Dùng thuốc thang đúng “bài”

Có được một thang thuốc tốtnhưng còn phải biết tuân theo một số nguyên tắc khi sắc và khi uống thìthuốc mới thực sự phát huy tác dụng.

Thuốc tây mua về uống đượcngay. Đông dược thì cần phải nấu rồi mới uống, còn gọi là sắc. Nhiều ngườikhi mang thuốc về nhà có nhớ là thầy thuốc dặn sắc 3 chén còn 8 phân màkhông biết là ngoài điều này thì còn một số nguyên tắc nữa, chỉ có làm đúngtheo các nguyên tắc này thì thuốc mới thực sự thành thuốc. Cụ thể nhữngnguyên tắc đó như sau:

- Rửa thuốc: Cho thangthuốc vào rổ có lỗ nhỏ rồi xả nhanh dưới vòi nước để sạch bụi bẩn, đất cátvà tẩy các hóa chất bảo quản còn bám trên vị thuốc. Để ráo rồi mới cho vàosiêu.
 
- Nước dùng để sắc thuốc: Nên dùng nước đun chín là tốt nhất, vì nướcnày đã được loại bỏ các khoáng chất có thể làm mất tác dụng của một số vịthuốc. Không nên dùng nước máy hoặc nước giếng, vì đôi khi nước không đạtchuẩn hoặc là nước cứng. Thông thường lượng nước cho một thang thuốc 100 glà khoảng 500-600 ml.

- Dụng cụ sắc thuốc:Nên dùng siêu đất, không nên dùng các nồi hoặc dụng cụ kim loại để tránh sựphân hủy các hoạt chất, đặc biệt là tannin (chất chát) thường có trong câycỏ. Đôi khi các kim loại còn có thể phối hợp với các thành phần trong dượcliệu tạo thành những chất gây độc hoặc chất cao phân tử khó hấp thu quaruột.
 
- Sắc và sử dụng theo thành phần: Một thang thuốc thường có nhiều vị,trong đó có thể có những vị dễ tan hoặc khó tan trong nước, mau bay hơi nhưtinh dầu; có loại mỏng manh, nhẹ, thường dễ nổi lên trên như các loại hoalá; loại cứng chắc như rễ củ, khoáng vật, động vật nặng thường chìm xuống.Loại có tinh dầu chỉ cho vào chén thuốc, trước khi uống.

Nếu trong thang thuốc cóthạch cao, mẫu lệ hoặc các loại khoáng vật thì nên cho vào túi vải rồi mớicho vào sắc chung với các vị thuốc khác để không làm khét đáy siêu. Thuốcquý như sâm, nhung, quế, sừng tê... nên gói riêng và cho vào chén thuốctrước khi uống để tránh hao hụt trong quá trình sắc.
 
- Thời gian và nhiệt độ sắc: Thang thuốc giải cảm, hạ sốt thường đượcsắc nhanh với lửa to và chỉ sắc một lần. Khi sôi thì rót ra uống lúc thuốccòn ấm nóng để lấy tinh dầu giúp ra nhiều mồ hôi, như với bài thuốc giải cảmgồm những vị bạc hà, kinh giới, tía tô, hương nhu...
 
Nếu là thang thuốc chữa bệnh hoặc thuốc bổ, cần lấy vị, những vị thuốc là rễcủ cứng như xuyên khung, đương quy, bạch thược... thì nên sắc chậm với lửariu riu, cho thuốc sôi âm ỉ nhưng không trào ra ngoài, thời gian sắc khoảng50-60 phút, rót lấy nước thứ nhất và sắc nước thứ hai bằng cách cũng giốngnhư nước thứ nhất. Hòa 2 nước lại với nhau khi uống hoặc có thể cô đặc lạirồi chia 2 lần uống trong ngày.

Theo NLĐ