Thế giới đầu tư vàng bằng cách nào?

Với sự xuống dốc của thịtrường chứng khoán Trung Quốc và các biện pháp mà Bắc Kinh đã và đang áp dụng đểkiểm soát đà tăng của giá địa ốc, vàng có thể sẽ trở thành kênh đầu tư hấp dẫn ởnước này.

Hiện Trung Quốc đang là nước sản xuất vàng lớn nhất thế giới và tiêu thụ nhiềuvàng thứ hai sau Ấn Độ. Giới quan sát nhận định, một lượng tài sản lớn ở TrungQuốc thời gian này đang được chuyển đổi sang vàng. Yếu tố nhu cầu từ Trung Quốcgần đây đã góp phần nâng đỡ giá vàng thế giới khỏi giảm sâu dưới ngưỡng 1.200USD/oz sau khi đã giảm liên tục từ mức kỷ lục trên 1.265 USD/oz thiết lập hồicuối tháng 6.

Nhân việc Trung Quốc tăng tính tự do cho thị trường vàng, mở ra cơ hội tăng giámới cho kim loại quý này, hãng tin Reuters đã điểm lại những hình thức đầu tưvàng trên thế giới và các yếu tố chính tác động tới giá vàng.

Các hình thức đầu tư vàng

1. Đầu tư trên thị trườnggiao ngay (spot market)

Các nhà đầu tư lớn và nhà đầu tư tổ chức thường mua vàng từ các nhà băng lớn.London là trung tâm của thị trường vàng giao ngay toàn cầu, với giá trị giaodịch vào khoảng 30 tỷ USD được thực hiện thông qua hệ thống thanh toán củaLondon mỗi ngày. Để tiết giảm chi phí và những rủi ro về an ninh, vàng thỏithường không được di chuyển từ nơi này tới nơi khác. Thay vào đó, các vụ giaodịch đều được thực hiện thông qua giấy tờ.

Các thị trường vàng vật chất giao ngay quan trọng khác của thế giới bao gồm ẤnĐộ, Trung Quốc, Trung Đông, Singapore, Thổ Nhĩ Kỳ, Italy và Mỹ.

2. Thị trường kỳ hạn(futures market)

Các nhà đầu tư cũng có thể gia nhập thị trường vàng thông qua các sàn giao dịchvàng kỳ hạn. Tại các sàn kỳ hạn, giới đầu tư giao dịch các hợp đồng để mua hoặcbán một loại hàng hóa cụ thể, chẳng hạn như vàng ở một mức giá cố định vào mộtngày nhất định trong tương lai.

Bộ phận COMEX trên Sở Giao dịch hàng hóa New York (NYMEX) là thị trường vàng kỳhạn lớn nhất thế giới xét về khối lượng giao dịch. Sở Giao dịch hàng hóa Tokyo (TOCOM)là thị trường kỳ hạn lớn nhất ở châu Á.

Tháng 1/2008, Trung Quốc đã mở sàn giao dịch vàng kỳ hạn đầu tiên. Nhiều quốcgia khác như Ấn Độ, Dubai và Thổ Nhĩ Kỳ cũng đã mở sàn vàng kỳ hạn.

3. Các quỹ tín thác (ETF)

Các ETF phát hành chứng chỉ quỹ được đảm bảo bởi vàng vật chất. Các nhà đầu đầutư sở hữu các chứng chỉ này sẽ được hưởng lợi/chịu thiệt từ sự tăng/giảm của giávàng mà không cần phải trực tiếp nắm giữ vàng.

Quỹ tín thác đầu tư vàng lớn nhất thế giới hiện nay là SPDR Gold Trust ở NewYork. Lượng vàng do quỹ này nắm giữ đã đạt mức kỷ lục hơn 1.320 tấn vào tháng 6vừa qua. Hiện tại, khối lượng vàng trong SPDR Gold tương đương với hơn một nửasản lượng khai khoáng vàng toàn cầu hàng năm và có giá trị vào khoảng 52,6 tỷUSD.

Ngoài SPDR Gold, còn có các ETF vàng lớn khác như iShares COMEX Gold Trust, ETFSecurities" Gold Bullion Securities, ETFS Physical Gold, và Zurich CantonalBank"s Physical Gold.

Hiện Trung Quốc đang là nước sản xuất vàng lớn nhất thế giới và tiêu thụ nhiều vàng thứ hai sau Ấn Độ (Ảnh: Reuters)

4. Vàng miếng và đồng xuvàng

Các nhà đầu tư nhỏ lẻ có thể mua vàng miếng hoặc đồng xu vàng tại các cửa hiệubán lẻ hoặc thậm chí là mua tại các cửa hàng trên mạng. Giá của vàng miếng hoặcđồng xu vàng có thể cao hơn từ 5-20% so với giá vàng giao ngay, tùy theo kíchthước của sản phẩm hoặc nhu cầu đối với sản phẩm.

Các yếu tố tác động chính tới giávàng

1. Các nhà đầu tư

Mức độ quan tâm gia tăng đối với các loại hàng hóa cơ bản - bao gồm vàng - từcác quỹ đầu tư trong những năm gần đây đã trở thành một nhân tố chính đẩy giávàng lên những mức cao lịch sử. Đà lên giá của vàng trong những năm qua đã thuhút một số lượng lớn hơn các nhà đầu tư, cùng với dòng tiền lớn hơn, vào thịtrường vàng.

