Nga - Phương Tây: Tái phát khủng hoảng?

Tấm lá chắn tên lửa của Mỹ tạichâu Âu một lần nữa có thể làm bùng phát trở lại cuộc khủng hoảng trong quan hệgiữa Nga với Mỹ cũng như giữa Nga với một số quốc gia Đông Âu.

Hệ thống phòng thủ chống tên lửaquốc gia (NMD) mà Mỹ toan tính thiết lập tại châu Âu từng châm ngòi cho một cuộckhủng hoảng kéo dài trong quan hệ giữa hai cường quốc quân sự hùng mạnh nhất thếgiới. Tấm lá chắn tên lửa này đã đẩy quan hệ Nga-Mỹ vào tình trạng lạnh giátrong nhiều năm dưới chính quyền của Tổng thống George W. Bush.

Washington biện minh rằng hệthống chống tên lửa mà Mỹ định triển khai tại Ba Lan và CH Séc là nhằm bảo vệchâu Âu khỏi các cuộc tấn công bằng tên lửa của các nước như Iran. Họ cũng nhấnmạnh tấm lá chắn tên lửa không nhằm vào nước Nga cũng như đe dọa an ninh của Nga.

Song dù Mỹ thanh minh thế nàocũng khó trấn an Matxcơva trước thực tế một hệ thống phòng thủ chống tên lửahiện đại được dựng lên ngay sát biên giới nước Nga lại chỉ được dùng để đối phóvới những mối đe dọa mơ hồ. Nga cho rằng tấm lá chắn tên lửa của Mỹ sẽ phá vỡthế cân bằng quân sự và an ninh ổn định ở châu Âu sau chiến tranh lạnh.

Hai ngoại trưởng Romani (trái) và Bulgari (phải) gặp nhau tại Sofia để trao đổi về việc tham gia NMD

Khẳng định hệ thống chống tên lửa của Mỹ là mốiđe dọa trực tiếp tới an ninh của Nga, Matxcơvađã phản ứng hết sức quyết liệt, thậm chí cảnhbáo đặt các mối đe dọa ấy vào tầm ngắm của tênlửa Nga.

Phản ứng của Matxcơva đã khiếnchính quyền Tổng thống Barack Obama lùi bước bằng quyết định ngừng triển khaiNMD tại Ba Lan và CH Séc. Quan hệ Nga-Mỹ vì thế được cải thiện trông thấy với sựhợp tác tiến triển trên nhiều lĩnh vực, thể hiện rõ nhất sắp đi đến ký kết Hiệpước vũ khí tiến công chiến lược giai đoạn hai (START-2).

Trong bối cảnh ấy, người ta khôngthể không ngạc nhiên trước tuyên bố đầy bất ngờ ngày 4-2 vừa qua của Tổng thốngRomani Traian Basescu cho phép Mỹ triển khai một phần của kế hoạch lá chắn tênlửa mới tại nước này. Cùng lúc, Thủ tướng Bulgari Boiko Borisov cũng cho biếtSofia sẽ đàm phán với Mỹ về việc triển khai NMD.

Phát biểu sau cuộc gặp ngày 27-2với Ngoại trưởng Bulgari Nikolai Mladenov, Ngoại trưởng Romani Teodor Baconschicho biết Bucharest đang đàm phán với Mỹ về việc bố trí 20 tên lửa thuộc NMD tạinước này. Số tên lửa trên lãnh thổ Romani nhiều gấp hai lần số tiên lửa mà Mỹ dựđịnh triển khai ở Ba Lan trước đây.

Trong các phản ứng chính thức, Matxcơva mới dừngở mức yêu cầu Mỹ và các nước liên quan giảithích rõ hơn về kế hoạch triển khai tên lửa mới.Tuy nhiên các chuyên gia quân sự khẳng định rằngtấm lá chắn tên lửa mới của Mỹ sẽ làm giảm đángkể khả năng phòng thủ và răn đe của Nga và vìthế nó là một mối đe dọa thực sự đối với an ninhcủa nước Nga.

Theo Hoàng Hà

TIN LIÊN QUAN