duy sáng tạo trong phân phối

Phần lớn vùng nông thôn Việt Nam trải dài từ Bắc tới Nam, mà các vấn đề về cơ sởhạ tầng là một thách thức lớn. Ở những nơi này, các gian hàng tự phục vụ lớn,thông thường nằm trong chuỗi cung ứng hàng hóa, trái ngược với những khu chợ ẩmthấp hoặc những kiểu cửa hàng “mom and pop” (những cửa hàng tạp hóa nhỏ kiểukinh doanh gia đình), đang mọc lên như nấm ở hơn 400 địa điểm.

Mặc dù vậy,những loại hình cửa hàng kinh doanh này chỉ chiếm 10%  trong tổng số hàng hóabán lẻ. Những doanh nghiệp nào chờ đợi ở một thị trường tiêu dùng Việt Nam pháttriển hơn thì sẽ bỏ lỡ những khách hàng trung thành và thị phần. Cho đến nay,bằng cách nào nhiều nhà bán lẻ lại tiếp cận được với người tiêu dùng trong thịtrường phân tán và bị chia cắt này?

Unilever đã phát triển hệ thống phân phối độc quyền của mình ở mọi ngóc ngáchtrong 63 tỉnh và thành phố của Việt Nam. CEO của hãng Diana, một trong nhữngcông ty hàng đầu về sản phẩm tiêu dùng, cho rằng: “Nếu muốn là nhà phân phốithành công hàng tiêu dùng ở Việt Nam, hãy học Unilever”.   

Việt Nam là một trong những nền kinh tế phát triển nhanh nhất trên thế giới. Vàkhông có lý do gì để nói rằng nền kinh tế nước này sẽ phát triển chậm lại. Cơ sởhạ tầng của nước này đang được cải thiện đáng kể và việc kinh doanh có tiến bộđáng kể. Với dân số trẻ nhất Đông Nam Á và việc nắm bắt công nghệ hiện đại nhanhnhạy đã biến Việt Nam trở thành một thị trường hấp dẫn. Nhưng điều đó không cónghĩa là thâm nhập vào thị trường này dễ dàng.

Theo Minh Anh
Bee

TIN LIÊN QUAN