2. Đồng USD

Mặc dù gần đây, mối liên hệ tỷ lệ nghịch giữa giá vàng và tỷ giá USD/Euro đã cólúc bị đứt đoạn, thị trường tiền tệ xét trong dài hạn vẫn đóng một vai trò quantrọng trong việc thiết lập xu hướng của giá vàng. Vàng vốn được xem là một kênhđầu tư hiệu quả chống lại sự mất giá của đồng tiền. Đồng USD yếu cùng khiến giávàng tính bằng đồng tiền này rẻ hơn đối với những ai nắm giữa các đồng tiềnkhông phải là USD, và ngược lại.

Mối liên hệ giữa vàng và USD đôi khi ngắt quãng trong trường hợp thị trường tàichính trên diện rộng chịu mức độ căng thẳng lớn. Khi đó, cả giá vàng và USD cùngtăng vì hai kênh đầu tư này cùng được xem là an toàn. Chẳng hạn, sau khi ngânhàng Lehman Brothers sụp đổ hồi cuối năm 2008 và trong thời gian khủng hoảng nợleo thang ở châu Âu mới đây, cả vàng và USD cùng lên giá.

3. Giá dầu

Giá vàng và giá dầu thô từ lâu đã có mối quan hệ tỷ lệ thuận, vì vàng có thểđược sử dụng như một công cụ chống lạm phát do giá dầu tăng gây ra. Mặt khác,giá dầu tăng cũng có thể làm gia tăng sức hấp dẫn của các loại hàng hóa cơ bảnnói chung, bao gồm vàng.

4. Những căng thẳng về tàichính và chính trị

Vàng thường được xem là một “vịnh tránh bão” và được mua vào ồ ạt để đảm bảo giátrị tài sản một khi xảy ra những biến cố về kinh tế, chính trị.

Những cú sốc trên thị trường tài chính, chẳng hạn sau vụ phá sản của LehmanBrothers và gần đây hơn là khủng hoảng nợ châu Âu, thường có xu hướng làm dòngvốn chảy vào vàng tăng mạnh. Những sự kiện về địa chính trị như ném bom, tấncông khủng bố hay ám sát cũng có khả năng làm giá vàng tăng.

5. Dự trữ vàng của các ngânhàng trung ương

Vàng là một phần trong dự trữ ngoại hối của các ngân hàng trung ương. Việc cácngân hàng này mua hay bán vàng có thể tác động tới giá vàng trên thị trường.

Hồi tháng 8/2009, một nhóm gồm 19 ngân hàng trung ương ở châu Âu đã nhất trí giahạn thêm 5 năm một thỏa thuận hạn chế bán vàng ra mà họ đã ký lần đầu vào năm1999. Lượng vàng bán ra hàng năm theo lần gia hạn này này được hạn chế ở mức 400tấn, giảm từ mức 500 tấn ở lần gia hạn thứ hai của thỏa thuận. Tuy nhiên, từ đótới nay, các ngân hàng tham gia thỏa thuận trên bán ra rất ít vàng.

6. Hoạt động mua bán của cácnhà sản xuất vàng

Vào đầu thế kỷ 21, khi giá vàng còn ở quanh ngưỡng 300 USD/oz, nhiều nhà sảnxuất vàng đã bán một phần sản lượng kỳ vọng của họ với cam kết sẽ giao hàng vàomột ngày xác định trong tương lai, một dạng tương tự như đầu cơ giá xuống. Nhưngkhi giá vàng tăng lên, các công ty đã bán vàng bị lỗ theo.

Khi đó, các công ty này tìm cách mua lại các hợp đồng bán vàng trước đó của họvới kỳ vọng giá tăng thêm thì mới bán ra. Hoạt động này, gọi là de-hedging, củacác nhà sản xuất vàng lớn có thể làm gia tăng mức độ lạc quan của thị trường vàhỗ trợ cho giá vàng. Tuy nhiên, tốc độ de-hedging đã chậm lại đáng kể trongnhững năm gần đây vì số hợp đồng bán vàng trước của các nhà sản xuất vàng co lại.

7. Tương quan cung-cầu

Yếu tố cung cầu thường không đóng vai trò lớn trong việc quyết định giá vàng nhưđối với các loại hàng hóa cơ bản khác, vì lượng vàng trên thế giới là rất lớn.Ước tính, lượng vàng được nắm giữ trên toàn cầu hiện lên tới 160.000 tấn, nhiềugấp trên 60 lần sản lượng vàng hàng năm của thế giới. Trong khi đó, vàng khôngphải là một hàng hóa mất đi theo quá trình tiêu thụ như đồng hay dầu thô.

Mùa cao điểm mua sắm nữ trang vàng ở các quốc gia như Ấn Độ và Trung Quốc ítnhiều có tác động tới giá vàng, nhưng các yếu tố khác như tỷ giá USD và rủi rotài chính vẫn có ảnh hưởng mạnh hơn tới giá kim loại này.

Theo Kiều Oanh
VnEconomy

TIN LIÊN QUAN